تبعات روانی گرانی نرخ ارز بیشتر از تبعات اصلی آن بر اقتصاد کشور است

باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمد امیرحسینی – فتح‌الله توسلی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره گرانی نرخ ارز در کشور گفت: پارسال و امسال دولت دو اقدام در حوزه ارز انجام داد که متاسفانه تاثیرات منفی بر وضع معیشتی مردم و اقتصاد خانواده‌ها گذاشت که یکی از آنها حذف ارز ترجیحی بود که سال گذشته انجام شد و قرار بود قیمت‌ها بر اساس قیمت‌های سال ۱۴۰۱ باشد و ما در آن موقع هشدار دادیم که این اتفاق نخواهد افتاد و تاثیراتش را بر کالا‌های مورد نیاز مردم می‌گذارد، اما گوش نکردند و این اتفاق افتاد.

نماینده مردم بهار و کبودرآهنگ در مجلس اظهار کرد: دومین اقدام دولت حذف ارز نیمایی بود که اخیراً انجام شد، چون بانک مرکزی معتقد است که ارز نیمایی به محلی برای رانت تبدیل شده بود و مشکلاتی را برای سیستم اقتصادی کشور ایجاد کرده بود و کسانی که ارز دارند و ارز نیاز دارند باید در یک بازاری خرید و فروش کنند و ارزشان را بگیرند که این امر تاثیر خود را در اقتصاد کشور گذاشت لذا توجیه بانک مرکزی تا حدودی درست است و دنبال این هستند که سیاست تک‌نرخی ارزی را پیگیری می‌کنند که ارز چندنرخی نباشد، چون سه الی چهار نرخ ارز داریم که رانت‌هایی را ایجاد کرده و از طرف دیگر صادرکنندگان که ارز وارد کشور می‌کنند علاقه نداشتند که این ارز را در بازار نیمایی با یک قیمت بسیار پایین‌تر از بازار عرضه کنند لذا یک بازار مبادله‌ای ایجاد کردند که با یک قیمت متعادلی ارز خرید و فروش شود.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به گرانی نرخ ارز بیان کرد: تبعات روانی این قضیه بیشتر از تبعات اصلی آن بر اقتصاد کشور تاثیر گذاشت و یک عده هم مترصد همین فرصت‌ها هستند.

توسلی تصریح کرد: مطالبه ما از دولت و بانک مرکزی همیشه این بوده که هر اقدامی که می‌خواهید انجام دهید به‌خصوص در حوزه سیاست‌های ارزی و پولی باید پیامد‌های مثبت و منفی آن را دید، چون نمی‌شود که یک تصمیم بگیریم بدون اینکه پیامدهایش را درنظر بگیریم، چون الان چه کسی می‌تواند دوباره قیمت کالا‌هایی که در یکی دو ماه اخیر به شدت افزایش پیدا کرده را به قیمت قبلی برگرداند؛ هیچکس توان آن را ندارد، چون آب رفته دیگر برنمی‌گردد حالا ممکن است مثلاً ۱۰۰ تومان گران شود و بعد بگویند ۱۰ تومان امروز ارزان‌تر شد، اما الان آن‌قدر گران شده که عملاً بازگشتش غیرممکن است، چون متاسفانه دولت پیامد‌های این موضوع را بررسی نمی‌کند یا حداقل اگر هم بررسی می‌کند به مردم به‌طور شفاف اعلام نمی‌کند.

این نماینده مجلس می‌گوید تولید ارز در اختیار ما نیست، چون چاپ اسکناس دلار یا یورو در اختیار آمریکا و اروپاست و این ارز‌ها بین‌المللی هستند و خزانه‌داری آمریکا بر آنها تسلط دارد و کشور‌ها با آن مبادله می‌کنند و به این راحتی نیست که دلار و یورو از سیستم مالی دنیا حذف شود.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اضافه کرد: الان دلار و یورو ارز‌هایی هستند که کشور‌های دنیا با آن معامله می‌کنند و شما هرچه می‌فروشید باید یک بخشی را به دلار تهیه کنید برای اینکه می‌خواهید مواد اولیه تهیه کنید و برای چیزی هم که می‌خواهید بخرید باید دلار بدهید و دلار هم با صادرات نفت افزایش پیدا می‌کند.

توسلی گفت: اندوخته ارزی به ارزش پول ملی کمک می‌کند و اگر اندوخته ارزی ما بالاتر باشد ارزش پول ملی بالاتر خواهد رفت لذا اگر اندوخته ارزی و درآمد‌های ارزی ما کم باشد ارزش پول ملی هم متاثر از وضعیت ارز کشور است مثلاً سال گذشته ۱۷ میلیارد دلار ناترازی داشتیم و صادرات غیر نفتی‌مان کاهش داشت یعنی واردات و صادرات ما با هم نمی‌خواند البته امسال به آن مرحله نرسیده، اما همچنان بخش قابل توجهی ناترازی در بحث صادرات غیرنفتی داریم که فکر می‌کنم حدود هفت الی هشت میلیارد دلار باشد که ممکن است تا آخر سال بیشتر هم شود. 

نماینده مردم بهار و کبودرآهنگ در مجلس اضافه کرد: بخش دیگر تحولات منطقه‌ای است، چون نمی‌شود تاثیر مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی بر معادلات اقتصادی دنیا را نادیده گرفت یعنی وضعیت اوکراین بر مبادلات تجاری و اقتصادی در حوزه آسیای مرکزی، قرارداد بین خود کشورها، بین آسیا و اروپا، بین کشور‌های همسایه، بین قدرت‌های بزرگ مثل چین و روسیه و قدرت‌های دیگر مثل آمریکا، فرانسه، آلمان و ایتالیا تاثیر می‌گذارد و وضعیت حوزه شامات و یمن هم تاثیرات خود را می‌گذارد و الان تهاجمی که آمریکایی‌ها به یمن می‌کنند و زیرساخت‌های این کشور را نابود می‌کنند با توجه به حوزه ژئوپلیتیکی و عبور کشتی‌ها و مسائل دیگر تاثیر خود را بر وضعیت مبادلات ارزی و تجارت خارجی در دنیا می‌گذارد همچنین آمدن ترامپ هم بی‌تأثیر نیست و در حوزه‌های اقتصاد، سیاست و امنیت چالش‌هایی را ایجاد می‌کند البته مسائل داخلی خودمان هم در این شرایط دخیل است.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: من حقیقتاً نمی‌فهمم چطور می‌شود وزیر نیروی ما خیلی راحت می‌گوید به‌خاطر نبودن گاز یا فرآورده‌های نفتی ۱۳ نیروگاه از کار افتاده پس وزارت نفت که یکی از وظایفش ذخیره‌سازی بود چرا ذخیره‌سازی نکرده و حالا که ذخیره‌سازی نکرده و تعلل کرده یعنی ترک فعل کرده لذا وزارت نیرو باید ذخیره‌سازی می‌کرد، چون این وزارتخانه مکلف بود در سالیان گذشته برای بحث انرژی خورشیدی در کشور کار کند، اما چرا نکرده لذا این موارد باعث به‌هم ریختگی و بی‌نظمی در اقتصاد کشور می‌شود.