کارشناس آموزش‌وپرورش به تشریح چرایی و چگونگی تبدیل یک مدرسه به برند ملی و بین‌المللی پرداخت. انتخاب مدرسه مناسب، همواره دبرند خانواده‌ها در هنگام ثبت‌نام دانش‌آموزان است. این موضوع حاکی از این است که مدارس از یک سطح در کشور برخوردار نیستند. اما چگونه یک مدرسه می‌تواند به برند ملی و بین‌المللی تبدیل شود؛ دراین‌خصوص […]
کارشناس آموزش‌وپرورش به تشریح چرایی و چگونگی تبدیل یک مدرسه به برند ملی و بین‌المللی پرداخت.
انتخاب مدرسه مناسب، همواره دبرند خانواده‌ها در هنگام ثبت‌نام دانش‌آموزان است. این موضوع حاکی از این است که مدارس از یک سطح در کشور برخوردار نیستند.
اما چگونه یک مدرسه می‌تواند به برند ملی و بین‌المللی تبدیل شود؛ دراین‌خصوص به سراغ باقر امیری کارشناس آموزش‌وپرورش رفتیم و به گفتگو نشستیم.
سؤال اول را اینگونه شروع می‌کنیم، چرا مدرسه مهم است؟
مدرسه تأثیرگذارترین و بانفوذترین نهاد جامعه است که خروجی آن می‌تواند باعث تغییر و تحولات بسیاری در روند‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و … شود. تربیت افراد مسئولیت‌پذیر، مشارکت‌جو، متعهد به آرمان‌ها و ارزش‌های اجتماعی، رعایت حقوق شهروندی و … از طریق مدرسه میسر است. زمانی آموزش‌های مدرسه می‌تواند مؤثر و مفید باشد که بتواند در رفتار و کردار دانش‌آموز تغییروتحول ایجاد کند.
به همین خاطر است که اندیشمندان اجتماعی معتقدند مدرسه محل تلاقی افکار و عقاید و باور‌ها و نهایتاً بروز رفتار‌هایی است که باید با آموزش و تربیت مؤثر اصلاح و تکامل پیدا کند. اگر مدارس رویکردی تحول‌گرایانه، کارآمد و کنش‌گرایانه داشته باشند دانش‌آموزانی خلاق، توانمند، کنشگر، کارآمد و اثربخش تربیت می‌کنند.
مدرسه در سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش محور و بنیاد اصلی تعلیم‌وتربیت تعریف شده است و در سند چشم‌انداز افق ۱۴۰۴ مدرسه پایه و اساس هر رویداد فرهنگی و تربیتی با نگاهی بسیار بلند و مؤثر دیده شده است.
مدرسه کانون تربیت رسمی و عمومی و محل کسب تجربیات آموزشی و تربیتی برای دستیابی به مراتبی از حیات طیبه و آماده‌شدن برای تحقق آن است.
اهمیت برندسازی در آموزش‌وپرورش
چرا برخی از مدارس و مؤسسات آموزشی این قدر موردتوجه قرار می‌گیرند؟ علت موفقیت آنها چیست؟
همه چیز از نحوه روایت شفاف و مستند از کارایی و توانمندی این مدارس شروع می‌شود. ایجاد یک برند جذاب، تأثیرگذار و مؤثر در روند آموزشی و تربیتی، برای جلب‌توجه دانش‌آموزان و والدین آنان ضروری است.
با استفاده از یک روایت واقعی و شفاف همراه با مستندات، می‌توانید یک ارتباط قوی و مؤثر با مخاطبان خود ایجاد کرده و مدرسه خود را به‌عنوان یک برند برتر در زمینه مسائل آموزشی و تربیتی مطرح کنید.
امروزه، با وجود مدارس و برنامه‌های درسی متنوع؛ مدارس به طور مداوم برای جلب‌توجه، اعتماد و اطمینان دانش‌آموزان و اولیای آنان از توانمندی و اثربخشی خود در حال رقابت هستند. در این زمینه، هنر برندسازی آموزشی به عاملی حیاتی برای متمایزشدن از سایر مدارس تبدیل شده است.
در قلب این رویکرد راهبُردی؛ یک روایت شفاف، واقعی و قدرتمند از مدرسه موردنظر نهفته است. ابزاری قوی که توانایی تعامل، الهام بخشیدن و ایجاد ارتباطات پایدار بین برند‌های آموزشی و مخاطبان را مهیا می‌کند.
برندسازی آموزشی مؤثر فراتر از تبلیغ ساده ویژگی‌ها و مزایای یک مدرسه است بلکه شامل راه‌هایی برای بازگوکردن پتانسیل‌های مدرسه برای جذب و حفظ دانش‌آموزان، تقویت حس وفاداری و اعتماد آنان به مدرسه و جایگاه آن به‌عنوان یک برند برجسته و معتبر در زمینه موضوعات آموزشی و تربیتی است.
ساختن یک برند موفق و برجسته با همراهی معلمان، دانش‌آموزان و والدین آنان و همچنین مدد گرفتن از جامعه میسر می‌شود.
اهمیت برندسازی آموزشی
چرا برندسازی آموزشی اهمیت دارد؟
برندسازی فقط مختص کسب‌وکار نیست. برندسازی یک فن است که می‌توان به‌وسیله آن کارکردها، رویکردها، برنامه‌ها و … یک مدرسه را در سطح وسیعی از جامعه گسترش داد؛ بنابراین باتوجه‌به گسترش وسایل و فناوری‌های نوین ارتباطی و اطلاعاتی برندسازی برای مدارس و مؤسسات آموزشی و تربیتی یک امر ضروری و حیاتی است، مدیران و عوامل اجرایی مدارس باید خلاق، نوآور و ریسک‌پذیر باشند تا بتوانند برند آموزشی و تربیتی مخصوص مدرسه خود را طراحی و آن را در معرض دید و قضاوت مخاطبان خود قرار دهند.
هدف از برندسازی، روایت شفاف، واقعی و قوی از توانمندی، اثربخشی و ویژگی‌های یک مدرسه با استفاده از عناصر روایی برای انتقال اطلاعات، ایده‌ها و احساسات به شیوه‌ای جذاب و به‌یادماندنی برای جلب مخاطبان است.
اشتراک‌گذاری تجربیات و ویژگی‌های آموزشی و تربیتی مدرسه، بخش بزرگی از محور‌هایی است که به مدارس کمک می‌کند با آگاهی از نظرات و پیشنهاد‌های صاحب‌نظران حوزه تعلیم‌وتربیت و همچنین متخصصین امر اطلاع‌رسانی و تبلیغات در کارشان پیشرفت کنند.
تأثیر عاطفی یک روایت شفاف و واقعی خوب از توانمندی و اثربخشی مدرسه می‌تواند ارتباط عمیقی با مخاطبان ایجاد نموده و باعث ایجاد تعامل و مشارکت آنان در مدرسه شود.
در آموزش، برندسازی، ابزار قدرتمندی برای برقراری ارتباط با مخاطبان (معلمان، دانش‌آموزان، والدین و جامعه) در سطحی عمیق‌تر و ایجاد یک تأثیرگذاری مؤثر و ماندگار است.
* فارس: برندسازی آموزشی به مدیران مدارس چه امکاناتی میدهد؟
– توجه مخاطبان را به مدرسه جلب نموده و ارتباط با آنها را تقویت می‌کند.
– ارائه ویژگی‌ها و توانمندی‌های مدرسه با یک روایت منحصربه‌فرد، متمایز و استثنایی از آن
– برندسازی توانایی قابل‌توجهی برای جذب و درگیرکردن دانش‌آموزان دارد و باعث ایجاد ارتباط عمیق‌تر آنان با مدرسه می‌شود.
– ارائه تصویری واقعی از توانمندی‌ها و ویژگی‌های مدرسه؛ برندی که برای مدرسه ساخته می‌شود باید بتواند توجه دانش‌آموزان را به خود جلب نموده و معرف توانایی‌ها و مزیت‌های آن باشد.
– ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان برای پیگیری اهداف آموزشی و برنامه‌های مدرسه
– تقویت حس تعلق خاطر دانش‌آموزان به مدرسه
– گسترش دهان‌به‌دهان نقش و کارکرد‌های مدرسه
– آگاهی از نظرات و دیدگاه‌های مخاطبان درباره مدرسه
– اشتراک‌گذاری اطلاعات مدرسه، باعث می‌شود دامنه تأثیرگذاری و تقویت حس اعتماد و اطمینان به مدرسه را تقویت کند.
مأموریت‌ها و ارزش‌های مدرسه
آیا در برندسازی، ارزش‌های مدرسه خدشه‌دار نمی‌شود؟
نه اینطور نیست. یکی از مهم‌ترین مواردی که باید موردتوجه جدی مدارس قرار گیرد مشخص‌کردن مأموریت و ارزش‌های مدرسه است. ارزش‌های برند، باور‌هایی هستند که مدرسه به آن پایبند بوده و روی آن تأکید می‌کند و هویت مدرسه را تشکیل می‌دهند. برخی از این ارزش‌های عبارت‌اند از: قانونمندی، شفافیت، صداقت، مسئولیت‌پذیری، احساس تعلق، احترام به تفاوت‌های فرهنگی دانش‌آموزان و … هستند.
داشتن وب‌سایت مدرسه نیز بسیار ارزشمند است. یک وب‌سایت تعاملی و صفحات فرود (Landing Page) می‌تواند در بهینه‌سازی تجربه مدرسه‌ای که می‌خواهد برند آن را طراحی و ارائه کند، حیاتی است. در این وب‌سایت باید اطلاعات دقیق و جامعی درباره مدرسه به مخاطبان ارائه نموده و منابع رایگانی که می‌توانند از آنها بیاموزند، ویدئو‌های جذاب و یک ویژگی چت با تیم پشتیبانی دانش‌آموز خود اضافه کنند.
دستورالعمل برندسازی؛ مجموعه قوانینی است که مدرسه می‌تواند برای اطمینان از استفاده صحیح از عناصر برند در هنگام برقراری ارتباط از آنها پیروی کند. ابزار مدیریت دارایی برند، ذخیره‌سازی یا دسترسی به تمام عناصر خلاقانه مدرسه را فراهم می‌کند.
برندسازی ارتباط بین مدرسه و جامعه را بهبود می‌بخشد
مدیر باید بداند هنگام ارائه اطلاعات، به‌خصوص گزارش نتایج خود باید صادق بود. همچنین مهم است که برند خود را باارزش‌های تعیین شده خود هماهنگ کند. حمایت از تنوع، فراگیری، آزادی عمل، شفافیت و آموزش باکیفیت است. این ارزش‌ها یک رابطه هماهنگ و اعتماد عمیق در جامعه نسبت به مدرسه ایجاد می‌کند.
رویکرد دانش‌آموز یا دانش‌آموز محور به معنای شخصی‌سازی تجربه برند باتوجه‌به نیاز‌های دانش‌آموزان است. فرهنگی ایجاد می‌کند که از آرامش و آسایش افراد درون آن محافظت می‌کند.
اگر می‌خواهید دیده و درک شوید، باید به زبان مخاطب خود صحبت کنید. زبان عامیانه روزمره را در محتوای خود یاد بگیرید و از آن استفاده کرده و زیاده‌روی نکنید.
برندسازی همچنین ارتباط بین مدرسه و جامعه را بهبود می‌بخشد و یک فرهنگ سالم و حمایتی ایجاد می‌کند که به همه احساس تعلق نسبت به مدرسه میدهد. در نهایت، می‌تواند به تعریف آنچه مدرسه را منحصربه‌فرد می‌کند کمک نموده تا مدیر بتواند از آن برای متمایزشدن از رقبا استفاده کند.
مدیر مدرسه حلقه وفاق و همدلی در مدرسه
هر چیزی برای اینکه به یک برند ملی و بین‌المللی تبدیل شود باید یک سری ویژگی‌های منحصر به فرد داشته و از اصول خاصی پیروی نماید تا بتواند در رقابت با یک کالا، کسب کار، مؤسسه آموزشی و… عرض‌اندام کند.
معرف هر مدرسه؛ مدیر توانمند، خلاق و نوآور، کادر آموزشی مؤثر، کارآمد، اثربخش و کادر اجرایی مسئولیت‌پذیر و مشارکت‌جو و دانش‌آموزان پیگیر، مستعد، خلاق، نوآور و تأثیرگذاری که در آن مشغول تحصیل هستند.
ارزش ارتباط چندسویه و مؤثر در مدارس بین والدین، معلمان و عوامل اجرایی آن بزرگ‌ترین سرمایه برای پیشرفت کاری هر مدرسه‌ای است. هر زمانی که والدین دانش‌آموزان، معلمان و عوامل اجرایی مدرسه به همدیگر اعتماد و اعتقاد پیدا کنند، دوره طلایی و شکوفایی مدرسه شروع می‌شود و فعالیت‌ها و اقدامات مدرسه نمود پیدا می‌کنند.
خداوندگار مدرسه؛ مدیر مدرسه است که تمامی ارتباطات مؤثر، اثربخش و تأثیرگذار از طریق او در مدرسه ساری و جاری می‌شود.
پس نقش مدیر مدرسه، اصلی است؟
بله، مدیر مدرسه باید یک ارتباط گر قوی و روان‌شناس فرصت‌طلب باشد، یعنی بداند چگونه با معلمان، عوامل اجرایی مدرسه، دانش‌آموزان و اولیای آنان ارتباط برقرار کند. او باید یک حقوق‌دان باشد تا از قوانین و مقررات آموزشی و پرورشی اطلاع کافی داشته باشد و بداند هر قانون و مقرراتی را در کجا و چگونه و … بکار گیرد.
مدیر مدرسه باید یک هنرمند باشد تا بتواند نقش‌های مختلفی را بازی کند و خود را با شرایط و مقتضیات مدرسه تطبیق دهد؛ باید یک جامعه‌شناس باشد و بداند سطح زندگی و طبقه اجتماعی دانش‌آموزانش در جامعه، چگونه و کجاست؟ و… مدیر مدرسه به‌تمام‌معنا باید سنگ صبور مدرسه است که سعی و تلاش می‌کند مشکلات مدرسه را در همان مدرسه حل‌وفصل کند و برای حل مسائل و مشکلات پای هرکسی را به مدرسه باز نکند.
مدیر مدرسه یک آدم چندوجهی و چند مهارتی است که به جا و به‌موقع از مهارت‌های خود استفاده می‌کند. از هر علمی به‌اندازه نیازش اطلاعات و آگاهی کافی دارد تا بتواند در مواجه با مسائل و مشکلات مدرسه از آنها استفاده کند. به همین دلیل است که رهبری؛ توانمندی، مسئولیت‌پذیری و اثربخشی از مهم‌ترین خصوصیات و شاخص‌های یک مدیر موفق و منضبط در مدرسه است.
مدارس برند، مدرسه پاسخگو
یکی از گلایه‌های خانواده‌ها نسبت به مدارس، عدم پاسخگویی است، در مدارس برند، چگونه است؟
از موارد مهمی که مدارس خود را به آن مجهز می‌کنند این است که در هر شرایطی باید پاسخگوی مخاطبان خود هستند، یکی از معیار‌های مدرسه برند و موفق، پاسخگو بودن مدیر و همه کارکنان مدرسه برای داشتن ارتباطی مؤثر و موفق با مخاطبان مدرسه است. چون موفقیت طرح‌ها، برنامه‌ها، حتی معلمان و دانش‌آموزان وابسته به میزان ارتباطات و تعاملات مؤثر و اثربخشی است که با مخاطبان و محیط اطراف خود برقرار می‌کنند.
مدرسه‌ای که می‌خواهد گام در دوران طلایی و شکوفایی بگذارد، نیازمند مدیران، معلمان و عوامل اجرایی توانمند، متعهد، کارآمد، زیرساخت‌های ارتباطی، فناوری‌های نوین آموزشی، امکانات ایمن، برنامه‌های مدون و عملیاتی و از همه مهم‌تر پاسخگو بودن آن در قبال مخاطبان خود است.
اگر هماهنگی لازم بین این مؤلفه‌ها وجود نداشته باشد حتی اگر مدرسه‌ای مدیر و عوامل توانمند و کارآمدی هم داشته باشد آن مدرسه در کارش موفق نخواهد بود و شکست خواهد خورد. بنابراین شرط موفقیت مدیریت در مدرسه علاوه بر موارد بالا همراهی و همکاری همه عوامل و اعضای آن با همدیگر است.
برای برندسازی باید مدیر مدرسه اختیار داشته باشد؟
بله و برای برندسازی مدرسه حذف موانع و محدودیت‌های خودساخته است، چون قانون مشخص و صریح است و تکلیف را برای مدیریت مدارس مشخص کرده است و مهم‌ترین رمز موفقیت مدارس و اینکه به یک برند ملی و بین‌المللی تبدیل می‌شوند. باید از دخالت‌های غیرقانونی و بی جای ادارات و افراد مختلف در کار مدرسه جلوگیری شود و بگذارند مدرسه کارش را بر اساس قوانین و مقررات آموزش‌وپرورش انجام دهد.
اینکه به هر بهانه‌ای مدیر و کادر اجرایی مدرسه را به سلابه بکشیم که چرا چنین‌وچنان کرده‌ای دیگر آن مدیر و کادر مدرسه، انگیزه‌ای برای کار و تلاش برای پیشرفت و توسعه مدرسه ندارند.
نحوه مدیریت و نوع نگاه مسئولان مدرسه به نقش، کارکرد و جایگاه آن مدرسه در جامعه و در موقعیت و مکانی که قرار گرفته است، می‌باشد. مدیری که معلمان کارآمد، تأثیرگذار، توانمند، منضبط، متعهد و اثربخش را برای همکاری و کار در مدرسه انتخاب می‌کند، اولین گام را برای شروع دوران طلایی مدرسه‌اش برداشته است.
دومین قدم برای برند سازی مدرسه نوع تعامل و ارتباط با مخاطبان مدرسه است، ایجاد تعامل و ارتباط مؤثر و پویا با مخاطبان مدرسه یکی دیگر از راه‌های موفقیت و برندسازی مدرسه است. دیگر اینکه شیوه و روش تدریس و نحوه تعامل معلمان با دانش‌آموزان و اولیای آنان است و مهم‌ترین و اساسی‌ترین قدم داشتن برنامه و الگوی مشارکت مؤثر و فعال برای همکاری دانش‌آموزان در امور مدرسه است.
یکی دیگر از عناصری که مدرسه را به یک برند ملی و بین‌المللی تبدیل می‌کند، نوع تعامل و ارتباط آن با محیط اطراف، نهاد‌ها و دستگاه‌های پیرامون مدرسه است و این عامل باعث می‌شود مدرسه در کاری که می‌خواهد انجام دهد موفق شود.
یکی دیگر از عواملی که باعث می‌شود مدرسه‌ای برند شود زیرساخت‌ها و فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی است که در اختیار دارد و در نهایت مدیر باید کاری کند که اولیای دانش‌آموزان و حتی جامعه؛ مدرسه را از خود بدانند و آنان را در طرح‌ها و برنامه‌های مدرسه مشارکت دهد و اگر این حس در آنان به وجود بیاید که مدرسه را از خود بدانند و به این باور برسند که هدف مدرسه شکوفایی استعداد‌ها و توانایی دانش‌آموزان است؛ برای حل مشکلات مدرسه با مدیر همکاری و همراهی می‌کنند.
مدیر ریسک‌پذیر و چالشی
مشارکت والدین و جامعه در امور مدرسه، کار راحتی نیست. چه باید کرد؟
مدیر موفق و تأثیرگذار می‌داند چطور از ظرفیت و توان رسانه‌های جمعی برای ایجاد دغدغه در اولیای دانش‌آموزان و جامعه برای حساس کردن آنها نسبت به تعلیم‌وتربیت دانش‌آموزانشان استفاده کند.
رمز موفقیت در هر کاری میزان ریسک‌پذیری و چالشی است که برای انجام کار‌های منحصربه‌فرد، تأثیرگذار و اثربخش انجام می‌شود.
اینکه مسئولان مدرسه چطور می‌توانند جامعه را به مشارکت در امور مدرسه و متعهد به مشارکت کنند نیازمند طراحی الگوی ارتباطی مناسب و متناسب با شرایط و موقعیت مدرسه برای حمایت از پیشرفت و موفقیت دانش‌آموزان است و همچنین به دنبال کمک به مربیان برای تعیین استاندارد‌هایی برای تعالی ارتباطات و پاسخگو بودن برای موفقیت ارتباطات در سراسر سیستم است.
مدارس برند، استاندارد یکسان برای ارزیابی دارند
چارچوب ارزیابی مدارس برند چگونه است؟
یکی از مزیت‌های مدارس برند داشتن اهداف پیش‌بینی شده، الگوی ارتباطی و ارزیابی مشخص، برنامه‌ریزی و راهبُرد عملیاتی است که بر اساس آن حرکت می‌کنند. برای اینکه مدرسه‌ای به یک برند ملی و حتی بین‌المللی تبدیل شود باید در ارزیابی نقش و کارکرد مدرسه، واقعیت‌ها و توانمندی‌های مدرسه را در نظر گرفت و بر اساس آن اقدام کرد، اکنون بزرگ‌ترین مشکل ما در نظام آموزشی و حتی در سایر دستگاه‌ها نبود نظارت نظام‌مند و مستمر بر کار‌ها و برنامه‌هاست و اگر هم نظارتی صورت می‌گیرد، چون نظام‌مند و استاندارد نیست نمی‌تواند آنها را در قبال مطالبات اجتماعی پاسخگو کند.
ارتباط مؤثر، مداوم و دوطرفه در قلب مدارس موفق اتفاق می‌افتد که به موفقیت دانش‌آموزان کمک می‌کند. دانش‌آموزان زمانی که می‌بینند والدین و جامعه نسبت به مدارس احساس مسئولیت و دین می‌کنند، بهتر عمل می‌کنند. نمرات آزمون‌ها و پیشرفت تحصیلی آنان افزایش می‌یابد. نرخ فارغ‌التحصیلی بهبود می‌یابد و همه نقش خود را در موفقیت و شرکت در مدرسه درک می‌کنند و برای آن ارزش قائل هستند.
شرکت در در المپیاد‌ها و جشنواره‌ها
ارتباط مؤثر و اثربخش با مراکز آموزشی، علمی و پژوهشی و همچنین شرکت در المپیاد‌ها و جشنواره‌های ورزشی یکی دیگر از مهم‌ترین ویژگی‌های مدارس در برند ملی و بین‌المللی است که مدیران و کادر این مدارس برای ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان و بروز استعداد‌های آنان در المپیاد‌ها و جشنواره‌های مختلف شرکت می‌کنند تا از میزان توانایی، کارآمدی و اثربخشی دانش‌آموزان خود اطلاعات لازم و کافی به دست بیاورند؛ بنابراین یکی از راه‌های موفقیت و برندسازی مدرسه، شرکت در جشنواره‌ها و المپیادهاست که مدرسه از این طریق می‌تواند برای خود اعتبار و جایگاهی در حد شأن و منزلت خود در بین مدارس به دست بیاورند.
نقش تأثیرگذار معلم بر دانش‌آموز در مدارس برند
نقش معلمان در مدارس برند چیست؟
معلم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده کشف استعداد و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان در نظام آموزشی و تربیتی از جایگاه و موقعیت بی‌نظیری برخوردار است. هیچ فردی به‌اندازه معلم نمی‌تواند تأثیر بیشتری بر آنچه که در مدارس می‌گذرد، داشته باشد. معلم می‌تواند تعلیم‌وتربیت را به فرایندی توأم با لذت و کامیابی، یا فرایندی ناکارآمد تبدیل نماید.
معلم، معمار اصلی نظام آموزشی و تربیتی هر کشور است که و موفقیت و یا عدم موفقیت آن کشور در آینده به او وابسته است. تا زمانی که مدارسی با معلمان دلسوز و متعهد به وجود نیاوریم که دانش‌آموزان را وادار کنند از طریق استفاده منطقی و عقلانی از توانایی‌هایشان به موفقیت دست یابند، شاهد افزایش نابسامانی‌های اجتماعی خواهیم بود.
هیچ‌کس به‌اندازه مدیران و معلمانی که در مدرسه کار می‌کند از مشکلات دانش‌آموزان شکست‌خورده آگاه نیستند و معتقدند بی‌انگیزه بودن، شکست‌خوردن و بی‌احساس بودن، مشکل اساسی این گونه دانش‌آموزان در مدارس است.
بدون شک معلم در تمام نظام‌های آموزشی دنیا نقش کلیدی و تأثیرگذار دارد و انتظار جامعه از مدرسه و معلم این است که دانش‌آموزانی را برای زندگی و بر عهده گرفتن مسئولیت‌های اجتماعی آماده کند؛ لذا توانمند، کارآمدی، مهارت و اثربخشی زنان و مردان آینده به دانایی، توانایی، صلاحیت، تلاش و احساس مسئولیت معلمان امروز بستگی دارد.
لزوم تغییر روش‌های تربیتی مدارس
مدارس در برند ملی و بین‌المللی با مدارس دیگر تفاوت‌ها و ویژگی‌هایی نسبت به همدیگر دارند یکی از مهم‌ترین ویژگی مدارس برند، تغییر روش‌های تربیتی است. آنها بیشتر از افرادی استفاده می‌کنند که بتوانند با رفتارشان باعث ایجاد تغییر در دانش‌آموزان شوند تا اینکه از طریق دستورالعمل‌های خشک و بی‌روح بخواهند دانش‌آموزان را تربیت کنند.
در دنیا ثابت شده است هر چیزی که از طریق عملی و به شیوه مهارت‌آموزی به دانش‌آموزان منتقل شود کارایی و گیرایی بیشتری دارد تا از طریق دستورالعمل‌های اداری؛ مدیر و یا معلمی که می‌خواهد به دانش‌آموزان نظم، انضباط، احترام به قانون، احترام به بزرگ‌ترها، رعایت حقوق شهروندی، مسئولیت‌پذیری و … را به دانش‌آموزان یاد دهد اول سعی می‌کنند خودشان در این زمینه‌ها نمونه و الگو باشند تادانش آموزان از طریق دیدن رفتار و کردار آنها این اصول را سرلوحه کار خود قرار دهند. ویژگی‌های نسل جدید و تغییرات اجتماعی می‌طلبد که آموزش‌وپرورش در روش‌های تربیتی خود برای ایجاد ارتباط و تعامل مؤثر با دانش‌آموزان تغییرات اساسی به وجود بیاورد.
روش‌های آموزشی مدارس برند
روش‌های آموزشی در مدارس برند چگونه است؟
روش‌های آموزشی مدارس برند با مدارس دیگر متفاوت است. معلمان این مدارس با استفاده از شیوه‌های نوین تدریس و تأکید بر مهارت‌آموزی دانش‌آموزان سعی می‌کنند بیشتر به‌عنوان یک راهنما و راهبر آموزشی و تربیتی عمل کنند. دانش‌آموز را تشویق می‌کنند که فلان کار را انجام دهند تا در حین کار با اشکالات و اشتباهات خود آشنا شوند و چگونگی استفاده از راه‌حل برای رفع مشکل را یاد بگیرند، در این زمینه تمامی حواس شش‌گانه دانش‌آموزان را بکار می‌گیرند تا یادگیری مؤثر اتفاق بیفتد با این کاردانش آموز برای کار و تلاش خود ارزش قائل شده و برای یادگیری بیشتر تلاش می‌کند.
در این مدارس اصل را بر دانش‌افزایی و آموزش مهارتی دانش‌آموزان است و از هر موقعیتی برای آموزش و یادگیری دانش‌آموزان و شکوفایی استعداد‌های آنها استفاده می‌کنند.
تغییر شیوه ارتباط با اولیا در مدرسه
ارتباط با والدین در مدارس برند چگونه تعریف می‌شود؟
ارتباط منسجم و مستحکم برای ایجاد پایه‌ای برای مشارکت مؤثر با والدین و جامعه ضروری است. مدارس و معلمان باید بادقت صحبت و گوش کنند تا محیط اشتراکی را ایجاد کنند، چون تعامل معنادار برای ایجاد کارکرد واقعی به آن نیاز دارد.
والدین نیز انتظارات بسیار خاصی از ارتباط مدرسه دارند و این خواسته‌ها با تغییر رسانه‌ها و دسترسی بیشتر به اطلاعات، فشار بیشتری را بر مدارس برای پاسخگویی و شفافیت ایجاد کرده است. بسیاری از والدین به‌جای ارتباط مستقیم با مدیران، معلمان و… ترجیح می‌دهند ارتباط خود را با مدارس از طریق رسانه‌های اجتماعی و اینترنتی برقرار کنند.
ارتباطات و تعاملات مؤثر به مدارس کمک می‌کند تا از افراد خارج از مدرسه به شیوه‌های مطلوب استفاده نموده تا تسهیل‌کننده روند آموزشی مدرسه باشند.
مدارس برای ادامه حیات خود تمامی نیاز‌های ارتباطی متنوعی را که جوامع دارند را در برمی‌گیرد. ارتباطات مؤثر، راه‌های معناداری را که از طریق آن همه می‌توانند در پیشرفت دانش‌آموزان نقش داشته باشند، مشخص می‌کند و چارچوب پاسخگویی را برای برنامه‌ریزی، نظارت و ارزیابی دستاورد‌های ارتباطی و پیوند آنها با موفقیت دانش‌آموزان و مدرسه را فراهم می‌کند.
این که مسیر مسئولیت‌پذیری جامعه نسبت به یک مدرسه با یک برنامه ارتباطی معنادار باز می‌شود شاید تا حدودی بی‌معنی باشد ولی وقتی مدرسه‌ای برای ایجاد ارتباط مؤثر با جامعه دارای برنامه جامع و مدونی باشد بهتر می‌تواند نقش خود را ایفا کند.
این اقدامات برای تبدیل مدرسه به برند کافی است؟
برنامه‌ها فقط کلمات روی کاغذ هستند مگر اینکه همه افراد در مدرسه (مدیر، معلم، عوامل اجرایی و…) به طور کامل نقش‌های ارتباطی منحصربه‌فرد خود را درک کرده و مسئولیت آن را بر عهده بگیرند.
وب‌سایت مدرسه، پیام‌رسان فضای مجازی مدرسه، بروشور‌ها و موارد دیگر، همگی نقش مهمی در انتشار اطلاعات کلیدی و مهم برای آشنایی بیشتر معلمان، دانش‌آموزان و اولیای آنان با مدرسه دارند. اما ارتباط موفق هم شامل گوش‌دادن و هم صحبت‌کردن است – کارکرد‌های مدارس را برای جامعه تفسیر می‌کند و جامعه را برای مدارس تفسیر می‌کند.
به همین دلیل است که به آن روابط‌عمومی می‌گویند – اطلاعات مهم است، اما ارتباط چهره‌به‌چهره و رودررو بسیار مهم‌تر است و گاهی دیدن یک محیط و یا روبروشدن با یک واقعیت بهتر است از ادراک‌کردن آن واقعیت اهمیت دارد به همین دلیل است که ارتباط شخصی همه افراد در یک سیستم مدرسه – هم گوش‌دادن و هم صحبت‌کردن – برای موفقیت ارتباط ضروری است.
مسئولان، مدیران و رهبران برنامه آموزشی و درسی، معلمان و مشاوران، و کارکنان پشتیبانی در همه بخش‌ها باید در نقش‌های ارتباطی خود در مدارس برند حمایت و ارزیابی می‌شوند. اعمال و گفتار همه افراد درگیر با مدارس، تصاویر و روابطی را ایجاد می‌کند که شهرت مدارس را می‌سازد.
مهم است که با درک روشنی از اینکه مهارت‌های ارتباط با مدرسه چیست، شروع به ایجاد ارتباط با مخاطبان کنیم و اینطور نیست ارتباط یک فرایند چرخشی باشد که فقط نقاط ضعف را بیند و خوبی‌ها را در کانون توجه قرار ندهد و یا برعکس. بااین‌حال، مهارت‌های ارتباطی فرایندی است که شفافیت، شناخت و تسهیم تجارب را تضمین نموده و از روابط کاری معنادار و طولانی‌مدت پشتیبانی می‌کند.
تعهد به پاسخگویی ارتباطی مناسب و به‌موقع یک ماراتن است نه دوی سرعت. این در مورد دستاورد‌های کوتاه‌مدتی نیست که تلاش‌های تبلیغاتی یکباره می‌تواند به دست آورد. بلکه در مورد ایجاد مشارکت‌های صادقانه و معنادار است – که خوب و بد را در یک سیستم – در مسیر حمایت از دانش‌آموزان و موفقیت مدرسه تشخیص میدهد.
رهبری مدرسه با چشم‌اندازی برای ارتباطات مؤثر
مسئولیت‌پذیری ارتباطی از بالاترین سطح شروع می‌شود و استاندارد‌های تعالی ارتباطات را برای همه کارکنان در مدرسه تعیین می‌کند. مهارت‌های ارتباطی به‌عنوان یک ویژگی مهم اغلب از سایر مهارت‌های ضروری مانند رهبری، مدیریت و حفظ روابط موفق با اعضای مدرسه، جامعه و کارکنان فراتر می‌رود.
جری وست، در کتاب «چرا ارتباطات مدرسه مهم است؟» می‌گوید: بعد از مدت‌ها کار و کسب تجربه، آموخته‌ام که مؤلفه‌های زیادی برای موفقیت در کار وجود دارد، اما یکی از آنها بالاتر از بقیه است و آن هم مهارت‌های ارتباطی در سطح عالی است. شما می‌توانید مبتکرانه‌ترین طرح و برنامه داشته باشید، اما اگر در برقراری ارتباط برای انجام آن طرح و برنامه موفق نباشید، با شکست مواجه خواهید شد.
بسیاری از افراد که مجبور به ترک شغل خود می‌شوند، به‌خاطر عدم موفقیت در ایجاد ارتباط مؤثر با اشخاص و محیط اطراف خود هستند که نمی‌توانند شغل خود را حفظ کنند. واقعیت ساده آموزش‌وپرورش امروز این است که معلمان برای اینکه بتوانند بر دانش‌آموزان خود تأثیر بگذارند باید از توانایی ارتباط و تعامل بالایی برخوردار باشند.
ایجاد یک محیط سالم برای ارتباطات مثبت و موفقیت‌های برجسته دانش‌آموزان باید بخشی از کار روزانه ما باشد. به همان اندازه که مدیران برنامه‌ریزی و تلاش می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که یک مدرسه بدون مشکل کار می‌کند، معلمان و دانش‌آموزان آنچه را که در کلاس درس نیاز دارند، در اختیار دارند، باید کار ارتباطات را نیز در زندگی روزمره خود ادغام کنند.
امروزه در آموزش‌وپرورش، ما به همه حمایت‌هایی که می‌توانیم از سوی والدین، رهبران جامعه و کسب‌وکار، مقامات منتخب و دیگران دریافت کنیم، نیاز داریم. ما این پشتیبانی را از طریق ارتباطات قوی ایجاد می‌کنیم، با مشارکت‌دادن همه در این فرایند برای آماده‌سازی دانش‌آموزان برای دنیای آینده.
حرف آخر
برندسازی فقط مختص کسب‌وکار نیست. برندسازی یک تکنیک و فن است که می‌توان به‌وسیله آن کارکردها، رویکردها، برنامه‌ها و … یک مدرسه را در سطح وسیعی از جامعه گسترش داد؛ بنابراین باتوجه‌به گسترش وسایل و فناوری‌های نوین ارتباطی و اطلاعاتی برندسازی برای مدارس و مؤسسات آموزشی و تربیتی یک امر ضروری و حیاتی است، مدیران و عوامل اجرایی مدارس باید خلاق، نوآور و ریسک‌پذیر باشند تا بتوانند برند آموزشی و تربیتی مخصوص مدرسه خود را طراحی و آن را در معرض دید و قضاوت مخاطبان خود قرار دهند.
هدف از برندسازی، روایت شفاف، واقعی و قوی از توانمندی، اثربخشی و ویژگی‌های مدرسه با استفاده از عناصر روایی برای انتقال اطلاعات، ایده‌ها و احساسات به شیوه‌ای جذاب و به‌یادماندنی برای جلب مخاطبان است.
برای اینکه مدرسه‌ای به یک برند ملی و حتی بین‌المللی تبدیل شود باید همه نسبت به آن احساس مسئولیت کنند.
یک مدیر به‌تن‌هایی نمی‌تواند مدرسه‌ای را در سطح یک برند ملی و بین‌المللی تبدیل کند بلکه باید همه اعضای مدرسه اهم از مدیر، معلمان، عوامل اجرایی، دانش‌آموزان و حتی اولیای آنان برای رسیدن به این مهم آن را حمایت کنند.
وقتی که مدیر و سایر عوامل مدرسه مانند یک زنجیر با همدیگر پیوند برقرار کردند آن موقع است که مدرسه قدم در دوران طلایی و شکوفایی خود می‌گذارد.
البته برای رسیدن به این مهم باید از دخالت‌های بی جا و غیرقانونی در کار مدرسه جلوگیری نمود و به مدیر و عوامل مدرسه اجازه داد متناسب با پتانسیل و امکانات و شرایط و موقعیت مدرسه و قوانین و مقررات آموزشی و تربیتی نقش‌آفرینی کنند.
منبع: فارس
