تحلیل عباس عبدی از ماجرای فرودگاه مهرآباد

اتفاقات فرودگاه مهرآباد که روز یکشنبه رخ داد و ویدیوی آن منتشر شد، همچنان مورد توجه رسانه‌هاست. در این ویدیو، زنی بدون حجاب که رسانه‌های اصولگرا ادعا کرده‌اند مشکل روانی دارد، با یک روحانی درگیر شده، عمامه او را برداشته و به عنوان شال روی سرش گذاشته است.

فیلمی که از دوربین مداربسته فرودگاه منتشر شده، تلاش دارد شایعات مربوط به ارتباط این ماجرا با تذکر حجاب را رد کند. در این فیلم مشخص است که این زن ابتدا با همسرش مشاجره می‌کند، از او سیلی می‌خورد و سپس درگیری با دیگران، از جمله روحانی، آغاز می‌شود.

اما طبق روایتی که روزنامه همشهری از قول یک شاهد عینی آورده، اگرچه روحانی در سالن انتظار تذکر حجاب نداده، اما درگیری از تذکر حجاب مأموران فرودگاه به این زن در گیت ورودی شروع شده است.

عباس عبدی، تحلیلگر اصلاح‌طلب در یادداشت امروز خود با اشاره به ابعاد مختلف این ماجرا نوشته:

گفته می‌شود مشکلات روحی و روانی داشته است. فرض کنیم که این‌گونه بوده، پس چرا عمامه آن روحانی را برداشته است؟ چرا روسری و شال خودش را نگذاشته است؟ یا چرا روسری یک نفر دیگر را برنداشته؟ یا اصلا چرا می‌خواسته چیزی را روی سر خود بیندازد؟

او در ادامه نوشته:

روایت رسمی که فیلم نشان می‌دهد و مقرون به صحت است، ابعاد مهم‌تری از واقعیت اجتماعی در ایران و جایگاه روحانیت را نشان می‌دهد. وجود مشکل روانی یا عصبانیت آن خانم یا شوهرش یک مساله است، به ویژه اینکه در محیط فرودگاه و به‌شکل عجیبی با شوهرش دعوا کرده و حتی سیلی می‌خورد که نشان می‌دهد مشکل جدی بوده ولی نحوه بروز آن علیه یک روحانی بحث دیگر و مهمی است که باید پاسخی به این مورد داشت. این وضعیت حال و آینده قشری است که یک زمان در خط اول تظاهرات بودند. همان اندازه که متمایز بودن آنان در انقلاب نقطه قوت آن حرکت سیاسی بود، اکنون که وضعیت متفاوت و معکوس شده، به نقطه ضعف آنان تبدیل شده است و به نحو دیگری دیده می‌شوند. نحوه واکنش آقای روحانی نیز بسیار جالب است.

عبدی با تاکید بر اینکه «چه آن را اخلاقی بدانیم و چه سیاسی و از موضع ضعف، فرقی نمی‌کند» نوشته:

این نحوه پاسخ دادن یا ندادن نشانه جایگاه سیاسی و قدرت اجتماعی آنان در جامعه است. آنان به درستی می‌دانند، ارزش‌هایی که منتسب به آن هستند در فضای عمومی با استقبال مواجه نمی‌شود و کم‌نفوذ است. این رفتار‌ها پاسخی اجتماعی است به سیاست‌های رسمی از جمله گشت ارشاد. گشت ارشاد و نیز برخورد‌هایی که همچنان ادامه دارد، بذر‌هایی است که کاشته می‌شود و در زمانی که تصور نمی‌کنند، ثمره آن را باید درو کنند. یک لحظه فکر کنید که آن روحانی بر رفتار خودش مسلط نبود و برخورد می‌کرد. احتمالا روایت رسمی مجبور می‌شد خط دیگری را طی کند و پای دست‌های خارجی به میان آورده می‌شد. آیا با این حد از ضعف در مواجهه با مسائل می‌توان سیاست‌های مورد نظر رسمی از جمله مصوبه متوقف شده حجاب را اجرایی کرد؟ به آن نزدیک هم نمی‌توان شد چه رسد به اینکه اجرا کرد و ادامه داد.