به گزارش خبرنگار اجتماعی زیرنویس،چندی پیش سازمان ملی مهاجرت اعلام کرد اتباع افغانستانی سالانه ۵ میلیون دلار پول خالص از کشور خارج می کنند.هر چند که هنوز آمار درستی از اتباع حاضر در ایران وجود ندارد و عددهای متفاوتی در این باره در رسانه ها منتشر شده است اما به نظر می آید برای یک بار هم شده وزارت کشور که متولی ساماندهی اتباع است باید یک آمار رسمی به رسانه ها اعلام کند.
ارزبری اتباع افغان از کشور
مرزهای شرق کشور بدون نظارت به روی اتباع گشوده شده است.اتباعی که برای سکونت به ایران آمده اند بادریافت اجازه اقامت و به طور رسمی مشغول به زندگی و اشتغال هستند اما دسته ای دیگر اتباعی هستند که به صورت غیر رسمی بدون مجوز و غیر قانونی به کشور می آیند و در کارگاه ها مشغول به کار می شوند و به دلیل اینکه هیچ اثری از آنها ثبت نیست گاها مرتکب تخلفات و بزه می شوند.با یک بررسی در اخبار خواهید دید که اتباع غیر مجاز در راستای کاهش امنیت جامعه اقداماتی داشته و چه تخلفاتی از آنها ثبت شده است.
ورود اتباع افغانستانی به شهرهای ممنوعه
اتباع فقط در ۱۵ شهر ایران می توانند ورود و اسکان داشته باشند.در حالی که در همه شهرها وارد شدند. به گونه ای که فرمانداران شهرهایی مانند گناوه،سیرجان،تاکستان،پاکدشت،شهر ری و ملارد و حتی در قشم از حضور چندین هزار نفری اتباع در این شهرهاخبر داده اند و به دلیل اختلالاتی که در موضوع امنیت، اشتغال، مسکن،نان و حمل و نقل به وجود آورده اند به طور جدی خواستار اخراج اتباع غیرمجاز شده اند.
طبق بررسی های صورت گرفته اتباع افغانستانی در شهرهایی که برای آنها ورود ممنوع است هم حضور دارند و واحدهای نظارتی نتوانستند برای آن چاره ای بیندیشند.
اخراج اتباع کلید خورد
چندی پیش دفتر مطبوعاتی وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان امارت اسلامی در خبری اعلام کرد که ۹ هزار و ۷۳۰ تن مهاجر افغانستانی از تاریخ ۱۹ الی ۲۲ تیرماه از مرزهای شرقی به طور اجباری و داوطلب به کشور بازگشتند.
گفتنی است که روند اخراج مهاجران افغانستانی از کشورهای ایران و پاکستان در این اواخر شدت بیشتر گرفته و روزانه هزاران نفر از مهاجران افغانستانی غیرمجاز دوباره به کشور بر می گردند.
اما در همین رابطه ویدئوهایی در فضای مجازی دیده می شود که اتباع غیر مجاز بازگردانده شده بعد از یک مدتی دوباره به صورت غیر مجاز وارد کشور می شوند .به نظر می آید مرزهای ورود اتباع غیر مجاز باید بیشتر کنترل شود.
فقدان برنامه راهبردی در حوزه اتباع
صادق رضا دوست مدیر کل سابق دفتر امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور به خبرنگار اجتماعی زیرنویس گفت:به نظر می آید دولت برای ساماندهی اتباع افغانستانی در کشور راهکار ندارد.نه اخراج اتباع کار درستی است نه باز کردن بی قید وشرط مرزها برای ورود آنها.
او می افزاید:جلوگیری از ورود و مهاجرت های غیر مجاز اولین اولویت در ساماندهی اتباع و مهاجرین خارجی در کشور است بعبارتی پیش نیاز ساماندهی در داخل ، کنترل دقیق مرزها جهت ممانعت از ورود گسترده اتباع غیر مجاز از مرزهاست .تا زمانیکه که ما تردد غیر مجاز مرزی را داریم حتما آمارو اطلاعات دقیق از تعداد اتباع و مهاجرین در داخل را نداریم و این امر ساماندهی را با مشکل مواجه می‌کند.
مرزهای شرقی بدون نظارت کافی
رضا دوست گفت: تا زمانی که ورود و خروج اتباع به صورت غیر قانونی انجام می شود ساماندهی معنا ندارد. اگر آمار پلیس و یا مرزبانی را بررسی کنید میبینید که اتباع افغانستانی دائما بدون اینکه مدارک قانونی داشته باشند از مرزها وارد و خارج می شوند و امنیت را به خطر می اندازند.
مدیر کل سابق دفتر امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور ادامه داد:کنترل ورود و خروج اتباع در گام اول ساماندهی است، کنترل ها ی چشمی و اپتیکی بر ورودی مرزها می تواند گام مهمی در ساماندهی باشد. یعنی اینکه ما آمار و اطلاعات درست داشته باشیم و بر مبنای آنها اتباع را بررسی و طبقه بندی کنیم.
او معتقد است:مسئله مهم دیگر در خصوص ساماندهی اتباع و مهاجرین عدم یک تفکر راهبردی در خصوص مدیریت مهاجرین است که مانع سیاست گذاری ،برنامه ریزی و اجرای طرح ها در این خصوص شده است .
اعمال سیاست های سلیقه ای
رضا دوست با تاکید بر اینکه فقدان برنامه راهبردی در این باره منجر به اجرای برنامه های سلیقه ای شده است گفت:دولت ها هم در دوره های مختلف برخوردهای متفاوتی با اتباع داشتند،سیاستهای سلیقه ای اعمال شده در باره اتباع از نقاط ضعف دولت در ساماندهی اتباع است.
او ادامه داد:نگاه بخشی و سلایق سازمانی هم از دیگر مشکلات ساماندهی این پدیده پیچیده اجتماعی است که مانع اتخاذ یک برنامه راهبردی و اجرایی آن شده است .که مجریان این حوزه را در یک بلا تکلیفی قرار داده است .
عدم استقبال از مجوز اقامت
صادق رضا دوست ادامه داد: متاسفانه هزینه صدور اقامت برای اتباع از ۲۵۰ میلیون تومان به ۱۰۰ میلیون تومان برای هر سرپرست خانوار کاهش داشته است ولی باز شاهد اقامت های غیر مجاز هستیم ولی با استقبال اتباع مواجه نشد.
او با نگاه به توجه همه جانبه به موضوع اتباع گفت: به مو ضوع اتباع باید همه جانبه نگاه کرد تاثیر آن در امنیت و اقتصاد، فرهنگ و اجتماع قابل بررسی است و نباید از یک منظر مورد بررسی قرار بگیرد.هر پدیده ای در صورت عدم مدیریت مطلوب می تواند خود تبدیل به چالش جدی شود خصوصا موضوع مهاجرت در صورت عدم برنامه ریزی مناسب و مطلوب می‌تواند عوارض و پیامدها و خسارات جبران ناپذیری را به کشور و جامعه تحمیل کند
رضادوست میگوید: فقدان مدیریت کارآمد و راهبردی و عدم کنترل مرزها باعث شده تا سازمان ملی مهاجرت که قرار بود این موضوع را ساماندهی کند اما به دلایلی این اتفاق نیفتاد و این سازمان به اهدافی که داشت نرسید.
او ادامه داد: مهاجرین در صورتی که برای ورود آن برنامه داشته باشیم می توانند فرصت باشند و در شرایطی که برای حضورشان در کشور برنامه ای نداشته باشیم می توانند تهدید باشند. دولت‌ها همواره در ادوار مختلف با رویکردهای متفاوت با موضوع مهاجرت و مهاجرین برخورد نموده اند و یک سیاست مدون و مشخص در این خصوص نداشته ایم.
