«عسل دیوانه» در ترکیه؛ اکسیری سرشار از شگفتی

به گزارش زیرنویس، سی‌ان‌ان در گزارشی به عسل تولید‌شده در کوه‌‌های کاچکار، واقع در سواحل جنوبی دریای سیاه در ترکیه پرداخته است.«عسل دیوانه» هزاران سال است که به‌عنوان یک داروی سنتی استفاده می‌شود و گفته می‌شود روزی یک قاشق آن برای کاهش فشار خون موثر است. امروزه این خوراکی بالقوه خطرناک با قیمتی بسیار بالا به فروش می‌رسد. 

این عسل که در زبان محلی به «عسل دیوانه» (deli bal) معروف است، تنها در دو منطقه جهان تولید می‌شود؛ یکی همین جنوب دریای سیاه ترکیه و دیگری در رشته‌ کوه‌های هندوکش در نپال.

سی‌ان‌ان به نقل از حسن کوتلوآتا، زنبوردار و تولید‌کننده عسل ساکن این منطقه، می‌نویسد که فصل بهار در جنگل‌های بکر و دست‌نخورده این منطقه گل‌های خرزهره هندی شکوفا می‌شوند. زنبورها شهد این گل‌ها را می‌گیرند و این‌گونه است که ما عسل دیوانه به‌دست می‌آوریم.

در این شهد یک سم طبیعی به نام «گریانوتوکسین» (grayanotoxin) وجود دارد. مقدار سمی که به عسل منتقل می‌شود، بسته به فصل و گل‌های دیگری که زنبورها از آن‌ها تغذیه کرده‌اند، متفاوت است. با این حال یک قاشق از این عسل می‌تواند حالتی آرام‌بخش و خواب‌آور ایجاد کند و مصرف مقدار زیادی از آن (یک شیشه) می‌تواند بسیار خطرناک باشد و به مشکلات جدی منجر شود، حتی ممکن است کار فرد به بیمارستان بکشد.

«عسل دیوانه» به رنگ قرمز کهربایی تیره است و بوی تندی هم دارد. وجود سم گریانوتوکسین از روی طعم و ویژگی‌های خاص آن احساس می‌شود؛ طعم تلخی که پشت شیرینی عسل مخفی است و همچنین سوزش و داغی که ته حلق ایجاد می‌کند.

کوتلوآتا هشدار می‌دهد که اصلا نباید مقدار زیادی از آن بخورید: «هیچ توهمی در کار نیست. فقط باعث سرگیجه، افت فشار خون، تب خفیف، تهوع و مشکل در راه رفتن می‌شود. اصولا مصرف بیش از یک قاشق چایخوری آن توصیه نمی‌شود. باید در مصرف این عسل دقت کرد. هر چیزی زیادش مضر است و زیاد خوردن عسل هم مضر است.»

این خوراکی قادر است ارتش‌ها را هم از پای درآورد. در قرن چهارم قبل از میلاد، ژنرال یونانی، کسنوفون، از سربازانی نوشته است که در نزدیکی ترابزون در سواحل دریای سیاه در خوردن این خوراکی شیرین زیاده‌روی کردند: «هیچ‌کدام از آن‌ها نمی‌توانستند بایستند. کسانی که کمی خورده بودند، مانند کسانی بودند که بیش از حد مست کرده‌اند. اما کسانی که مقدار زیادی خورده بودند، به نظر می‌رسیدند که دیوانه شده‌اند، یا حتی در برخی موارد، مانند کسانی بودند که در حال احتضارند. تعدا زیادی از سربازان دراز کشیده بودند، گویی که ارتش شکست خورده است.»

عسل یکی از ارکان اصلی میز صبحانه در ترکیه است. ساکنان این کشور آن را با کره ترکیب می‌کنند و روی نان می‌مالند تا با خوردن آن روزی دلچسب و پرانرژی را آغاز کنند. خواص این ماده غذایی به‌عنوان یک آنتی‌بیوتیک طبیعی مدت‌ها است که مستند شده و عسل یکی از قدیمی‌ترین داروهای جهان بوده است. 

«عسل دیوانه» در ترکیه به صورت قانونی فروخته می‌شود و فروش آن در بسیاری از کشورها مجاز است. با این حال سازمان غذا و داروی ایالات متحده مصرف آن را توصیه نمی‌‌کند. یکی از سخنگویان این سازمان به سی‌ان‌ان گفت خوردن عسلی که حاوی مقدار زیادی از این سم است، می‌تواند به مسمومیت با عسل دیوانه (mad honey) منجر شود که با علائمی مانند تهوع، استفراغ یا سرگیجه همراه است.»