رسانه‌های بیگانه چگونه میدان شکست‌خورده را پیروز جلوه می‌دهند؟

برنامه امواج شبهه  رادیو گفت و گو با حضور دکتر محمدحسین اسماعیلی (استاد دانشگاه و تحلیلگر حوزه رسانه) و مهدی باغجری (کارشناس و فعال حوزه رسانه) به بررسی موضوع «چگونگی برقراری ارتباط در رسانه‌های بیگانه میان میدان شکست خورده موجود با وضع مطلوب در ذهن مخاطب» پرداخت. 

رسانه‌های بیگانه چالش‌های بسیاری دارند، بعد از عملیات غرور آفرین طوفان الاقصی یکی از ساحات مهمی که در رژیم صهیونیستی برای اولین بار در طول تاریخ دچار شکست شد، شکست رسانه‌ای بود. 

شکست‌های میدانی رسانه‌های بیگانه را به سمتی برد که در یک کوچه بن بست، مجبور هستند به آلوده کردن فضا بپردازند  و ذهن مخاطب را مشغول نگه دارند. اما به همت سربازان گمنام امام زمان (عج) و درز اطلاعاتی که قطعا این روز‌ها از آن بسیار شنیده ایم و انعکاس بسیاری داشته و در رسانه‌ها زلزله برپا کرده است، دوباره در بیچارگی گیر کرده‌اند، مانند رسانه‌های صهیونی که فعلا در رابطه با آن سکوت اختیار کرده‌اند. اما جامعه جهانی آنها را به حرف وا خواهد داشت. 

اما این خبر چه بود که چنین زلزله‌ای در رسانه برپا کرد. آمریکا، انگلیس، آلمان و فرانسه در طول بیش از این یکسال، از هواپیما‌های مسافربری که مسافر جابه جا می‌کرد، برای جابه جایی بمب، اسلحه و موشک به رژیم اشغالگر صهیونیستی استفاده کرده اند. این خبر از زمانی که منتشر شد و اسناد آن به تدریج در اختیار رسانه‌ها قرار خواهد گرفت، فضا را به سمتی برده است که تمام قوانین و حقوق بین الملل را که ادعای آن را داشتند زیر سوال می‌برد و مجاب هستند که پاسخگو باشند. از طرف دیگر کسانی که مدعی حقوق بشر، زن و کودک هستند، زیر صندلی شهروندان خود بمب‌ها را جابه جا می‌کنند و نهایتا بمب‌ها باز برای نسل کشی استفاده می‌شود. 

ایران را به آن متهم کردند، اما خود انجام دادند!

محمدرضا اشراقی – کارشناس مجری: چنین مسئله‌ای با وجود یک میدان شکست خورده آنها را به چه سمتی سوق می‌دهد؟ استفاده از تکنیک‌های پیشین یا سکوت؟ 

اسماعیلی تحلیلگر حوزه رسانه در پاسخ به این سوال گفت: نکته یاد شده یکی از اتهاماتی بود که در سال‌های گذشته، به حزب الله لبنان وارد می‌کردند و اسرائیل به همین بهانه دست به بمباران اماکن عمومی می‌زد و دلیل آن را اختفاء سلاح و نیرو‌های مبارز می‌دانست. همان کاری که اکنون بر جوامع بین الملل متمرکز شده است و متاسفانه به دلیل اینکه بخشی از رسانه در دست آنهاست و قدرت رسانه‌ای منطقه را قبضه کرده اند، اجازه نمی‌دهند کسی بیش از اندازه کنش گری کند و یا واکنشی در رسانه‌ها به صورت رسمی اتفاق بیافتد. رفتار‌هایی که ما شاهد آن هستیم، واکنش‌هایی هستند که درحوزه عمومی و مردمی اتفاق می‌افتد، مانند آگاه شدن مردم از اطلاعاتی که با هک تلفن‌های همراه، رایانه‌های بعضی از سران رژیم فاسد صهیونیست و دوربین‌های مدار بسته صورت می‌گیرد. 

وی افزود: برخی اطلاعات خواسته و یا ناخواسته از طریق مردم یا فضا‌های عمومی‌تر یا بواسطه‌ی جمع آوری اطلاعات عمومی منتشر می‌شود. در این صورت متوجه می‌شویم که دست به اقدام این عمل قبیح زده اند، همان عملی که بواسطه آن دیگران را متهم می‌کردند. سال‌های سال این اتهام را وارد می‌کردند که ایران از طریق هواپیما‌های مسافربری خود در حال وارد کردن مهمات به سوریه و لبنان است، مسئله ایی که هیچ گاه اثبات نشد و به همین دلیل شرکت‌های هواپیمایی مهم ما را تحریم کردند. 

رسانه‌های بیگانه از ایجاد یک جنگ روانی مستاصل شده اند

اشراقی – کارشناس مجری: رسانه‌های غربی مانند بی بی سی که همچنان خود را در فضای پسارژیم صهیونیستی قرار می‌دهند، در مواجهه با اخباری که از طریق شبکه‌های اجتماعی در جامعه منتشر می‌شود، چگونه برخورد خواهند کرد؟ 

این تحلیلگر حوزه رسانه بیان کرد: طبیعتا از رسانه‌هایی که منبع تغذیه و تامین مالی آنها رژیم صهیونیستی و طرفداران رژیم است، نباید توقع داشته باشیم که به صورت واضح و شفاف به این موضوع بپذیرند و تمام تلاش خود را می‌کنند که در کشور تاثیرگذاری مانند ایران، حداقل نسبت به حمله‌ی مستقیم به افکار عمومی فعالیت‌های جدی داشته باشند. 

مردم دنیا به این درک رسیده اند که رژیم صهیونیستی یک غده سرطانی است

وی افزود: با رصد کردن تویتر و نظرات مردم می‌توان به این موضوع دست یافت که مردم به درجه‌ای از آگاهی رسیده اند و جنگ روانی دیگر تاثیرگذار نیست و رسانه‌های بیگانه از تولید محتوای دروغین و ایجاد یک جنگ روانی مستاصل شده اند و این نشان می‌دهند که از لحاظ رسانه‌ای یک قدم به عقب برداشته اند و اکنون دست و پا می‌زنند و دیگر توان بازیابی قدرت خود را ندارند. مردم دنیا به این درک رسیده اند که رژیم صهیونیستی یک غده سرطانی است و هر جا که پا گذاشته اند حادثه‌ای رخ داده است و برای جامعه یک خطر به شمار می‌آید. 

باید با پخش ماهواره‌ای در ایران برخورد کنیم

اسماعیلی به تولید و ایجاد شبهات توسط شبکه اینترنشنال اشاره کرد و گفت: ما در کنوانسیون‌ها و قرارداد‌های بین المللی مختلف اجازه پخش ماهواره ای در هر کشوری را نداریم. اما چطور می‌شود که یک کشور متخاصم، در کشور ما پخش ماهواره‌ای دارد و در افکار مردم شبهه ایجاد می‌کند و ما هیچ عکس العملی نشان نمی‌دهیم. آیا جمع آوری ماهواره‌ها و تصویب قانونی که استفاده از آن را ممنوع می‌کند، کفایت می‌کند؟ یا ما باید در مجامع بین‌المللی نسبت به آنها احقاق حقوق کنیم؟ و عکس العملی نشان دهیم. این موضوع یک مداخله مستقیم در امور کشور‌ها به شمار می‌آید و کاملا مشخص است که کشور‌های معاند از شبکه اینترنشنال حمایت مادی و معنوی زیادی می‌کنند.

باید در حوزه شناختی و رسانه‌ای با قدرت عمل کنیم

وی افزود: چگونه است که یک شبکه معاند نام ایران را بر خود گذاشته و تحت عنوان ایران اینترنشنال به فعالیت می‌پردازد و ما هیچکدام در رابطه با این قضیه هیچ اعتراضی نکرده ایم. چرا ما باید منفعل عمل کنیم و هیچ اقدامی صورت نگیرد و نسبت به آنها واکنشی نشان ندهیم. چرا نباید جلوی شبکه‌ای که شبانه روز ذهن مردم ما را با دروغ جعل می‌کند و مستقیم به آن می‌پردازد، بگیریم؟ ما همین طور که در حوزه دفاعی با قدرت عمل می‌کنیم و اقتدار ایرانی را نشان می‌دهیم، باید در حوزه‌های شناختی و رسانه‌ای نیز با قدرت عمل کنیم.

یک اقدام جدی به صورت نظام‌مند در قالب یک اعتراض!

اسماعیلی از مسئولین مرتبط در خصوص حوزه بین الملل درخواست کرد که یک اقدام جدی در قالب یک اعتراض داشته باشند، ما باید یک حرکت جدی داشته باشیم. حاکمیت ما به عنوان یک کشور در حوزه تولید ماهواره‌ای و محتوا مورد تعرض قرار گرفته است. از مسئولین محترم خواهشمندم که از حاکمیت ما حفاظت کنند. پیشنهاد می‌کنم که کارگروهی در این خصوص تشکیل شود و ریاست محترم جمهور یا وزارت امور خارجه با آن به شدت مقابله کنند. مقابله من و یا شمای نوعی به عنوان یک فرد تاثیرگذار نیست. باید این مقابله به صورت تخصصی و نظام‌مند و کاملا جدی و قانونی انجام گیرد. 

باید از نِق به نقد برسیم

اشراقی – کارشناس مجری: دیرزمانی است که در جنگ قرار گرفته ایم و باید در میدان آفندی عمل کنیم. شهرام همایون نسبت به اپوزیسیونی که سال‌ها خود سنگ آن را بر سینه می‌زد، آفندی و صریح عمل می‌کند. اکنون در رسانه فرصتی برای ما فراهم است که باید از آن بهره بگیریم. به نظر شما ما باید از چه تکنیک‌هایی استفاده کنیم تا اخبار بر علیه دشمن که به زحمت به دست می‌آید، نهایت بهره را ببریم تا اینکه در رسانه هم نتوانند، میدان شکست خورده را پیروز نشان دهند؟ 

وی عنوان کرد: ادوارد ودیع سعید روشنفکری است که در بخشی از یکی از کتب خود می‌گوید:  تفاوت میان روشنفکر و روشنفکر نما در این است که انسان روشنفکر نقد می‌کند و انسان روشنفکرنما نق می‌زند. ما باید فضای خود را به شکلی تنظیم کنیم که از نق به نقد برسیم. وقتی تخصص لازم را داشته باشیم و همه‌ی راه حل‌ها را بدانیم، نق نخواهیم زد بلکه نقد را می‌شنویم و راه حل ارائه می‌دهیم، این چنین است که باعث ارتقاء خواهد شد. نقد به خودی خود چیز بدی نیست، بلکه باعث ایجاد یک فضای ارتقاء خواهد شد. اکنون روشنفکران ما در جامعه به جای اینکه انرژی خود را برای فکر کردن و نقد سازنده بگذارند، انرژی خود را برای نق زد صرف می‌کنند. مهمترین چیزی که مقام معظم رهبری به آن اشاره کردند تبیین کردن به واسطه خواص جامعه از جمله هنرمندان است. اگر یک نقد سازنده و واقعی از خواص اهل مطالعه، تدبیر و تدبر داشته باشیم و پای کار بیایند، بخش زیادی از شبهات از بین خواهد رفت. شبهات موجود به دلیل اینکه آبکی و مانند کف روی آب است، با یک عمل مقتدرانه، صحیح و تراز می‌تواند کاملا شبهات را محو کند. 

رسانه باید از بستر طنزگونه‌ی اجتماعی استفاده کند

اسماعیلی تاکید کرد: نخبگان جامعه اعم از دانشگاهی، هنرمند و شخصیت‌های برجسته اجتماعی هستند. آنها باید آموزش‌های اولیه را ببینند و بیاموزند که چگونه در میدان جنگ رفتار کنند. تا از دیگران به عنوان یک الگو درست پیروی کنند. این اتفاق باعث می‌شود که یک روند صحیح رخ دهد.

وی خاطرنشان شد: اکنون رسانه‌ها فضا را در بحث فضای مجازی وارونه نمایی می‌کنند این شگردی است که باید از طریق رسانه‌های ما به صورت جدی به آن پرداخته شود. رسانه باید از بستر طنزگونه‌ی اجتماعی استفاده کند و بسیاری از این مباحث را در قالب طنز برای مردم بیان کنند. ما اکنون در کش و قوس جنگ مخاطب هم هستیم و باید رسانه به آن توجه داشته باشد، ما باید از این بستر استفاده کنیم. بنابراین؛ رسانه نباید میدان را خالی کند و آن را در اختیار دشمن قرار دهد. 

محدود کردن و عدم آگاهی مردم از اولین اقدام دشمن است

اشراقی – کارشناس مجری: این روز‌ها شاهد هستیم که رسانه‌های بیگانه نوع برخورد با حق‌طلبان را منعکس نمی‌کنند، اما رسانه‌های مقاومت و شبکه‌های اجتماعی به انتشار آن می‌پردازند. چنین جمعیت آماده‌ای چه فضایی می‌تواند در غرب رقم بزند؟ 

باغجری کارشناس و فعال حوزه رسانه در این رابطه گفت: با توجه به نفوذ رسانه‌ای که مقاومت دارد، عملیات قابل توجه‌ای نخواهیم داشت. متاسفانه علاوه بر ضعف رسانه‌ای که داریم و اخبار جعلی که دشمن کار می‌کند، محدودیت‌هایی نیز در شبکه‌های اجتماعی صورت می‌گیرد.

وی افزود: در رسانه‌های رسمی که قاعدتا تحت نفوذ لابی‌های صهیونیستی هستند، موضوعات مقاومت ضریب چندانی ندارد و صرفا برای اطلاع رسانی باری را از روی دوش خود برمی دارند و متاسفانه باز هم به دلیل اینکه شبکه‌های اجتماعی نیز تحت نفوذ آنهاست، حتی اگر شخصی صفحه قوی دارد و در فضای مجازی چهره شده است محل رجوع قرار می‌گیرد و بعد از مدتی بواسطه هوش مصنوعی با هدف محدود کردن آن شناسایی می‌شود و صفحه او بسته می‌شود. بنابراین؛ محدود کردن و عدم آگاهی جامعه و عملیات فریب در برابر درز اسناد از اولین اقدام آنها خواهد بود. 

نتانیاهو باشد یا نباشد آنها جنایت‌های خود را جلو می‌برند

اشراقی – کارشناس مجری: رسانه‌ی انگلیس فتنه گر که این روز‌ها باز هم برای فتنه از نتانیاهو و رژیم صهیونیستی رد می‌شود، به دنبال چیست؟ 

وی عنوان کرد: ما شاهد یک تردستی هستیم. آنها احتمالات مختلف را سنجیده اند و درصد‌های مختلف احتمالات را در نظر گرفته اند و با تناسب با آنها به تولید محتوا می‌پردازند. آنها از تکنیکی با احتمالات ریاضی استفاده می‌کنند و خارج از این نیست. نتانیاهو باشد یا فرد دیگر، تفاوتی بر ماهیت این رژیم نخواهد داشت. بلکه آنها سیاست‌های خود را پیش می‌برند و جنایت‌های مدنظر خود را جلو می‌برند. 

سیاست رسانه‌ای که آنها دارند و ما نداریم

باغجری درباره اتاق فرماندهی واحد و ستاد بحران رسانه‌ای آنها توضیح داد: آنها یک سیاست رسانه‌ای برای عملیات خود در نظر می‌گیرند. یک طراحی و برنامه ریزی دارای اقدام پسین و پیشین دارند، اما متاسفانه ما فاقد این اقدامات هستیم. آنها شروع به قصه پردازی می‌کنند و سعی می‌کنند تا بهترین نسخه از قصه خود را ارائه بکنند تا زمانی که یک تناقض به وجود می‌آید، آنها می‌گویند شهید سنوار و خانواده اش خارج از فلسطین زندگی می‌کند، اما ما هیچ روایت متناقضی نمی‌توانیم ارائه بدهیم، که دست آنها را باز کنیم تا زمانی که خودشان به لطف خدا آن اشتباه را مرتکب می‌شوند و ما یک روایت متناقض از قصه ایی که به آن پرداختند را می‌بینیم و کل افکار عمومی آن را دست می‌گیرد و مجبور می‌شوند، عملیات‌های مختلفی انجام دهند تا ضد آن را ثابت کنند. 

وی تاکید کرد: اگر بتوانیم در رسانه پیش بینی کنیم که آنها چه اقداماتی انجام می‌دهند و روایات متناقض آنها را منتشر کنیم، تا حدودی از موضع ضعف خارج می‌شویم و ابتکار عمل را در دست بگیریم.

برای انتقال پیام باید به زبان عبری صحبت کنیم

این کارشناس عنوان کرد: باید دقت کنیم وقتی آنها می‌خواهند برای ما شبهه ایجاد کنند، با چه زبانی صحبت می‌کنند. آنها با سه سخنگوی فارسی زبان در رژیم صهیونیستی با ما صحبت می‌کنند. این در حالی است که به غیر از صفحاتی که مقام معظم رهبری به زبان عبری منتشر می‌کنند، تا به حال جبهه مقاومت یک سخنگوی عبری نداشته است و به تجربه می‌گویم دوستانی که در شبکه‌های اجتماعی محصولاتی را با زبان عبری تولید کردند، ضریب نفوذ چندانی پیدا نکرده اند. این مسئله‌ی بسیار جدی است ما باید به زبان آنها صحبت کنیم تا بتوانیم پیام خود را منتقل کنیم. 

باید در عملیات وعده صادق ۳ پیوست رسانه‌ای داشته باشیم 

باغجری خاطرنشان کرد: برای ساخت زیربنا هیچ وقت دیر نیست. ما باید سیاست رسانه‌ای خود را برای عملیات‌های مختلف آینده تدوین کنیم. علاوه بر آن مخاطب شناسی داشته باشیم و از همه ابزار‌های موجود با توجه به مخاطب استفاده کنیم. متاسفانه مخاطب شناسی دقیقی نداریم و ابزار دلخواه نسلی که ذائقه‌ی او تغییر یافته در سکوی مناسبی ارائه نداده ایم. ما تمرکز خود را بر اینستاگرام گذاشته ایم و مخاطبان دیگرمان را رها کرده ایم و برای آنها محتوایی نداریم. ما باید در عملیات وعده صادق ۳ پیوست رسانه‌ای داشته باشیم. 

گفتنی‌ است؛ برنامه «امواج‌شبهه» گفت و گویی تخصصی پیرامون ماهیت‌شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه است که با هدف روشنگری و افشای تکنیک‌های رسانه‌ای است، روز‌های یکشنبه و سه‌شنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبکه به نشانی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳،۵ مگاهرتز پخش می‌شود.

علاقه‌مندان می‌توانند نظرات خود را از طریق سامانه پیامکی ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ و شماره ۰۹۰۳۹۱۳۴۷۴۴ در پیام‌رسان‌های مجازی به اشتراک بگذارند. این برنامه به سردبیری دکترعلیرضا داودی، نویسندگی و تهیه‌کنندگی سیده فاطمه شعار، اجرای کارشناسی محمدرضا اشراقی به روی آنتن می‌رود. همچنین در این برنامه پریسا نقی زاده مسئول دعوت از مهمانان، سیده‌ایمان مسئله‌گو خبرنگار و مائده‌حیدری به‌عنوان آیتم ساز برنامه امواج شبهه فعالیت می‌کنند.