به گزارش زیرنویس، یک پدر، یک همسر، یک همشهری، هوادار، هموطن، دوست، همسایه و یک انسان با مرگ دست و پنجه نرم می‌کند. آمبولانسی کنار ورزشگاه است که برای کمک به او باید از کنار زمین بگذرد و در چنین مواقعی بازی متوقف می‌شود. مرگ و زندگی یک انسان در برابر بازی فوتبال. فوتبالی که در آن میلیاردها میلیارد خرج یک بازیکن داخلی و خارجی بی‌کیفیت می‌کنیم اما بی‌اعتنا از این‌که این ورزش ابزاری برای سرگرمی و هیجان مخاطبان است چنان اصالتی برای آن قائل می‌شویم که حاضر نیستیم دقایقی بازی را متوقف کنیم.
هواداران ملوان ناراحت هستند و سروصدا نیمکت تیم مهمان را متوجه اتفاق می‌کند. ناظر بازی به‌رغم آن‌که برگزار کنندگان مدعی هستند آمبولانس‌های دیگری هم در ورزشگاه بوده تا اگر بعدها بازیکنان دچار مشکل شوند از آن استفاده شود، می‌گوید قانونی بابت استفاده از آمبولانس برای تماشاگران وجود ندارد.
قانونی که نمی‌دانیم هست یا نیست یا قرائت آقای ناظر از آن اشتباه است اما مگر انسانیت این قدر راحت به‌خاطر بود و نبود یک قانون یا نوع تفسیر از آن زیرسوال می‌رود؟ در نهایت با التهاب سکوها ناظر به دلیل تنش در ورزشگاه بازی را متوقف می‌کند؛ فرد بیمار را تا محل آمبولانس می‌برند و او قبل از بیمارستان فوت می‌کند.
حالا فوتبال ما در کنار همه اتفاقات تلخ این‌روزها، در غم یک هوادار متعصب ملوان است؛ قوی سپید فوتبال کشور جامه سیاه به تن کرده به‌خاطر هواداری که تا نفس آخر «انزلی‌چی» وفاداری ماند. در این پرونده ضمن بیان مشروح ماجرا، سراغ مدیر رسانه‌ای ملوان رفتیم که از نزدیک شاهد اتفاقات بوده؛ قوانین فوتبال را بررسی کردیم تا ببینیم در دنیای فوتبال چنین وقت‌هایی چه تصمیمی گرفته می‌شود؟
صفر تا صد ماجرای فوت هوادار ملوان
بازی حساس دو تیم سپاهان و ملوان در هفته چهارم با شلیک دیدنی محمد کریمی در دقیقه ۴۵ به سود زردپوشان به پایان رسید اما یک اتفاق تلخ این بازی را تحت الشعاع قرار داد. نیمی از دقایق مسابقه در نیمه اول سپری شده که «مرتضی خائفی»، هوادار دو آتیشه ملوان با بیش از ۶۰ سال سن، دچار ایست قلبی شد.
هیاهوی هواداران در دقیقه ۲۵
حوالی دقیقه ۲۵ تا ۳۰ این بازی بود که به یک‌باره جو سکوهای ورزشگاه در سمت هواداران ملوان ملتهب شد. هیاهوی هواداران ملوان خبر ناگواری را مخابره می‌کرد که یک هوادار سکته کرده است.
در حدفاصل رسیدن آمبولانس به بیمار، اعضای تیم ملوان که به خوبی مرتضی را می‌شناسند و از بیماری او مطلع هستند از دکتر تیم می‌خواهند که خودش به سمت سکوها برود. اما به گفته شاهدان مطلع کردن دکتر صیاد، صحبت با ناظر مسابقه و ترک نیمکت و حضور او روی سکوها وقت زیادی می‌برد.
در همین زمان هم مازیار زارع با اطلاع از موضوع، اصرار به قطع مسابقه دارد که داوود رفعتی، ناظر بازی چنین اجازه‌ای نمی‌دهد. سپس آمبولانس درون ورزشگاه به‌سمت جایگاه هواداران مهمان می‌رود تا وضعیت نامساعد هوادار ملوان را بررسی و درمان کند. در ادامه هوادار تیم ملوان دچار ایست قلبی شد و از حال رفت و با آمبولانس به بیرون از ورزشگاه انتقال پیدا کرد تا راهی بیمارستان شود. به‌رغم احیا و رساندن این هوادار به بیمارستان فولادشهر، متأسفانه جانش را از دست داد.
محرومیت عوامل برگزاری دیدار سپاهان و ملوان
پس از فوت هوادار تیم ملوان در جریان دیدار با سپاهان فدراسیون فوتبال اطلاعیه‌ای را صادر کرد: «بر اساس تصمیم گیری صورت گرفته با توجه به اتفاق تلخ رخ داده در ورزشگاه فولادشهر، تا اطلاع ثانوی و موعد تکمیل فرایند رسیدگی و بررسی قصور احتمالی در کمیته‌های ذیربط، مسئولان برگزاری مسابقه سپاهان اصفهان و ملوان بندرانزلی، از فعالیت محروم خواهند بود. اطلاع رسانی بیشتر متعاقباً به استحضار عموم خواهد رسید».
ارجاع پرونده فوت هوادار ملوان به ایفمارک
پس از دستور وزیر ورزش و جوانان به فدراسیون فوتبال برای پیگیری فوت تماشاگر ملوان، این پرونده به ایفمارک رفت. «زهره هراتیان» رئیس مرکز پزشکی ایفمارک در این باره گفت: «مطابق با قوانینی که وزارت بهداشت برای تجمعات ابلاغ کرده، برای تماشاگران بازی فوتبال هم باید آمبولانس تدارک دیده شود تا در صورتی که مشکلی بروز کرد به سرعت اقدامات درمانی انجام شود… تا زمانی که گزارش ناظر مسابقه، باشگاه میزبان و دیگر متولیان موضوع را نخوانیم، نمی‌توانیم کسی را قضاوت کنیم. اما باید بررسی شود پزشک بازی چه کسی بوده؟ آیا برای هواداران آمبولانس در نظر گرفته شده بود؟»
قوانین چه می‌گوید؟
از سوالاتی که دوست داشتیم از «رفعتی» به‌عنوان ناظر بازی بپرسیم
تا مروری بر نمونه‌های جهانی مشابه فوت هوادار ملوان
مرتضی خائفی، یک هوادار دوآتشه ملوان که حتی بیماری‌های مختلف هم عزم او را برای طرفداری از تیم محبوبش در ورزشگاه «فولادشهر» اصفهان دچار خلل نکرد. آقا مرتضی می‌توانست ظرف امروز و فردا از بیمارستان مرخص شده باشد و کنار خانواده باشد. اما فوت تلخ او جامعه فوتبال را دچار بهت کرد.
آن هم در شرایطی که هرکسی کمی از فوتبال خبر داشته باشد یا لااقل بازی‌ها را دنبال کرده باشد می‌داند که بارها در فوتبال جهان چنین اتفاقی رخ داده و بازی متوقف شده. به‌فرض نمونه مشابهی هم نبود بازهم توقف بازی اشکالی نداشت و هیچ‌کس به ناظر بازی برای رسیدگی سریع به ماجرای جان یک انسان انتقادی وارد نمی‌دانست.
آمبولانس برای ۲ تیم است
رفعتی ناظر بازی در برنامه «شب‌های فوتبالی» درباره اتفاقات تلخ این مسابقه و درگذشت هوادار ملوان صحبت‌هایی را انجام داد که با واکنش‌های زیادی مواجه شد.
این کمک داور بازنشسته که سال‌هاست به عنوان ناظر در کنفدراسیون فوتبال آسیا و فیفا مشغول به فعالیت است در بخشی از صحبت‌های خود عنوان کرد: «این حادثه در دقیقه ۲۵ رخ داد. در دو دقیقه تکنیسین اورژانس ورزشگاه به بالای سر هوادار رفت. آمبولانس سریع برای انتقال هوادار به بیمارستان آمد و فاصله بیمارستان تا ورزشگاه هم دو سه دقیقه است. هوادار مرحوم ملوان یک بار در آمبولانس احیا شد و در دقیقه ۷۲ جان خود را از دست داده است. وظیفه من برگزاری بازی است سرمربی ملوان در دقیقه ۶۹ داشت بر سر پنالتی سوخته در بازی با استقلال و این چیزها با من بحث می‌کرد و حرف تعطیلی مسابقه نبود. کدام قانون گفته من باید آمبولانس را در اختیار تماشاگر بگذارم؟ آمبولانسی که برای دو تیم است».
دوست داشتیم از رفعتی بپرسیم که…
دیروز یعنی شنبه چندباری تلاش کردیم با رفعتی تماس بگیریم، دو شماره از او پیدا کردیم؛ یکی از آن‌ها خاموش بود و دیگری هم واگذار شده بود؛ خلاصه این‌که تماس با او حاصل نشد تا بپرسیم به فرض قانونی برای این اتفاق نباشد آیا جنبه انسانی اقتضا نمی‌کرد تصمیم بهتری بگیرد؟ آیا قانونی علیه این موضوع وجود دارد و در آن تصریح شده استفاده از آمبولانس برای هواداران ممنوع است یا چون صرفاً ایشان تصور کرده آمبولانس باید در خدمت بازیکنان باشد از این کار سرباز زده؟ اصلاً مگر عوامل میزبان نمی‌گویند تعداد آمبولانس‌ها بیشتر از یکی بوده؛ به فرض یکی از آن‌ها هم اگر به داد هوادار می‌رسید بازهم برای مصدومیت احتمالی بازیکنان آمبولانس بود و دلیل این‌همه اصرار چه بود؟ راستی اگر قوانین فوتبال مخالف استفاده از آمبولانس برای هواداران است چرا در تمامی مصادیقی که در ادامه آمده از طرف فدراسیون‌ها یا فیفا موضعی گرفته نشده؟
نمونه‌هایی از دنیای فوتبال
در جریان یک بازی فوت یک بازیکن یا هوادار می‌تواند جو تلخی را ایجاد کند که آن رقابت عادلانه نباشد و در بسیاری از مصادیقی که به‌خاطر داریم در چنین مواقعی بازی کاملاً قطع شده یا لااقل در زمان درست و به اندازه کافی به تعویق افتاده است.
فراتر از حال بد یک تیم و عواملش و حتی خود تماشاگران، نجات جان یک انسان مهم‌ترین موضوع است که هر اتفاقی را تا اطمینان از آن می‌توان به تعویق انداخت. به‌طور مثال در سال ۲۰۲۱ حین بازی تاتنهام و نیوکاسل، یکی از تماشاگران به دلیل سقوط از ارتفاع در ورزشگاه سن جیمز پارک دچار مشکل شد. بازی متوقف شد تا امکانات امدادی برای احیای جان هوادار صدمه دیده به کار گرفته شود. حتی در چنین مواقعی علاوه بر کادر درمانی مستقر در ورزشگاه، کادر پزشکی دو تیم هم به کمک هوادار مصدوم می‌روند. سال ۲۰۲۲ در بازی کادیز و بارسلونا، یکی از هواداران دچار مشکل و بازی متوقف شد تا امکانات درمانی به این هوادار اختصاص پیدا کند.
در سال ۲۰۲۲ و بازی فولام و بلکپول، بعد از ایست قلبی هوادار فولام بازی به مدت ۴۰ دقیقه متوقف شد. در آخرین نمونه سال ۲۰۲۳ حین بازی گرانادا و بیلبائو، تماشاگر تیم گرانادا، دچار ایست قلبی و بازی از دقیقه ۱۷ متوقف شد. هرچند گویا رفعتی به دفعات تاکید کرده که ما در هیچ چیز مثل کشورهای دیگر نیستیم و این سوال پیش روی مخاطب حرف‌های او قرار گرفته که مگر می‌شود در موضوعی انسانی متفاوت عمل کنیم؟
گفتند هوادارمان زنده است تا بازی متوقف نشود
گفت‌و‌گو با مدیر رسانه‌ای ملوان که درباره تعداد آمبولانس‌ها در ورزشگاه، نبود دستگاه شوک، صحبت‌های عجیب ناظر بازی و … روایت متفاوتی دارد
مجید حسین زاده / روزنامه‌نگار -فوت هوادار انزلی‌چی ملوان، شب تلخی را برای فوتبال ایران در ورزشگاه فولادشهر اصفهان رقم زد. به سراغ «میثم شاهین»، مدیر رسانه‌ای ملوان رفتیم تا به سوالات ما درباره آخرین وضعیت پیگیری‌های این پرونده و ابهامات مطرح‌شده پاسخ دهد.
در حال ارسال گزارش باشگاه ملوان به فدراسیون هستیم
او در ابتدای صحبت‌هایش ضمن عرض تسلیت به طرفداران تیم ملوان و جامعه فوتبالی کشور بابت این اتفاق تلخ می‌گوید: «همان‌طور که احتمالا شنیدید، وزیر ورزش دستور بررسی موضوع را داده است و فدراسیون فوتبال هم تمام عوامل برگزاری مسابقه را تا اطلاع ثانوی محروم کرده است تا این پرونده مورد بررسی قرار بگیرد. باشگاه ملوان هم در حال ارسال گزارش خودش از این قضیه به فدراسیون فوتبال و نهادهای مربوطه است تا ببینیم چه تصمیمی اتخاذ خواهند کرد».
دستگاه شوک را در آمبولانس ندیدم
«شاهین» که در لحظه انتقال مرحوم به داخل آمبولانس، کنارش بوده می‌گوید: «آن آمبولانسی که من دیدم چون در لحظه گذاشتن مرحوم در آمبولانس بالای سرشان بودم، حتی دستگاه شوک هم نداشت. حداقل من و پزشک تیم دستگاه شوک را در آمبولانس ندیدیم.
حالا مسئولان ورزشگاه گفتند که دستگاه شوک در آمبولانس بوده منتها نبض بیمار و ریتم قلبش در شرایطی نبوده که بخواهند از دستگاه شوک استفاده کنند اما ما ندیدم. در اتاق پزشکی استادیوم دستگاه شوک را دیدیم ولی در آمبولانس، ما ندیدیم. شاید هم بوده است».
اصلا نباید او را به داخل آمبولانس می‌بردند
مدیر رسانه‌ای ملوان ادامه می‌دهد: «در ضمن، اصلا نباید او را به داخل آمبولانس می‌بردند. فردی را که سکته کرده که داخل آمبولانس نمی‌گذارند چون به هیچ‌وجه نباید جابه‌جا شود بلکه باید سریعا و در همان مکان احیا می شد. پزشک تیم ما خواهش کرد که بگذارید ما همین جا عملیات احیا را انجام بدهیم اما عده‌ای ممانعت کردند و مرحوم را به داخل آمبولانس بردند».
چندتا آمبولانس دیگر هم در ورزشگاه بود
از مدیر رسانه‌ای ملوان می‌پرسم که آیا فقط یک آمبولانس در ورزشگاه بوده که می‌گوید: «نه، چندتا آمبولانس بود اما این که تجهیز بودند یا نه، من نمی‌دانم و ندیدم. یک آمبولانس نبود و آمبولانس‌های دیگری هم در محوطه ورزشگاه بود».
گفتند هوادارمان زنده است تا بازی کنیم
«شاهین» به یکی دیگر از صحبت‌های ناظر بازی اشاره می‌کند و می‌گوید: «زمانی که ما از این اتفاق تلخ خبردار شدیم که یکی از هوادارهای تیم‌مان فوت شده است، می‌خواستیم تیم را بیرون بکشیم اما آقای رفعتی گفتند که زنده است. اما اطلاعاتی که ما دریافت کرده بودیم، از فوت او خبر می‌داد.
حتی رئیس اورژانس هم مصاحبه‌ای کرد و گفت که قبل از این‌که هوادار ملوان به بیمارستان برسد، فوت کرده بوده است. در همین شرایط و در وسط مسابقه، مسئولان به ما گفتند که او زنده است تا بازی را ادامه بدهیم. ما خواهش کردیم از مسئولین که بازی متوقف شود. گفتیم به ما گفته‌اند که فوت شده است. گفتند نه زنده است. مشکلی نیست».
گفتم جان انسان باارزش‌تر از این بازی‌هاست
«سال گذشته در اسپانیا هم همین اتفاق افتاد. من اتفاقا به ناظر بازی گفتم که در لالیگا و در بازی بیلبائو و گرانادا همین اتفاق افتاده است. او گفت که آن‌جا اسپانیا است و این‌جا ایران! به او گفتم مگر جان با جان فرق می‌کند؟ انسان با انسان فرقی دارد مگر؟ آن‌جا یک اسپانیایی فوت کرده و حالا یک ایرانی. چه فرقی دارد برای شما؟ مگر انسان نیستید؟ گفتم اصلا فرض کنیم تماشاگر ما نبود، تماشاگر حریف بود، جان انسان که بسیار باارزش‌تر از این بازی‌هاست».
من کلا بازی را ندیدم
از او درباره تاثیر این اتفاق روی تیم ملوان می‌پرسم که می‌گوید: «الان که همه مجموعه باشگاه، بازیکنان و کادر فنی ناراحت هستند. آن زمان در وسط مسابقه هم تمرکز تیم به هم ریخته بود. کاملا همه اعضای کادر فنی و نیمکت درگیر این قضیه بودند. من خودم کل بازی را ندیدم و فقط پیگیر این قضیه بودم تا ببینم شرایط هوادارمان چطور خواهد شد. سرمربی ما اصلا تمرکز نداشت در طول بازی و از یک زمانی دیگر کنار خط نیامد».
تمام مجموعه ملوان مرحوم را می‌شناختند
مدیر رسانه‌ای ملوان درباره مرحوم مرتضی خائفی از تیفوسی‌های ملوان که برای تماشای این مسابقه با اتوبوس حامل هواداران این تیم خودش را به فولادشهر رسانده بود و اصرار اطرافیان هم برای منصرف کردن او از حضور در اصفهان بی‌فایده بوده و علی‌رغم رنج بردن از بیماری قلبی، مثل همیشه در استادیوم محل برگزاری مسابقه تیم محبوبش حضور داشت، می‌گوید: «تمام مجموعه باشگاه ملوان ایشان را می‌شناخت چون بارها به دفتر باشگاه، رفت‌و‌آمد داشت و او را می‌دیدیم. همیشه هم همراه تیم بود و خیلی ملوان را دوست داشت. من باید به شما بگویم که باشگاه ملوان حتما تا آخر، پیگیر این ماجراست و قطعا بابت برخی اظهارت غیرمسئولانه بعضی افراد از آن‌ها شکایت خواهیم کرد».
سید مصطفی صابری، روزنامه‌نگار / خراسان
