حکایت زمین حضرت زهرا (س) در کتاب «فدک در تاریخ»

باشگاه خبرنگاران جوان؛ علی محسنی – حجت‌الاسلام محمدمهدی طباخیان در برنامه اخیر صبحانه ایرانی به بررسی یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین وقایع اجتماعی پس از رحلت پیامبر اکرم پرداخت و گفت: «یکی از خطرناک‌ترین کنش‌های اجتماعی حضرت فاطمه زهرا (س) در همان روز‌های ابتدایی پس از وفات رسول خدا رخ داد که طی مدت کوتاهی به جراحت، جسارت و در نهایت شهادت ایشان انجامید. این بازه زمانی، بنا بر اعتقاد شیعه، نهایتاً ۹۰ تا ۱۰۰ روز است؛ یعنی حدود سه ماه و اندی که شاهد فعالیت‌های بی‌وقفه و پرفشار از جانب حضرت زهرا (س) هستیم.» 

وی در ادامه افزود: «در این مدت کوتاه، زهرای مرضیه (س) تحولات بزرگی را تجربه کرد که نمایی کامل از زندگی این بانوی مطهر را به تصویر می‌کشد. یکی از پرونده‌های مهم و ویژه در این دوران، مسئله زمین فدک است. این زمین، به ظاهر از سال هفتم هجری قمری توسط پیامبر اکرم به عنوان اموال شخصی حضرت زهرا (س) درآمده بود، اما پس از رحلت پیامبر، نزاعی میان ایشان و برخی از اصحاب که آن زمان زمام حکومت را به دست گرفته بودند، بر سر مالکیت این زمین شکل گرفت.» 

طباخیان با اشاره به ابعاد مختلف این ماجرا گفت: «حضرت زهرا (س) در وهله اول از طریق اقدامات حقوقی، سپس اعتراض و در نهایت با گلایه‌مندی نسبت به این مسئله واکنش نشان دادند. ایشان به‌عنوان معصوم، بر این باور بودند که زمین فدک ملک شخصی ایشان است و حاکمیت جدید پس از پیامبر نسبت به این ملک دست‌درازی کرده است. از سوی دیگر، برخی از اصحاب معتقد بودند که فدک باید به‌عنوان دارایی دولت اسلامی محسوب شود و نباید در اختیار حضرت زهرا (س) باقی بماند.»

تأثیرگذاری علمی و انقلابی شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر 

حجت‌الاسلام طباخیان در ادامه به معرفی کتاب «فدک در تاریخ» پرداخت و تأکید کرد: «این کتاب یکی از بهترین آثار در زمینه بررسی ماجرای فدک است. نویسنده آن، مرحوم شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر، از نظر علمی در سطحی بسیار بالا قرار داشت و روحیه‌ای انقلابی، ظلم‌ستیز و ضد استکباری داشت. ایشان همواره در حال مبارزه با رژیم صدام و حزب بعث عراق بود و در نهایت به شهادت مظلومانه در اوایل دهه شصت میلادی رسید.» 

وی با اشاره به جایگاه شهید صدر در حمایت از انقلاب اسلامی ایران گفت: «مرحوم شهید صدر از حامیان جدی انقلاب اسلامی و امام خمینی (ره) بود. آیت‌الله شاهرودی، یکی از شاگردان برجسته ایشان که ریاست قوه قضائیه ایران را نیز بر عهده داشت، نقل می‌کند که شهید صدر پیش‌نویسی برای قانون اساسی ایران ارائه کرده بود که برخی از بند‌های فقهی و قانونی آن بعد‌ها به قانون اساسی تبدیل شد.» 

طباخیان افزود: «شهید سید حسن نصرالله نیز از جمله شاگردان شهید صدر بود و روحیه انقلابی او در همه شاگردانش، چه آنهایی که به ایران آمدند و چه آنهایی که به لبنان رفتند، مشاهده می‌شود. شهید صدر با وجود عمر کوتاه خود، تأثیری عمیق و ماندگار در حوزه علمی و اجتماعی داشت. ایشان شاید تنها پنجمین دهه زندگی خود را تجربه کردند، اما آثار علمی و اجتماعی ایشان به اندازه فردی است که نود سال زیسته باشد.» 

وی در پایان شهید صدر را به مادر بزرگوارش حضرت زهرا (س) تشبیه کرد و گفت: «شهید صدر نیز مانند زهرای مرضیه (س)، اگرچه زندگی کوتاهی داشت، اما زندگی‌اش سرشار از تأثیرگذاری و کنش‌های مهم بود.»