تامین تجهیزات نظامی، چالشی مهم برای سریال «تانکخورها»

باشگاه خبرنگاران جوان؛ نفیسه خلیلی – بنا به جدیدترین گزارشی که از سوی واحد ۱۶۲ امور ارتباط با مخاطبان اداره‌کل روابط عمومی سازمان صداوسیما در بازه زمانی ۲۲ تا ۲۹ آبان منتشر کرده، مهمترین محور نظرات مخاطبان پیرامون سریال «تانکخورها» حاوی تشکر از محتوای جذاب، آموزنده و اثرگذار، بازی خوب بازیگران، فیلمنامه و کارگردانی قوی، به تصویر کشیدن جنگ تحمیلی با نگاهی جدید و تداعی خاطرات دوران دفاع مقدس و… بوده است. 

غلامرضا الماسی، مدیر گروه تولیدات تاریخی مرکز سیما فیلم در پاسخ به این سوال که شما هم معتقدید که «تانکخورها» توانسته با دوری از کلیشه‌ها نگاه متفاوتی به دفاع مقدس داشته باشد؟ گفت: ما در گونه دفاع مقدس شاهد نگاه‌های تازه و به دور از کلیشه در سینما و تلویزیون بوده و هستیم. به نظر می‌رسد یکی از مهمترین گونه‌های سینمایی و تلویزیونی گونه دفاع مقدس بوده، که همواره فضای هنر‌های نمایشی را بارور و غنی ساخته است. 

الماسی ادامه داد: اگر بگوییم سینما و تلویزیون پس از انقلاب مدیون و مرهون دفاع مقدس است، بیراه نگفته‌ایم. بر این اساس و بر مبنای سیاست‌های سازمان صداوسیما و در راستای سند تحول، مرکز سیمافیلم تلاش کرده در سریال «تانکخورها» با رویکردی نوآورانه به مقوله دفاع مقدس بپردازد و از کلیشه‌های رایج در این گونه فاصله بگیرد. این سریال با تمرکز بر روی گروهی از مکانیک‌ها و تعمیرکاران با بازنمایی سبک زندگی ایثارگرانه، تصویری متفاوت از جوان مومن انقلابی در جبهه و جنگ را به نمایش گذاشت. این سریال نشان می‌دهد که پیروزی در جنگ تنها به خط مقدم محدود نمی‌شود و نقش پشتیبانی و پشت جبهه نیز بسیار مهم است.

مدیر گروه تولیدات تاریخی مرکز سیما فیلم افزود: این سریال به جای تمرکز بر رویداد‌ها و حوادث بزرگ تاریخی، به جنبه‌های انسانی دفاع مقدس پرداخت و مخاطب را با احساسات و مشکلات افرادِ درگیر در دفاع مقدس آشنا کرد. «تانکخورها» با توجه به ابتکارات و خلاقیت‌های رزمندگان در ساخت و تعمیر تجهیزات جنگی به جوانب کمتر دیده شده از دفاع مقدس پرداخت.

وی در پاسخ به این سوال که در طی این سال‌ها که آثار دفاع مقدسی در تلویزیون و بخصوص سینما ساخته شده، چقدر بار اصلی روایت‌های دفاع مقدس بر دوش فرماندهان و انعکاس تصاویر آنها بوده؟ آیا به شخصیت‌های گمنام و مردمی کمتر نپرداختیم؟ توضیح داد: بی‌شک، فرماندهان جنگ به عنوان رهبران و تصمیم‌گیرندگان اصلی در عملیات‌های مختلف، نقش محوری در دفاع مقدس ایفا کرده‌اند؛ لذا طبیعی است که بسیاری از آثار سینمایی و تلویزیونی به شخصیت‌ها و نقش‌آفرینی این افراد پرداخته باشند.

الماسی افزود: اما این بدان معنا نیست که تولیدات نمایشی به صورت یک سویه به دفاع مقدس پرداخته‌اند. اگر از منظر افرادی که دهه ۶۰ را تجربه کرده‌اند نگاه کنیم متوجه می‌شویم که اکثر قریب به اتفاق نیرو‌های حاضر در صحنه دفاع مقدس از نیرو‌های داوطلب و از مردم کوچه و خیابان بودند. به عبارت دیگر فرماندهان مقتدر دفاع مقدس از میان مردم برخاسته و به دلاور مردان رشید اسلام تبدیل شده‌اند.

مدیر گروه تولیدات تاریخی مرکز سیما فیلم درباره چالش‌های تامین تانک و ماشین‌های زرهی توضیح داد: سریال «تانکخورها» به عنوان یک اثر درام جنگی با چالش‌های فنی و عملیاتی متعددی در حین تولید مواجه بوده است. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، تامین تجهیزات نظامی مورد نیاز برای ساخت صحنه‌های جنگی و تعمیرات تانک‌ها بوده است. برای بازسازی دقیق فضای یک کارگاه تعمیرات تانک در زمان جنگ، به طیف گسترده‌ای از تجهیزات نظامی از جمله انواع تانک، خودرو‌های زرهی، قطعات یدکی، ابزارآلات تخصصی و… نیاز داشتیم. تامین این حجم از تجهیزات با تنوع بالا، کاری بسیار دشوار و زمان‌بر بوده است. اجاره تجهیزات نظامی، هزینه‌های بسیار بالایی را به تولیدکنندگان تحمیل می‌کند. این هزینه‌ها به دلیل نادر بودن برخی از تجهیزات و همچنین نیاز به مجوز‌های خاص برای استفاده از آنها، به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.

به گفته وی، استفاده از تجهیزات نظامی در تولید آثار هنری، نیازمند اخذ مجوز‌های خاص از نهاد‌های نظامی و امنیتی است. این مجوز‌ها ممکن است با محدودیت‌هایی همراه باشند و روند تولید را کندتر کند. تجهیزات نظامی به دلیل حساسیت بالا، نیازمند مراقبت و نگهداری ویژه‌ای هستند. انتقال، نصب و نگهداری این تجهیزات در لوکیشن‌های مختلف، ریسک آسیب دیدن آنها را افزایش می‌دهد. کار با تجهیزات نظامی و مواد منفجره، بسیار خطرناک است و نیازمند رعایت دقیق اصول ایمنی است. تامین امنیت عوامل تولید و حفظ تجهیزات در طول فیلمبرداری از دیگر چالش‌های این پروژه بوده است. با وجود تمام این چالش‌ها، تیم تولید سریال «تانکخورها» با تلاش و خلاقیت توانسته‌اند بر بسیاری از مشکلات فائق بیایند و اثر دیدنی را به مخاطبان ارائه بدهند.