رباعی‌هایی که از نیما منتشر شده در شان نام شاعر نیست/ نیما برای شعر فارسی ایران بسیار مهم است/ نکته درست شفیع کدکنی درباره بی وزنی شعر

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی زیرنویس، ضیاءالدین خالقی شاعر، نویسنده، منتقد و فعال فرهنگی که در عرصه ادبیات معاصر پژوهش‌های کم نظیری داشته است؛ کتابی با عنوان «نگاهی نو به رباعیات نیما یوشیج» را به رشته تحریر درآورده است.

وی همچنین در گفتگو با زیرنویس درباره دلایل انتشار این کتاب و نقطه نظر خود درباره جریان انحرافی ادبی که به خصوص در فضای مجازی ایجاد شده؛ صحبت کرد.

ضیاءالدین خالقی در توضیح رباعیات نیما یوشیج گفت: رباعی‌هایی که از نیما منتشر شده در شان نام نیما نیست، و بهتر بود از ابتدا گزینشی در این مورد صورت می‌گرفت. از این رو، من حدود ۱۰۰ رباعی از بهترین رباعیات نیما را انتخاب کردم و هدفم این بود که با این انتخاب شان نیما در این راه نیز بیشتر رعایت شود. مخاطب کتاب‌خوان هم به اشعار و داستان‌های خوب یک نویسنده و یا شاعر استناد می‌کند، نه اشعار ناپخته آنها. طبیعی است که ما شاعرانی چون نیما یوشیج، احمد شاملو و فروغ فرخزاد و دیگران را با اشعار خوب آنها می‌شناسیم. از طرفی، نیما برای شعر فارسی ایران بسیار مهم است، باید رباعی‌های خوب او نیز خوانده شود.

استاد شفیعی کدکنی با دلیل و منطق گفتند که شعری که وزن ندارد یک چیزی کم دارد

وی در پاسخ به این سئوال که بی‌وزنی در شعر نیمایی بعد از گذشت سال‌ها هنوز مورد بحث محافل است؛ گفت: شعر نیما به عنوان شعر نو فارسی مورد وثوق محافل ادبی مختلف است و به معنای واقعی در میان مردم جا باز کرده است بنابراین باید این موضوع را با توجه به استدلال منطقی پذیرفت یا رد کرد. یک زمانی استاد شفیعی کدکنی با دلیل و منطق گفتند که شعری که وزن ندارد یک چیزی کم دارد و خب نکات ایشان قابل تامل و درست است، اما سخن کاملی نیست؛ تبصره‌بردار است. البته نیما هم معتقد بود که «شعر بی‌وزن چیزی کم دارد و عریان است. ا. مخالف شعر بی‌وزن نبود، بلکه معتقد بود که نباید آن را زود مطرح کرد.» البته شاملو توانست آهنگ را در شعر سپید یا شعر بی‌وزن جایگزین وزن کند.

گسترش فضای مجازی موجب جریان انحرافی ادبی شده است

این نویسنده، منتقد و فعال فرهنگی ادامه داد: مگر اینکه بگوییم جریان انحرافی در ادبیات معاصر به وجود آمدن که نثر را با شعر اشتباه گرفته است که با وجود گسترش فضای مجازی و انتشار هر نوشته به جای شعر و انتصاب آن به شاعران بزرگ و البته نبود مرجع مناسب برای راستی آزمایی این مهم؛ می‌توان از مورد وثوق نبودن برخی از اشعار که به عنوان شعر نو می‌خوانیم یاد کرد ولی در اصل شعر نیمایی و پذیرش آن از سوی اهالی هنر جای شک و شبه‌ای نیست و این در همین مصاحبه مایل هستم یکی از بهترین رباعیهای نیما یوشیج را یادآور شوم:
از شعرم خَلقی به هم انگیخته‌اند
خوب و بدشان به هم درآمیخته‌اند
خود گوشه گرفته‌ام تماشا را، آب
در خوابگهِ مورچگان ریخته‌ام.

۲۴۳۵۷