روستای پالنگان یکی از دیدنی‌ترین روستاهای استان کردستان است که مردمان محلی به آن پلنگان نیز می‌گویند. پالنگان با معماری شگفت‌انگیز پلکانی و طبیعتی زیبا و بکر در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده است و لقب‌های «بهشت گمشده» و «ماسوله کردستان» دارد. روستای پالنگان از توابع کامیاران در استان کردستان نمونه ارزشمندی از روستاهای پلکانی ایران است.
بدون شک روستایی با چنین معماری خارق‌العاده‌ای و مردمانی اصیل و با فرهنگ قدمت بالایی نیز دارد. وجود قلعه تاریخی، پل‌های قدیمی از دوره‌های مختلف نیز این مطلب را تأیید می‌کند. احتمال می‌رود هسته اولیه این روستا به دوران اسلامی و زمان سامانیان برسد. روزگاری این روستای خوش آب‌وهوا مقر حکومت بنی اردلان که از حاکمان محلی کردستان و پیش آز آن نیز محل فرمانروایی امرای کلهر بوده است.
طبیعت بی‌نظیر و کوهستانی روستای پالنگان با آب‌وهوای مطبوعی که دارد بستری مناسب برای رویش گیاهان متتوع از جمله گیاهان دارویی است. انواع گیاهان مثل گل گاوزبان، خاکشیر، گل ختمی، گل بابونه و کاسنی و انواع درختان بلوط، کیکم، ارژن و بنه پوشش گیاهی پالنگان را تشکیل می‌دهند. در اطراف روستا مراتعی سرسبز وجود دارد که امکان چرای دام و دامداری را فراهم کرده است.
روستای پالنگان در شیب بسیار تندی قرار گرفته و به همین دلیل بر اساس سبک معماری بسیاری از روستاهای استان پشت بام خانه جلویی به عنوان حیاط خانه پشتی مورد استفاده قرار می گیرد و البته خانه های اینجا به طور کلی با مصالح بومی به ویژه سنگ و گل بنا نهاده شده اند و این رسمی است که از کهن تا به امروز نسل به نسل دانش آن منتقل شده و تمام خانه‌های این روستا به طریق سنگ‌چین ساخته شده اند.
در روستای پالنگان قامت سخت و مقاوم کوه را با متانت تراش می دهند و در فضای ایجاد شده، سنگ‌های کنده شده به صورت خشک چین و البته در موارد کمی با استفاده از گل توسط استادان چیره دست روی هم بنا می شوند و نتیجه کار خانه ای می شود آرام و چشم نواز، به رنگ کوه که تنها کمی تغییر فرم داده و سپس سقف خانه ها با به وسیله تخته و پس از آن گل می سازند و این رسم همچنان در حال حاضر نیز توسط مردم این روستا دنبال و پیگیری می شود.
چیدانه
