مدت زمانی نسبتا طولانی است که با افزایش تورم، عموم افراد جامعه، در جهت حفظ ارزش پول، به هر ریسمانی چنگ انداخته تا در دریای متلاطم اقتصاد ایران، با امواج سهمگین تورم، غرق نشوند. در این میان، هر بازاری که سروصدای بیشتری به پا کرده باشد پول عموم را به سمت خود میکشاند، و خب همانطور که رسم بازارهای مالی است، هرزمان که عموم جامعه به یک سمت رفتند، یعنی آن بازار دیگر مناسب ورود نیست و حتی باید از آن خارج شد.
بورس از سال ۹۹، بازار رمزارزها سال ۱۴۰۰، بازار مسکن، زمین های متاورسی و…. نمونه های این اتفاق هستند.
اما در هیاهوی یک بازار پر سود، عموما سروکله شرکت‌هایی پیدا می‌شود که با شعار فعالیت در بازار هدف، سود ثابت پرداخت کرده و ریسک سرمایه گذاری شما را به حداقل می‌رسانند!
این شرکت‌های پانزی که در برهه‌های مختلف زمانی، با عناوین جدید سبز می‌شوند، هدفی جز کلاهبرداری ندارند.
این داستان که با گلدکوئست آغاز شد، بعدها با اشکال مختلفی با شعارهای جذاب مثل سرمایه‌گذاری در بورس‌های جهانی، خریدوفروش ارزهای دیجیتال، فعالیت در متاورس یا ایجاد یک استارت‌آپ در فضای بلاکچین رشد کرد.
نکته‌ی جالب در این شرکت‌ها، موج سواری و به روز بودن کلاهبرداران راس هرم است.
ترندهای پرمخاطب در ایران را دنبال کرده و متناسب با شرایط جامعه، یک پلتفرم پانزی جدید روی کار می‌آورند و از فضای تورمی و عدم آگاهی مردم نهایت استفاده را میبرند.
دو کلیدواژه اصلی برای شناسایی شرکت‌ها و پروژه‌های پانزی، پرداخت سود ثابت (ترجیحا دلاری) و پلن افزایش درآمد با شبکه‌سازی است.
لازم به ذکر است که بدانیم در ایران، تنها صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های سبدگردان با مجوز رسمی از سازمان بورس و اوراق بهادار، و یا بانک‌ها به صورت قانونی می‌توانند سود ثابت پرداخت کنند. تازه آن هم ریالی، نه دلاری!
سود سپرده بانکی به صورت سالیانه ۲۳.۵٪ است. یعنی ماهیانه کمتر از ۲ درصد! بانک با آن همه دم و دستگاه و متخصص و پول و تجربه و رانت، کمتر از ماهی ۲ درصد سود پرداخت می‌کند؛ آن وقت شرکت x ماهیانه بین ۸ تا ۳۰ درصد سود دلاری می‌پردازد و این حقایق به اندازه کافی این حجم از سوددهی را مشکوک می‌کند.
پلن دوم درآمدزایی در شرکت‌های پانزی، دعوت از سایر افراد به عنوان زیر مجموعه است.
این مدل بازاریابی و مارکتینگ در همه‌ی کسب و کارها در دنیا فراگیر است و به صورت قدرتمندی باعث افزایش مشتریان و مصرف‌کنندگان یک محصول یا خدمت می‌شود و البته که فی نفسه برای یک کسب‌وکار خوب و حتی واجب است. اما کسب‌وکاری که فعالیت قانونی، شفاف و مشخص داشته باشد. اینکه شرکت اولتراورس در متاورس ساخت‌وساز می‌کند، یا فلان شرکت یک بلاکچین اختصاصی دارد و توکن آن در فلان سایت نمایش داده می‌شود، هیچ دلیلی بر درست بودن فعالیت این کسب‌وکارها نیست.
مدل دیگری که اخیرا دست مایه کلاهبرداران شده، سرمایه‌گذاری در استخرهای درآمد ثابت ارزهای دیجیتال است.
یعنی مقداری پول فراهم کنید، در یک نرم افزار سپرده‌گذاری کنید و به ازای سپرده‌ی خود سودهایی با درصد بالا دریافت کنید. در این استخرها باز هم دعوت از سایر افراد و داشتن زیرمجموعه ضروری است!
گرچه استیکینگ در دنیای رمزارزها یک فعالیت برای کسب درآمد غیرفعال است (درآمد غیرفعال یعنی درآمدی که نیاز به فعالیت مستقیم برای کسب پول ندارد)، اما شناخت این استخرها نیز نیازمند دانش و بررسی جزئیات زیادی است؛ ضمن اینکه سود پرداختی آنها نیز از لحاظ درصدی تقریبا برابر با سود بانکی است و به هیچ عنوان داشتن زیرمجموعه یک مزیت برای افزایش سود شما محسوب نمی‌شود.
اما چرا مخاطب هدف این کسب‌وکارها ایران است؟
وجود تورم بالا و اقتصاد بسته و محدود، منجر به کاهش ارزش دارایی عموم جامعه، کاهش قدرت خرید و عملا حذف قشر متوسط شده است. ریشه‌ی تمام اتفاقات منفی اجتماعی را، در اقتصاد می‌توان پیدا کرد.
به همین دلیل، عموم جامعه با ناآگاهی، برای حفظ حداقلی ارزش پول خود و ایجاد یک درآمد هرچند ناچیز برای گذران روزمره، به هر ریسمانی چنگ انداخته تا خود را نجات دهند.
مقر اصلی این شرکت‌های پانزی، کشورهایی مثل ترکیه، امارات و مالزی است و بایستی بدانیم که داشتن یک مجوز از این کشورها یا هرکشور دیگری به تنهایی، دلیلی بر اعتماد صددرصدی بر این شرکت‌ها نیست.
تکلیف ما چیست؟
اول و مهمترین مقوله، آموزش صحیح و افزایش آگاهی است. با آموزش درست و شناخت اصولی بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری، ریسک از دست دادن سرمایه کم می‌شود. اگر هم خودمان فرصت آموزش نداشتیم، می‌توانیم از تجربه افراد خبره استفاده کنیم.
دوما بدانیم، طمع، باعث زیان بیشتر می‌شود و در اصطلاح پنیر مفت، فقط در تله موش پیدا می‌شود!
و سوما، با خود فکر کنیم که چرا یک شرکت خارجی، دنبال پول من است تا به من سودهای نجومی برساند و اصلا چرا دلش باید برای خوشبختی من بسوزد؟
من حیث المجموع، کسی دلش برای ما نسوخته! مراقب سرمایه خود باشید و با علم، اقدام به سرمایه گذاری کنید. به امید روزهای عالی
*فعال حوزه رمزارز
۲۲۷۲۲۷
