از سال های گذشته دولت ها برنامه های گسترده ای برای رونق و بهبود پیدا کردن بازار مسکن در دستور کار خود قرار داده بودند. یکی از این برنامه های مهم که نقش موثری هم در شناسایی خانه های خالی داشته راه اندازی سامانه املاک و اسکان بوده است که این سامانه از سال ۹۹ و در دوران اوج کرونا در جهت شناسایی خانه‌های خالی و برنامه ریزی برای تقویت و بهبود بازار راه اندازی شد.
در سال ۱۴۰۰ بخش زیادی از اطلاعات و داده های متقاضیان وارد این سامانه شد اما متاسفانه به علت حملات سایبری برای مدتی بخشی از این اطلاعات پاک شد اما با ورود نیروهای متخصص و حرفه ای خوشبختانه بخش زیادی از این اطلاعات بازگشت و در حال حاضر با اتصال بخش گسترده ای از این دستگاه ها به این سامانه دولت سیزدهم توانست بخش زیادی از خانه های خالی را شناسایی کند.
بر اساس برآورد صورت‌گرفته ۲.۵ میلیون خانه خالی در کشور وجود دارد که ۹۰۰ هزار واحد آن در تهران است؛ به عبارتی تعداد زیاد خانه خالی در کشور یکی از دلایل بالابودن اجاره‌بها است. اما در حال حاضر برای برنامه ریزی دقیق تر بازار مسکن نیاز است که این سامانه تکمیل شود.
براساس این گزارش تکمیل سامانه املاک و اسکان یک تکلیف قانونی است که در کنار تصویب قانون مالیا‌ت‌های مستقیم در سال ۱۳۹۴ مسئولیت راه‌اندازی این سامانه به دولت واگذار شد. سامانه‌ای که به منظور بارگذاری اطلاعات املاک، مالکیت و اطلاعات سکونت است تا بتوان بخش مهم اطلاعات دولت الکترونیک را تشکیل دهد.
همزمان با راه‌اندازی سامانه املاک و اسکان در آینده می‌توان علاوه بر اطلاعات املاک مسکونی، اطلاعات املاک تجاری، اداری، صنعتی و حتی املاک با کاربردهای غیر را به دست آورد. چراکه باید در نظر داشت که تشکیل این بانک اطلاعاتی خالی از لطف نیست و یک زیرساخت خوب و مفید برای دولت الکترونیک محسوب می‌شود.
اتصال دستگاه ها به سامانه املاک و اسکان ضروری است
پیش از این هم ابوالفضل نوروزی مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی در خصوص سامانه املاک و اسکان اعلام کرد که در دولت سیزدهم با راه اندازی سامانه املاک و اسکان و تکمیل اطلاعات آن و همچنین با اتصال دستگاه های مختلف از جمله وزارت آموزش و پرورش، شهرداری ، بانک ها ، وزارت نیرو بخشی از اطلاعات این سامانه تکمیل شده است.
مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه وشهرسازی با بیان اینکه شناسایی خانه‌های خالی را در دولت سیزدهم ساماندهی کرده ایم گفت: قانون ساماندهی و شناسایی خانه‌های خالی از سال ۵۲ مصوب شده بود، اما هیچ یک از دولت آنها را اجرایی نکرده بود. این قانون شامل بخش‌های مختلف بود، اما هیچ دولتی آن را به مرحله اجرایی نرسانده بود در صورتی که دولت سیزدهم با رویکرد مقابله با دانه درشت‌ها و عرضه حداکثری مسکن آن را اجرایی کرد.
مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه وشهرسازی بیان کرد: دولت سیزدهم با اجرا کردن قانون شناسایی خانه‌های خالی به دنبال درآمد زایی نبوده است، اما در حال حاضر ۵۰۰ هزار واحد مسکونی از طریق سامانه املاک و اسکان شناسایی کرده ایم که با عرضه حداکثری آنها می‌تواند زمینه را برای تعادل در بازار مسکن فراهم کند. هشدارهای لازم را به مالکان خانه‌های خالی داده و تماس گرفته‌ایم و از سوی دیگر نامه نگاری با شرکت‌های بزرگ وبانک‌های که بیش از ۱۰۰ خانه خالی را در دستور کار خود قرار داده و هشدارهای لازم را دادیم.
وی افزود: دریافت مالیات از خانه‌های خالی سبب افزایش انگیزه مالکان برای عرضه خانه‌های خود در بازار مسکن می‌شود به عبارتی می‌توان گفت سامانه املاک و اسکان نقش ویژه‌ای را در کاهش التهابات بازار اجاره‌بها بر جا می‌گذارد.
مشارکت در تکمیل اطلاعات سامانه املاک و اسکان باید افزایش یابد
همچنین پیش از محمد خضریان نماینده مجلس گفته بود: چنانچه تکمیل سامانه املاک و اسکان از سال‌های قبل آغاز شده بود امروزه می‌توانستیم از آن بهره‌برداری و استفاده کنیم؛ اما عمده اتفاقی که تاکنون در جهت تکمیل سامانه صورت‌گرفته، خوداظهاری صاحب‌خانه‌ها بوده البته مشارکت بالایی در آن هم شکل نگرفته است.
خضریان گفت: متأسفانه تاکنون از سوی دستگاه های مختلف از جمله سازمان ثبت اسناد و املاک شاهد حرکتی روبه‌جلو برای تکمیل سامانه نبودیم؛ بنابراین باتوجه‌به وضعیت فعلی و عدم اولویت آن برای وزارتخانه و قرارگرفتن آن در کنار سایر اقدامات، سامانه املاک و اسکان تکمیل نخواهد شد.
آینده بازار مسکن از طریق سامانه املاک و اسکان درخشان تر می شود
همچنین پیش از این هم اقبال شاکری عضو کمیسیون عمران مجلس در گفت وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران با بیان اینکه سامانه املاک و اسکان نقش موثری در بهبود وضعیت بازار مسکن خواهد داشت گفت: با تکمیل این سامانه و پیگیری دولت چهاردهم برای تکمیل اطلاعات این سامانه می‌توان آینده بازار مسکن را درخشان تر کرد.
وی افزود: مالیات بر خانه‌های خالی به وسیله سامانه املاک و اسکان اخذ می‌شود. از سوی دیگر اگر خانوار به جایی مراجعه کند که نیازمند اطلاعات مکانی آنها باشد دستگاه‌های خدمات رسان از طریق این سامانه اطلاعات هویتی فرد را استخراج می‌کنند و اگر فرد در این سامانه احراز هویت نشده باشد امکان دریافت خدمات را ندارد. سامانه املاک و اسکان مرجع مهمی در کشور در حوزه مسکن بوده و از سوی دیگر برای تصمیم گیری‌های دولت هم خیلی مهم است.
شاکری گفت: در این طرح در نظر گرفته شده است که تمام دستگاه‌ها باید اطلاعات خود را وارد سامانه املاک و اسکان کنند و اگر مالکین و یا بنگاه‌های مشاوره املاک از این قانون تبعیت نکنند، اعمال قانون می‌شوند و مشمول جریمه خواهند شد.
شناسایی ۵ هزار خانه خالی در استان تهران از طریق سامانه املاک و اسکان
براساس این گزارش حسین جنتی مدیرکل راه وشهرسازی استان تهران هم به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: همزمان با راه اندازی سامانه املاک و اسکان تا به امروز حدود ۵ هزار واحد مسکونی خالی از سکنه را در استان تهران شناسایی کرده ایم که این سامانه می تواند بخش زیادی از اطلاعات خانوارها را به ما دهد تا از طریق اطلاع رسانی به خانوارها بتوانیم این واحدها را به بازار عرضه کنیم و در نتیجه بتوانیم بازار مسکن را به سمت رونق هدایت کنیم.
گفتنی است، دولت جدید و وزارت راه وشهرسازی هم باید در این دوره برای تکمیل این سامانه گام های مؤثرتر و بزرگ تری بردارد تا از طریق این سامانه بخش زیادی از آینده بازار مسکن را برنامه ریزی کرده و از طریق آن بتوانیم نیاز دقیق مسکن کشور را به دست آوریم.
