راهنمای جامع انتخاب سجاده فرش مناسب برای مساجد و نمازخانه‌ ها

سجاده فرش ها یکی از اجزای ضروری در فضاهای مذهبی مانند مساجد و نمازخانه ها هستند که کمک می کنند تا محیطی مناسب برای عبادت فراهم شود. این فرش ها با طراحی های متنوع و ویژگی های خاص خود تولید می شوند تا نیازهای مختلف مذهبی و فرهنگی را پاسخ دهند. در این مطلب، انواع مختلف سجاده فرش ها و طرح های خاص آن ها را معرفی خواهیم کرد تا بیشتر با ویژگی ها و کاربردهای هر یک آشنا شوید.

انواع سجاده  فرش ها

سجاده فرش ها به عنوان یکی از اصلی ترین پوشش ها برای مساجد، نمازخانه ها و اماکن مذهبی، با توجه به نیازهای مختلف مذهبی و فرهنگی، در انواع و طرح های متنوعی تولید می شوند. در اینجا به توضیح سه نوع رایج از سجاده فرش ها می پردازیم:

سجاده فرش محرابی:

این نوع سجاده فرش ها با طراحی خاصی که شبیه به محراب مساجد است، ساخته می شوند. طرح محراب به طور سنتی به صورت طاق نما و قوسی شکل طراحی می شود که نمایانگر جایگاه پیش نماز در هنگام برپایی نماز جماعت است. محراب یکی از اجزای معنوی و مهم هر مسجد است که جایگاهی مقدس برای اقامه نماز جماعات دارد. این طرح نه تنها کاربردی است بلکه از نظر معنوی نیز فضایی روحانی و مذهبی را در مسجد ایجاد می کند. سجاده فرش های محرابی معمولاً برای مساجد و نمازخانه هایی که به دنبال حفظ ویژگی های سنتی و معنوی هستند، انتخاب می شوند.

سجاده فرش تشریفاتی:

این نوع فرش ها عمدتاً برای مراسم و مناسبت های ویژه در اماکن مذهبی طراحی می شوند و به دلیل ویژگی های طراحی خاص، در فضاهای مذهبی پرزرق و برق یا مهمانی ها استفاده می شوند. در این نوع فرش ها، خبری از طرح های محرابی یا گنبدی با گل های ختایی و شاخه های اسلیمی نیست. در عوض، طرح ها و نقوش تذهیب و اسلیمی به طور عمده به کار می روند تا جلوه ای رسمی و زیبا برای فضا ایجاد کنند. این فرش ها معمولاً در فضاهایی مانند تالارهای بزرگ یا مساجد مهم تر که نیاز به طراحی مجلل دارند، استفاده می شوند.

سجاده فرش یکپارچه:

این نوع سجاده فرش ها به طور خاص برای پوشش فضاهای وسیع مانند مساجد بزرگ طراحی می شوند. این فرش ها به صورت یک تکه بافته می شوند تا از درز یا اتصال بخش های مختلف جلوگیری شود. برای تولید این نوع سجاده فرش ها، ابتدا بزرگ ترین سایز ممکن با استفاده از دستگاه های فرش ماشینی بافته می شود. سپس، رفوگران ماهر با دقت و ظرافت نخ های تار و پود فرش ها را به هم متصل کرده و یک سجاده فرش یکپارچه و بدون درز ایجاد می کنند که مناسب برای مساجد و فضاهای مذهبی بزرگ است. این نوع سجاده فرش ها از آنجا که به صورت یک تکه هستند، کاربردی ویژه در پوشش دهی به تمام فضای مسجد و ایجاد یک جلوه یکپارچه و متقارن دارند.

انواع طرح های فرش سجاده ای

هر کدام از طرح های فرش سجاده ای ویژگی های منحصر به فردی دارند که می توانند نیازهای مختلف فضاهای مذهبی را برآورده کنند و فضای نماز را به فضایی زیبا و دلنشین تبدیل سازند. از جمله این طرح ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

فرش سجاده ای طرح یاسین:

فرش سجاده ای طرح یاسین اولین طرحی بود که برای این نوع فرش معرفی شد و هنوز هم در میان پرفروش ترین ها قرار دارد. طراحی ساده و در عین حال سنگین این فرش، آن را به گزینه ای مناسب برای هر نوع مسجد و نمازخانه ای تبدیل کرده است. این فرش با رنگ ها و طراحی های مختلف هماهنگ می شود و زیبایی خاصی به فضا می بخشد.

فرش سجاده ای طرح ابریشم:

طرح ابریشم با مناره ای نیم دایره ای شکلی خاص و زیبا دارد که به فرش ظاهری متفاوت و جذاب می دهد. این طراحی به قدری انعطاف پذیر است که می تواند با هر اندازه مسجدی هماهنگ شود، چه کوچک باشد چه بزرگ. سادگی و زیبایی این طرح به فضا حس آرامش و نظم می بخشد.

فرش سجاده ای طرح بارگاه:

فرش سجاده ای طرح بارگاه الهام گرفته از گلدسته های قدیمی است که زیبایی خاصی را به فضای مسجد می آورد. طراحی گل بزرگ در وسط محراب، این فرش را به انتخابی عالی برای مساجد بزرگ تبدیل کرده است. این فرش نه تنها به زیبایی ظاهری فضا کمک می کند، بلکه حس عظمت و شکوه را نیز به محیط می بخشد.

فرش سجاده ای طرح معراج:

فرش سجاده ای طرح معراج یکی از محبوب ترین انتخاب ها برای مساجد است. طراحی پرجزئیات و شلوغ این فرش به فضای مسجد انسجام و یکپارچگی می دهد. این فرش به ویژه برای مساجد با متراژ بزرگ مناسب است و جلوه ای خاص به مکان عبادت شما خواهد بخشید.

انواع جنس نخ های فرش سجاده ای

در بافت فرش های مسجد، از چهار نوع نخ اصلی استفاده می شود: اکریلیک، پلی استر، ورژن (ویرجین) و بی سی اف (BCF) نخ اکریلیک به دلیل ویژگی هایی چون نرمی، انعطاف پذیری و دوام بالا، بهترین انتخاب است. اما این نخ در برابر رطوبت و گرد و خاک آسیب پذیر است. فرش های پلی استر ارزان تر هستند، بدون پرزدهی اند اما به مرور زمان کیفیت خود را از دست می دهند و نرمی ندارند. نخ بی سی اف ارزان ترین است و کیفیت پایینی دارد، بنابراین برای مکان های با تردد کم مناسب است. نخ ورژن مشابه اکریلیک به نظر می رسد، اما کیفیت کمتری دارد و تشخیص آن دشوار است. این نوع نخ معمولا تحت عنوان اکریلیک به فروش می رسد، که ممکن است موجب سردرگمی خریداران شود.

انواع شانه و تراکم فرش برای مساجد

شانه و تراکم فرش های سجاده ای نیز از ویژگی های مهمی هستند که در انواع مختلفی تولید می شوند. در این بخش، به بررسی و تحلیل انواع مختلف شانه و تراکم این فرش ها پرداخته می شود تا تفاوت ها و مزایای هر یک به طور کامل توضیح داده شود.

شانه در فرش سجاده ای

وقتی درباره تعداد شانه صحبت می کنیم، منظورمان تعداد گره هایی است که در عرض فرش سجاده ای قرار دارند. اگر به پشت فرش نگاه کنید، این گره ها به وضوح دیده می شوند. در واقع، گره های عرضی فرش، همان شانه ها هستند. به عنوان مثال، فرش سجاده ای ۷۰۰ شانه یعنی در هر متر عرض فرش، ۷۰۰ گره وجود دارد.

تراکم در فرش سجاده ای

تراکم به تعداد پودهای طولی فرش گفته می شود. در واقع، تراکم نشان دهنده فشردگی گره ها و پودها در فرش است. به طور مثال، در یک فرش ۷۰۰ شانه با تراکم ۲۲۵۰، در هر متر طول فرش ۲۲۵۰ پود وجود دارد. 

سخن پایانی

در نهایت، انتخاب سجاده فرش مناسب برای هر مسجد یا نمازخانه بستگی به نیازها و ویژگی های خاص آن فضا دارد. اگر به دنبال طرح های محرابی هستید تا فضایی سنتی و معنوی خلق کنید، یا به فرش های تشریفاتی برای مناسبت های ویژه نیاز دارید، و حتی اگر فضاهای بزرگ نیاز به سجاده فرش های یکپارچه دارند، هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند. با توجه به جنس نخ، شانه و تراکم فرش ها، می توانید بهترین گزینه را برای ایجاد فضایی دلنشین و مناسب برای عبادت انتخاب کنید.