چرا امسال داغ‌ترین سال تاریخ است؟

 براساس گزارشی که روز دوشنبه از سوی کوپرنیک، سرویس آب‌وهوای اروپا منتشر شد، کره زمین امسال دومین نوامبر گرم خود در طول تاریخ را پشت سر گذاشته است. گرم‌ترین نوامبر تا قبل از این، نوامبر سال ۲۰۲۳ بود و بدین ترتیب مطمئناً سال ۲۰۲۴ به‌عنوان گرم‌ترین سال اندازه‌گیری شده تاریخ زمین به پایان خواهد رسید.

این در حالی است که سال گذشته میلادی (سال ۲۰۲۳)، به دلیل تغییرات آب و هوایی ایجادشده توسط انسان‌ها و اثرات آل نینو، گرم‌ترین سال ثبت شده بود؛ اما پس‌ازآنکه تابستان امسال به‌عنوان گرم‌ترین تابستان تاریخ زمین ثبت شد، دانشمندان پیش‌بینی می‌کنند که سال ۲۰۲۴ یک رکورد سالانه جدید را نیز ثبت کند. در تابستان امسال، منطقه فونیکس در ۱۱۳ روز متوالی دمایی بالاتر از ۳۷.۷ سانتی‌گراد داشت که این اتفاقی نادر است.

مقایسه شرایط دمایی در نوامبر سال‌های اخیر

در ماه نوامبر، دمای جهانی به‌طور متوسط ۱۴.۱۰ درجه سانتی‌گراد بوده است. میانگین دمای جهانی در سال گذشته میلادی ۱۴.۹۸ درجه سانتی‌گراد ثبت‌شده بود؛ اما در تا ماه نوامبر سال جاری میلادی، میانگین دمای جهانی امسال ۰.۱۴ درجه سانتی‌گراد بالاتر از مدت مشابه سال گذشته ثبت‌شده است.

جنیفر فرانسیس، دانشمند آب‌وهوا در مرکز تحقیقات آب‌وهوای Woodwell در کیپ کاد دراین‌باره توضیح داد: «داستان مهم درباره ماه نوامبر این است که نوامبر امسال هم مثل نوامبر سال ۲۰۲۳، رکوردشکنی داشت و رکورد قبلی با اختلاف محسوسی جابه‌جا شد.»

در این گزارش به این نکته اشاره‌شده که این احتمالاً اولین سال تقویمی خواهد بود که در آن میانگین دما بیش از ۱.۵ درجه سانتی‌گراد بالاتر از زمان‌های پیش از صنعتی شدن جهان بوده است.

در توافقنامه پاریس در سال ۲۰۱۵ اعلام شد که گرمایش ناشی از انسان باید به ۲ درجه سانتی‌گراد و در حالت ایدئال به کمتر از ۱.۵ درجه سانتی‌گراد محدود شود.

عواملی که باعث گرمایش زمین می‌شوند

اما در سال‌های بعد دانشمندان اعلام کردند که محدود کردن گرمایش زمین به کمتر از ۱.۵ درجه سانتی‌گراد در راستای جلوگیری از بدترین تأثیرات تغییرات آب و هوایی، ازجمله افزایش حوادث مخرب و مکرر بسیار کلیدی است. آن‌ها معتقدند که علت اصلی تغییرات آب و هوایی، سوزاندن سوخت‌های فسیلی مثل زغال‌سنگ، نفت و گاز طبیعی است.

سامانتا برگس، معاون مدیر کوپرنیک دراین‌باره گفت: «این بدان معنا نیست که توافق پاریس نقض شده؛ بلکه گویای آن است که اقدامات بلندپروازانه اقلیمی بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر می‌رسد.»

فرانسیس هم به این نکته اشاره کرد که رکوردهای جدید آب و هوایی، خبرهای وحشتناکی برای مردم و اکوسیستم‌ها هستند: «سرعت گرم شدن آن‌قدر سریع است که گیاهان و حیوانات نمی‌توانند مثل همیشه و مانند قبلی در آب‌وهوای زمین، خود را با محیط سازگار کنند. درنتیجه، گونه‌های بیشتری منقرض می‌شوند و همین شبکه‌های غذایی طبیعی را که این گونه‌ها بخشی از آن هستند، مختل می‌کند. کشاورزی با کاهش گرده‌افشان‌ها و شکوفا شدن آفات آسیب خواهد دید.» او همچنین هشدار داد که جوامع ساحلی در برابر بالا رفتن سطح دریاها آسیب‌پذیر خواهند بود.

کارشناسان بر این باورند که امواج گرما بر روی اقیانوس‌ها و از بین رفتن یخ دریا و پوشش برف انعکاسی احتمالاً در افزایش دما در سال جاری نقش داشته است.

کوپرنیک به این نکته اشاره کرد که وسعت یخ‌های دریای قطب جنوب در ماه نوامبر ۱۰ درصد کمتر از حد متوسط بود که این در نوع خود یک رکورد محسوب می‌شود. اقیانوس‌ها حدود ۹۰ درصد از گرمای محبوس شده توسط گازهای گلخانه‌ای را جذب می‌کنند و بعداً گرما و بخارآب را دوباره به جو بازمی‌گردانند.

دلایل رکوردشکنی گرما در سال ۲۰۲۳

رکوردشکنی دما در سال گذشته میلادی تا حدودی ناشی از آل نینو بود (پدیده‌ای که در اثر گرم شدن موقت طبیعی بخش‌هایی از اقیانوس آرام مرکزی، آب‌وهوا را در سراسر جهان تغییر می‌دهد.) جاناتان اورپک، دانشمند آب‌وهوا در دانشگاه میشیگان، دراین‌باره گفت: «ال نینو در اوایل سال جاری میلادی به پایان رسید؛ اما اثر خنک‌کننده‌ای که اغلب پس‌ازآن رخ می‌دهد و La Nina نامیده می‌شود، رخ نداد و جامعه علمی را گیج کرد که چه اتفاقی در جریان است و چرا دما بالا می‌ماند».

یک توضیح این است که ال نینو به دلیل گرم‌تر شدن آب‌های اقیانوس، گرمای بیشتری را به جو آزاد می‌کند. طبق توضیح اورپک، بدین ترتیب ما اثر خنک‌کنندگی که در دهه‌های گذشته به پایین آوردن دما کمک می‌کرد را دریافت نمی‌کنیم. به نظر می‌رسد این ماجرا به تسریع گرمایش جهانی کمک می‌کند. او درعین‌حال یادآوری کرد که امسال نیز شاهد یک پرش دمایی بزرگ به دنبال پرش قبلی بوده‌ایم و این اتفاق ترسناکی است.

خبرآنلاین