به گزارش خبرنگار اجتماعی زیرنویس، جذب دانش آموز در شاخه کار دانش و رشته محیط بانی در سال ۱۴۰۱ در دستور کار قرار گرفت و به صورت پایلوت در مرحله اول در دو استان خوزستان و فارس انجام شد و سپس در استان های مازندران و اردبیل نیز این رشته راه اندازی شد.
در خصوص جزئیات این اقدام با رقیه عباسی، رئیس اداره آموزش تخصصی مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیط بان به گفت و گو نشستیم. او در ابتدا ضمن اشاره به اینکه چالش هایی در حوزه محیط بانی در کشور وجود دارد و باید به صورت تخصصی به آنها نگریست و توجه کرد گفت: مطالعات تطبیقی صورت گرفته است و به این نتیجه رسیدیم که باید محیط بانان سازمان قبل از استخدام، آموزش های لازم برای مهارت محیط بانی را فراگرفته باشند. همچنین علاوه بر علاقه مندی به حفاظت از طبیعت، در انجام مهارت های محیط بانی نیز متخصص باشند.
وی در ادامه افزود: به همین دلایل بود که به فکر افتادیم تا طی تعامل با دفتر فنی و حرفه ای وزارت آموزش و پرورش رشته محیط بانی را ایجاد کنیم. در سال ۱۴۰۰، یعنی اواخر دولت دوازدهم این رشته تصویب شد و در دولت سیزدهم در سال ۱۴۰۱ در دو استان فارس و خوزستان این مدارس آغاز به کار کردند. در حال حاضر دو استان مازندران و اردبیل نیز به این جمع اضافه شده اند. فعلا به طور کلی ۸۸ دانش آموز در این رشته داریم که محیط بانی را آموزش می بینند.
عباسی ضمن تشکر از استقبال و همکاری وزارت آموزش و پرورش در تدوین، تصویب و راه اندازی رشته محیط بانی، تاکید کرد: در این مدارس، آموزش های تخصصی محیط بانی بر عهده سازمان محیط زیست و آموزش های عمومی بر عهده وزارت آموزش و پرورش است.
رئیس اداره آموزش تخصصی مرکز آموزش محیط زیست در ادامه گفت: در حال حاضر، هنرجویان رشته محیط بانی، هم از نظر علاقه مندی و هم از نظر یادگیری مهارت های محیط بانی بسیار سرآمد هستند. امیدواریم با همکاری ستاد کل نیروهای مسلح و یگان حفاظت سازمان محیط زیست، این دانش آموزان بعد از اتمام تحصیلات خود به عنوان سرباز-محیط بان در سازمان حضور داشته باشند و به محدودیت نیروی محیط بان در مناطق تحت مدیریت کمک کنند و مهارت ها و تجربه جدید و آمادگی لازم برای شرکت در آزمون های استخدامی سازمان را کسب کنند. همچنین امیدواریم با همکاری سازمان اداری و استخدامی کشور، اقدامات لازم برای تسهیل و اولویت جذب در آزمون های استخدامی سازمان فراهم شود.
رقیه عباسی در پایان تاکید کرد: متقاضی برای تحصیل در رشته محیط بانی در سطح کشور زیاد است؛ ولی در حال حاضر فضای محدودی داریم؛ با این وجود، زمانی که اولین گروه دانش آموزان از رشته محیط بانی فارغ التحصیل شوند، تصمیم گیری های لازم برای نتیجه بخش بودن اجرای طرح مورد بررسی قرار خواهد گرفت و سپس به گسترش رشته فکر خواهیم کرد.
دانش آموز محیط بانی خوزستانی، لاکپشتی که در پلاستیک گیر افتاده بود را نجات داد
مجتبی ملک محمدی، هنرجوی رشته محیط بانی در پایه دوازدهم استان خوزستان شهرستان شوشتر است. او در گفت و گو با خبرنگار زیرنویس می گوید: زمانی که این رشته در شهرستان ما ایجاد شد، با علاقه بسیار در مدرسه ثبت نام کردم. در حال حاضر ۱۸ نفر در پایه دوازدهم در این رشته درس می خوانیم. من عاشق طبیعت و حیات وحش هستم و همیشه دوست داشتم مانع تخریب در محیط زیست شوم. زیستگاه طبیعی گوزن زرد ایرانی خوزستان است که اکنون در معرض انقراض قرار دارد؛ لذا می خواهم به این حیوانات کمک کنم تا به واسطه ناآگاهی های انسان ها، دچار آسیب نشوند.
او در پاسخ به اینکه آیا از مخاطرات حرفه محیط بانی آگاهی دارد یا خیر می افزاید: وظیفه محیط بان، حفاظت از عرصه های طبیعی است و در این مسیر، با دو نوع مخاطره رو به رو می شود. نخست، مخاطرات طبیعی مثل حمله حیوانات وحشی، سقوط از ارتفاع و… است. دوم نیز مخاطرات انسانی مثل مقابله با شکارچیان، افراد ناآگاه و… است. با این وجود، وقتی علاقه مند باشید از این خطرات نمی ترسید.
این هنرجوی رشته محیط بانی در بازگوی یک خاطره از نجات جان یک حیوان به زیرنویس می گوید: یک روز در کنار کانال آبی که در نزدیکی خانه ما قرار داشت لاکپشتی را دیدم که در یک تکه پلاستیک گیر افتاده بود. این لاکپشت حالش بسیار وخیم بود و من تمام تلاشم را کردم تا نجاتش دهم. در نهایت چند روز بعد از بهبود لاکپشت، آن را در زیستگاه خودش رها کردم.
مجتبی در خصوص مشکلات زیست محیطی استان خوزستان تاکید می کند: وقوع سیلاب و عدم توجه به ایجاد آبخیزداری، باعث فرسایش خاک و آلودگی آب می شود. توجه به این مهم می تواند مشکلات ناشی از کمبود آب در فصل گرما حداقل در استان خوزستان را مرتفع کند. همچنین متاسفانه شاهد این هستیم که کشاورزان اقدام به آتش زدن کاه های باقی مانده روی زمین خود می کنند که موجب ایجاد خسارات جبران ناپذیری می شود. برای مثال در پارک ملی کرخه، شاهد آتش سوزی های گسترده ای بودیم که به واسطه موقعیت مکانی که دارد، امکانی برای حضور ماشین های آتش نشانی وجود نداشت و بسیاری از گونه های گیاهی سوختند و از بین رفتند.
سازمان محیط زیست شرایط استخدام دانش آموزان محیط بانی را فراهم کند
او در پایان می گوید: این روزها، سازمان محیط زیست با مشکل تامین نیروی انسانی مواجه است؛ لذا امیدواریم برای دانش آموزان رشته محیط بانی شرایطی فراهم شود تا در این سازمان، دوران سربازی را سپری کنند و بعد از آن نیز بتوانند استخدام شوند.
نجات عقاب آسیب دیده توسط هنرجوی محیط بانی استان فارس
ابوالفضل صفار، هنرجوی ۱۷ ساله رشته محیط بانی در استان فارس، شهرستان زرقان است. او که به توصیه مادرش رشته محیط بانی را انتخاب کرده است به خبرنگار زیرنویس در خصوص واحدهای درسی تخصصی محیط بانی می گوید: ما در بخش دروس تخصصی، کلاس های کمک های اولیه، امداد و نجات، دفاع شخصی و… را داریم که برای ما در مسیر تبدیل شدن به یک محیط بان خوب، بسیار کمک کننده است. ما می دانیم که هر کاری سختی های خودش را دارد ولی من به محیط بانی علاقه مند هستم و با خطراتش کنار می آیم.
او در ادامه به نجات یک عقاب آسیب دیده در پارک ملی بمو اشاره می کند و می گوید: چند وقت پیش، به پارک ملی بمو رفته بودیم که یک عقاب در نزدیکی کوه به چشمم خورد که توانایی پرواز کردن نداشت. با وجود اینکه وسایل ایمنی همراهمان نبود، کاپشنم را در آوردم و روی عقاب انداختم و با همکاری همکلاسی هایم، عقاب را به پایگاه محیط بانی بردیم و متوجه شدیم بال این پرنده تیر خورده بود. هفته بعد که به عقاب آسیب دیده سر زدیم، متوجه شدیم که حالش رو به بهبود است و از این بابت، بسیار خوشحال بودم.
پالایشگاهی در نزدیکی زرقان؛ مردم درگیر مشکلات تنفسی
این هنرجوی محیط بانی در خصوص اینکه مهم ترین اقدامی که در حال حاضر می بایست برای نجات محیط زیست ایران انجام داد چیست، می گوید: درست در نزدیکی شهرستان زرقان، پالایشگاهی تاسیس شده است که آلودگی های زیادی ایجاد می کند و بعضی اوقات، تنفس هوای مطلوب برای ما آرزو می شود. برخی می گویند ممکن است به دلیل وجود این پالایشگاه، مشکلات تنفسی زیادی برای مردم زرقان ایجاد می شود.
ابوالفضل در پایان تاکید می کند: سازمان محیط زیست به دانش آموزان محیط بانی قولی برای استخدام نداده است ولی ممکن است ما در اولویت استخدام قرار بگیریم. با این وجود خواستار این هستیم که دانش آموزان رشته محیط بانی، بتوانند در سازمان مشغول به کار شوند.
شکارچی جنگل های مازندران مغلوب یک دانش آموز محیط بانی شد
محمدمتین هاشم زاده، هنرجوی رشته محیط بانی در پایه یازدهم در سوادکوه استان مازندران است. او علاقه زیادی به جنگل و حیوانات دارد و آینده خود را بدون اینکه به نجات عرصه های طبیعی ایران بپردازد متصور نمی شود.
محمدمتین به خبرنگار زیرنویس می گوید: خانواده ام به من این فرصت را دادند که به دنبال علاقه مندی هایم بروم؛ لذا انتخاب کردم که در رشته محیط بانی تحصیل کنم. ما ۱۴ نفر دانش آموز در یک کلاس هستیم که همگی آرزوهای زیادی برای بهتر شدن شرایط برای محیط زیست کشور داریم.
این هنرجوی رشته محیط بانی می گوید که آنقدر به محیط زیست علاقه مند است که یک بار با دست خالی با یک شکارچی درگیر شده و در این خصوص می افزاید: چند وقت پیش، من از داخل جنگل صدای شلیک گلوله شنیدم. با پدرم تماس گرفتم و همراه با او به سرعت خودمان را به محلی که حدس می زدم صدا از آنجا باشد رساندیم. ترسی از شکارچی نداشتم و از او پرسیدم که چرا شلیک کرده است و گزارش این عملکردش را به اداره محیط زیست می دهم. این شکارچی که پاسخی برای ارائه نداشت، در نهایت پا به فرار گذاشت. چند بار هم با گروه های دوستدار محیط زیست، زباله های جنگل را جمع کردیم.
ریختن پوست میوه در طبیعت؛ کمک به محیط زیست نیست!
او در ادامه در خصوص اقداماتی که مردم در طبیعت انجام می دهند و به محیط زیست آسیب می رسانند می افزاید: مردم تصور می کنند با ریختن پوست میوه به طبیعت کمک می کنند و این پوست میوه ها تبدیل به کود می شود؛ ولی این را نمی دانند که ریختن پوست میوه در جنگل، موجب رویش قارچ هایی می شود که باعث می شود درختان بومی منطقه از بین بروند.
محمدمتین همچنین به معضل کم آبی در کشور اشاره می کند و می گوید: در ییلاق ما، سرچشمه ای وجود دارد که از آن مستقیما برای شهر لوله کشیده اند. در این شرایط، دیگر در بالادست آبی وجود ندارد که طبیعت و جانوران، از آن آب استفاده کنند و حتی اجازه نمی دهند کمی از این آب به روستاها و پایین دست برسد و به این شکل حیوانات برای پیدا کردن جرعه ای آب به سختی می افتند.
خشکسالی اردبیل؛ دغدغه دانش آموز محیط بانی این استان
ماهان صفرپور، ۱۶ ساله است و در شهرستان پارس آباد واقع در استان اردبیل، در رشته محیط بانی درس می خواند. او که به واسطه ارتباط با یکی از اقوام محیط بانش با این شغل آشنا و بعد به آن علاقه مند شده است، به زیرنویس می گوید: درست است که مدرسه از خانه دور است و من فقط آخر هفته ها را به خانه می روم ولی عاشق رسیدن به هدفم یعنی محیط بانی هستم.
او می افزاید: می دانید اگر کسی به این شغل علاقه نداشته باشد نمی تواند در چنین شرایطی ادامه دهد.
ماهان با تاکید بر اینکه دوست دارد در در دشت مغان به عنوان یک محیط بان حرفه ای مشغول به کار شود، می افزاید: ما ۱۵ نفر دانش آموز در کلاس هستیم که سه روز در هفته، دروس تخصصی داریم و مابقی روزها، دروس عمومی.
او در پایان در خصوص مشکلات زیست محیطی استان اردبیل که به نظرش در اولویت رسیدگی قرار دارد، می گوید: اولویت استان، رفع مشکل خشکسالی و تامین ذخایر منابع آبی است.
