به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، چالشها و تغییرات در یارانه نقدی ایران: نگاهی به وضعیت فعلی یارانه نقدی، که از آذر ۱۳۸۹ به طور رسمی آغاز شده و طی ۱۴ سال گذشته همواره به عنوان یک دغدغه اصلی برای دولتها مطرح بوده، در حال حاضر با چالشهای متعددی روبهرو است. دولتها با طرحهای مختلف […]
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر،
چالشها و تغییرات در یارانه نقدی ایران: نگاهی به وضعیت فعلی
یارانه نقدی، که از آذر ۱۳۸۹ به طور رسمی آغاز شده و طی ۱۴ سال گذشته همواره به عنوان یک دغدغه اصلی برای دولتها مطرح بوده، در حال حاضر با چالشهای متعددی روبهرو است. دولتها با طرحهای مختلف سعی کردهاند تا ضمن ایجاد عدالت در توزیع یارانهها، ناترازیهای بودجه را کاهش دهند. اما هنوز مشکلات موجود حل نشده و شفافیت کامل در واریز یارانهها به نظر نمیرسد.
آمار و ارقام
بر اساس گزارشهای اخیر، حدود ۸۱ میلیون ایرانی یارانه دریافت میکنند، در حالی که جمعیت کل کشور در حدود ۸۵ میلیون نفر برآورد شده است. این به معنای این است که تنها ۵ تا ۶ میلیون نفر از یارانهها محروم هستند، که ممکن است دلایل مختلفی از جمله شناسایی به عنوان افراد پردرآمد یا مشکلات شناسنامهای داشته باشند.
طرحهای جدید حذف یارانه پردرآمدها
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اخیراً از تصویب آئیننامهای برای حذف یارانه خانوارهای پردرآمد خبر داده است. این اقدام میتواند منجر به تغییر در فهرست دریافتکنندگان یارانه در ماه آبان شود و برخی از افرادی که تا به حال یارانه دریافت کردهاند، از این فهرست حذف شوند.
امکان افزایش یارانهها
اگر دولت بخواهد یارانه ۱۰ یا ۲۰ میلیون نفر از پردرآمدها را حذف کند، این امکان وجود دارد که مبلغ یارانه برای سایر دهکها افزایش یابد. به عنوان مثال، در صورت حذف یارانه ۱۰ میلیون نفر، متوسط یارانه دریافتی هر نفر میتواند ۵۰ هزار تومان افزایش یابد. اما این امر در شرایط فعلی، به دلیل ناترازی سنگین بودجه هدفمندی یارانهها، به نظر میرسد که چندان عملی نباشد.
ناترازی بودجه
بر اساس بررسیهای مرکز پژوهشهای مجلس، بودجه هدفمندی یارانهها در سال گذشته با ناترازی ۱۲۳ هزار میلیارد تومانی روبهرو بوده است. این ناترازی نه تنها بر بودجه دولت، بلکه بر عملکرد شرکتهای دولتی نیز تأثیر منفی گذاشته است.
نتیجهگیری
با توجه به تمام این موارد، به نظر میرسد که دولت فعلاً تصمیمی برای اختصاص یارانه افراد پردرآمد به اقشار کمدرآمد ندارد و بیشتر به دنبال کاهش ناترازی بودجه هدفمندی یارانههاست. در نتیجه، تغییرات در مبلغ یارانه و فهرست مشمولان احتمالاً به تدریج و با احتیاط صورت خواهد گرفت، و تا زمان واریز یارانهها، مشخص نیست که کدام گروهها مشمول دریافت یارانه خواهند بود