خیّران بزرگ مدرسهساز اغلب زندگیهای پرفراز و نشیبی دارند که عمر ۷۲ ساله زندهیاد حسنعلی علیپور، خیر مدرسهساز اردبیلی هم از این قاعده مستنثی نیست.
عدد ۷۲ یک بار دیگر در زندگی او تکرار شده است، اما این بار، این عدد نمادین نشانگر تعداد مدرسههای ساخته شده به دست زندهیاد علیپور است که او نیت کرده بود به یاد ۷۲ شهید واقعه عاشورا، ۷۲ مدرسه در مناطق محروم کشورمان بسازد و به عنوان باقیالصالحات از خود برای فرزندان ایرانزمین به یادگار بگذارد. او متولد ۳۰ آذر ماه سال ۱۳۱۷ در روستای دیجویجین اردبیل بود. دوران کودکی حسنعلی در سالهای آشوبزده بعد از جنگ جهانی دوم در روستای زادگاهش گذشت که در آن زمان فقر و بیکاری در میان دهقانان مناطق شمالغرب کشور بیداد میکرد. مرادعلی پدر حسنعلی هم از این اوضاع بد بی نصیب نمانده بود و خیلی زود ورشکسته شد و تمام اموالش را فروخت. حسنعلی به درس و مکتب علاقه داشت، اما وضع اقتصادی خانواده طوری نبود که او بر این خواستهاش اصرار بورزد. بنابر این، یک سال قبل از این که دیپلم خود را بگیرد، ترک تحصیل کرد و پای در بازار کار گذاشت.
فراز و نشیبهای زندگی در جوانی
در جوانی، اول به نیروی هوایی رفت و به عنوان تکنیسین هواپیما شروع به کار کرد، اما بعد از مدتی متوجه شد که این شغل با روحیهاش سازگار نیست و خود را بازخرید کرد. او در طول دوران نوجوانی و جوانی، بین اقوام و آشنایان به امانتداری و صادق بودن معروف بود، از طرف یکی از آشنایان که در آلمان به تجارت فرش مشغول بود دعوت به کار شد. سریع این پیشنهاد را پذیرفت، چون احساس کرد کار در یک کشور دیگر فرصت تجربهاندوزی به وی میدهد. حسنعلی در کشور آلمان با سرمایهای که اندوخته بود، مغازهای اجاره کرد و خیلی زود اعتماد تاجران فرش را به خود جلب کرد، به طوری که میلیونها فرانک فرش و عتیقه را بدون دادن ضمانت به آنها برایشان میفروخت و به این ترتیب رونق کارش افزایش یافت. این کسب و کار موفقیتآمیز او ادامه داشت تا اینکه بعد از ۴۰ سال زندگی در اروپا، موقعی که انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ به پیروزی رسید، او به همراه خانواده و یکی دو هفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به کشور بازگشت و مرحله تازهای از زندگیاش را شروع کرد که این مرحله با اقدامات نیکوکارانه او در امر مدرسهسازی در مناطق محروم گره خورده است.
شروع کار خیر با ساخت مسجد
حسنعلی در ابتدا با ساخت یک مسجد در روستای زادگاهش گام به وادی فعالیتهای خیرخواهانه گذاشت و پس از آن به مدرسهسازی روی آورد. نیت او ساخت ۷۲ مدرسه به یاد ۷۲ شهید دشت کربلا بود، اما ۵۲ مدرسه که ساخت تقریبا دیگر سرمایهای نداشت. تنها یک خانه برایش در ولنجک تهران باقی مانده بود که با همسرش در آن زندگی میکردند. با همسرش، مانده بودند چه کند که هر دو تصمیم گرفتند خانه را بفروشند، اما اطرافیان مانع شدند و به هر نحوی بود این مسیر را کامل کردند تا سرانجام ۷۲ مدرسه ساخته شد.
مسئولان سازمان نوسازی پس از ساخته شدن این ۷۲ مدرسه تصمیم گرفتند تا مدرسهای را که با هزینه آموزش و پرورش ساخته شده بود با نام حسنعلی علیپور نامگذاری کنند، اما او مخالفت کرد و نام مبارک حضرت حمزه سیدالشهدا (ع) را پیشنهاد داد. اصرار او بر این قضیه دیگران را هم قانع کرد. حسنعلی ۳۰ سال از عمر خود را وقف مدرسهسازی کرد. در زمان حیات زندهیاد حسنعلی علیپور، او از دست رئیس جمهوروقت نشان برتر خیران مدرسهساز را دریافت کرد و در جشنوارههای مختلف خیرین مدرسهساز لوح و تندیس به او اهدا و از شخصیت او قدردانی شد.
در شهر اردبیل میدانی بنام او نامگذاری شده و تندیس این خیر مدرسهساز هم در ورودی اداره کل آموزش و پرورش استان اردبیل نصب شده است. او در نخستین دوره آئین نکوداشت خیرین مدرسهساز به عنوان خیر ارشد مدرسه ساز مورد نکوداشت قرار گرفت. او هنگام دریافت نشان نقره خورشید خیران، نشان خود را به موزه آستان قدس رضوی اهدا کرد. حسنعلی زمانی که از بیماری قلبی رنج میبرد، برای پرداخت هزینه عمل جراحی قلب تمکن مالی نداشت و این هزینه توسط دیگران تامین شد. سرانجام حسنعلی علیپور تیر سال ۱۳۸۹ به علت سکته مغزی در زادگاه خود درگذشت. همسر زدهیاد علیپور، «سَریه بایرامی چکان» هم مانند او به امور خیریه علاقهمند است. آنها هیچوقت صاحب فرزندی نشدند، اما همه دانشآموزانی که در مدارس آنها درس میخوانند را فرزندان خود دانسته و به آن افتخار کردهاند.
منبع: همشهری