طی روزهای اخیر رسانه آمریکایی بلومبرگ در گزارشی، بخشی از اظهارات مسعود پزشکیان را در جمع مدیران ارشد رسانهای آمریکا منتشر کرد که واکنشهای گستردهای در پی داشته است. پس از این گزارش، یک فایل صوتی منتشر شد که در آن مسعود پزشکیان میگوید: «ایران حاضر است سلاحهای خود را زمین بگذارد، اگر اسرائیل سلاحهایش را زمین بگذارد.» بلومبرگ نیز این سخن را به معنای «آمادگی پزشکیان برای کاهش تنش با اسرائیل» تعبیر کرده و آن را تیتر گزارش خود از مصاحبه رئیسجمهور قرار داده است.
ساعاتی بعد از انتشار این گزارش، مقامات ارشد دیپلماتیک کشور، از جمله عراقچی و ظریف، به سرعت وارد میدان شدند تا با مدیریت پیام و ارائه توضیحات بیشتر، اثرات این اظهارات را کنترل کنند. ظریف در واکنش به این موضوع، تأکید کرد که سیاستهای ایران همواره بر مبنای صلح و عدالت بوده و نباید از این گفتوگو برداشت نادرست صورت گیرد.
این ماجرا به سرعت به رسانههای داخلی سرایت کرد و تحلیلهای مختلفی پیرامون آن شکل گرفت. برخی از تحلیلگران معتقد بودند که چنین اظهارنظرهایی میتواند فضای دیپلماتیک کشور را تحت تأثیر قرار دهد و باید با دقت بیشتری در محافل بینالمللی مطرح شود. با این حال، دیگران بر این باور بودند که ایران نیاز دارد تا مواضع خود را در قبال مسائل منطقهای و بینالمللی با صراحت بیشتری بیان کند.
در ادامه برخی واکنشهای داخلی به اظهارات اخیر پزشکیان را میخوانید.
کیهان: اظهارات نسنجیده در نیویورک
روزنامه تحت مدیریت حسین شریعتمداری انتقاد خود از پزشکیان را اینگونه آغاز کرد:
مسعود پزشکیان دیدار دو روز قبل خود با نمایندگان رسانههای آمریکایی، با وجود سخنان و مواضع خوب، در سخنی نسنجیده و بسیار عجیب که باعث تاثر و تعجب افکار عمومی در ایران شد، دستاویز جدیدی را برای رسانههای بینالمللی و منطقهای دشمن ایران فراهم آورد. پزشکیان در سخنان خود و در یک سهو لسانی عنوان داشت: «ما آمادهایم سلاحهای خود را کنار بگذاریم، به شرط اینکه اسرائیل هم سلاحهای خود را کنار بگذارد و یک سازمان بینالمللی در منطقه امنیت را تامین کند».
اظهارات نسنجیده اخیر، همچون جمله «ما با همه برادریم و با آمریکا نیز برادر هستیم» در نشست خبری رئیسجمهور و تکرار این بیدقتی جدای از سهو لسانی، ظن تاثیر مشاوران را در این حوزه برمیانگیزد.
نمونهای از این مسئله چگونگی بازتاب جمله پزشکیان درباره برادری با آمریکا در رسانههای عربی منطقه و بازتاب و سوءاستفاده بلومبرگ از جمله دو روز قبل پزشکیان و پرداختن رسانههای همچون ان بیسی، گاردین، واشنگتن پست و… به سخنان اخیر وی است.
بدون شک بیدقتی و ایجاد شبهه به رسمیت شناختن اسرائیل از سوی ایران و ظن معامله پشت پرده ایران و آمریکا بهطور ناخواسته نیز، ضربه بزرگی را به تصویر ایران در چشم آزادگان جهان وارد خواهد ساخت.
فرهیختگان: مشاوران مشغول کارند؟
روزنامه فرهیختگان در بخشی از گزارش امروز خود به اظهارنظر خبرساز پزشکیان درباره اسرائیل پرداخت و نوشت:
استفاده نادقیق از کلمات و برداشتهای خطا از نشست خبری رئیسجمهور در نیویورک نشان میدهد مشاوران پزشکیان باید تدابیر جدیدی اتخاذ کنند. اشاره رئیسجمهور به این موضوع که اگر اسرائیل سلاحهایش را کنار بگذارد، ما هم کنار میگذاریم، هم در رسانههای خارجی و عرب زبان با واکنشهای منفی همراه شد و هم در داخل کشور انتقادهای زیادی به این اظهارنظر مسعود پزشکیان مطرح شد.
عمده انتقادهایی که در این رابطه در فضای مجازی و توییتری مطرح شد، حول این محور بود که رئیسجمهور میبایست در اظهارنظر خود دقت کافی را میداشت تا بهانهای در اختیار رسانههای خارجی قرار ندهد. بخشی از انتقادها به تکذیب اولیه این بخش از صحبتهای پزشکیان از جانب تیم رسانهای اختصاص داشت.
برخی از منتقدان به این موضوع اشاره کردند که میبایست به جای تکذیب صحبتهای رئیسجمهور به دنبال این بود که بار دیگر تکرار نشود. برخی هم به ادبیات گفتاری مسعود پزشکیان نقد کردند و آن را «به دور از مهارتهای زبانی و سیاسی دیپلماتیک» دانستند. برخی نیز این نقد را مطرح کردند که از صحبتهای رئیسجمهور اینطور برداشت میشود که به دنبال خلعسلاح ایران است.
به نظر میرسد رئیسجمهور در انتخاب برخی واژگان برای انتقال پیام، دقت لازم را نداشته است، امری که باعث شد رسانههای انگلیسی برداشتی از صحبتهای رئیسجمهور داشته باشند که مطلوب آنهاست و در نقطه مقابل نیز برخی رسانههای عربی حامی محور مقاومت واکنشهای منفی به این اظهارات نشان دهند.
هممیهن: حمله به اسرائیل یا پزشکیان؟
روزنامه هممیهن اما به نوعی در مقابل حملات برخی رسانهها به پزشکیان موضع گرفته و به کالبدشکافی سخنان پزشکیان درباره اسرائیل پرداخته است. این روزنامه به نقل از رضا نصری، کارشناس سیاست خارجی نوشت:
رئیسجمهور در اینجا به استاندارد دوگانهای که در غرب نسبت به عملکرد ایران و رژیم اسرائیل اِعمال میشود اشاره میکند: «از ایران میخواهند به گروههای مقاومت کمک نکند، اما اسرائیل را تا دندان مسلح میکنند. از ایران میخواهند برنامه صلحآمیز هستهایاش را جمع کند، اما اسرائیل میتواند سلاح هستهای داشته باشد و دیگران را با آن تهدید کند. از ایران میخواهند برنامه موشکیاش را متوقف کند، اما اسرائیل میتواند هر سلاحی که خواست در اختیار داشته باشد.»
در چنین بستری میگوید ما آمادهایم تمام سلاحهایمان را بگذاریم کنار به شرط اینکه اسرائیل هم بگذارد کنار! هدف از این عبارت این است که نامربوط بودن توقع غربیها را نشان دهد. هیچ ارتباطی به مصالحه با اسرائیل ندارد.
احمد زیدآبادی: اهداف پنهان یک جنجال رسانهای
احمد زیدآبادی نیز در یادداشتی با عنوان “اهداف پنهان یک جنجال رسانهای” مینویسد:
پس از انتشار گزارش بلومبرگ، سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه بلافاصله آن را تکذیب کرد، اما محافل داخلی مخالف دولت آقای پزشکیان ظاهراً اصرار دارند که برداشت بلومبرگ از سخنان پزشکیان دقیق و درست بوده و با این بهانه، جنگی رسانهای را علیه او آغاز کردهاند.
بر هر فرد آشنا به نیرنگهای سیاسی، کاملاً واضح و روشن است که این هیاهو و غوغایی بر سر هیچ است و حرف آقای پزشکیان منطق قابل دفاع خود را دارد، زیرا:
-مسعود پزشکیان عین سخن خود در نیویورک را در کنفرانس خبری خود در تهران نیز مطرح کرده بود، اما هیچ نوع واکنش مثبت یا منفی در داخل و خارج کشور برنیانگیخت!
-در هیاهوی جاری، غرض اصلی ترساندن پزشکیان و تیم همراهش از مذاکراتی صاف و ساده و صریح با طرفهای غربی است تا گامی در جهت توافق و رفع تحریمهای اقتصادی کشور برداشته نشود. بازیگر اصلی این صحنه هم راستگرایان اسرائیلی و مدافعان سینهچاک آنان در کنگرۀ آمریکا و حزب جمهوریخواه و رسانههای در اختیار آنان است. عدهای هم با کوتهنظری و یا جاهطلبیهای نامشروع وارد بازی ویرانگر آنان شدهاند!
تندروها خواستار استیضاح
صحبت جنجالی پزشکیان همچنین باعث موج حملات سایبری علیه رئیس جمهور شده؛ افرادی که موضوع استیضاح پزشکیان را مطرح کردهاند.