سیاست‌های آمریکا در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که انتظار تغییر عمده در سیاست خارجی این کشور وجود ندارد.
رای‌دهندگان آمریکایی براساس روند متعارف، عمدتا با نگرانی‌های داخلی و به‌ویژه اقتصاد برای شرکت در انتخابات تصمیم می‌گیرند، اما انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر تا حدودی دور از ذهن بود.
در یک نظرسنجی درباره انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا، سیاست خارجی در واقع از نظر نگرانی‌های رای‌دهندگان در رتبه بالایی قرار گرفت، به‌طوری که تعداد بیشتری از دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در مجموع گفتند برای تصمیم آنها این موضوع «بسیار مهم» است.
به این ترتیب، درک جایگاه دونالد ترامپ، نامزد جمهوری‌خواهان و کامالا هریس، رقیب دموکرات وی که نتوانست به کاخ سفید راه یابد، در مورد مسائل مهم بین‌المللی روز مهم است و می‌توان این کار را با نگاهی به سوابق دولت‌های گذشته آمریکا بررسی کرد.
نگاهی به سیاست خارجی آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری پیشین ترامپ
ترامپ در سخنرانی مراسم تحلیف خود در سال ۲۰۱۷ تصویری تاریک از آمریکا ترسیم کرد بهگونهای که کشورش از سوی سایر کشور‌ها به‌ویژه در زمینه تجارت و امنیت مورد سوءاستفاده قرار گرفته است و در عین حال از چالش‌های داخلی غفلت شده است.
در عمل، سیاست خارجی او قطعا اخلالگر بود؛ او تمایل آشکاری برای عقب‌نشینی از سنت‌های آمریکایی نشان داد و برخی از سیاست‌های باراک اوباما، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا را لغو کرد.
انتخابات آمریکا و چشم‌انداز سیاست خارجی کاخ سفید
در حالی که ناتو در آن دوره برای تقویت جناح شرقی خود هجوم آورد، این ائتلاف اساسا با آشفتگی داخلی و انسجام محدود در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ تعریف شد.
روابط آمریکا با اتحادیه اروپا نیز با چالش‌هایی همراه بود؛ در سال ۲۰۱۸ آمریکا تعرفه‌های فولاد و آلومینیوم را بر اتحادیه اروپا اعمال کرد و دلیل آن نگرانی‌های امنیت ملی بود.
ترامپ انگیزه‌های تا حدودی متناقضی را نسبت به خاورمیانه و سایر موضوع‌ها به نمایش گذاشت؛ او برای جدایی و لغو سیاست‌های اصلی اوباما فشار آورد.
سیاست‌های کمپین هریس؛ ادامه راه بایدن در سیاست خارجی
کامالا هریس بهعنوان معاون رئیس‌جمهور در دوره ریاست‌جمهوری جو بایدن، اگرچه نقشی محرک در سیاست خارجی نداشته است، اما بخشی از دولتی بوده است که سیاست خارجی آن در ۴ سال گذشته دیده شده است.
دولت بایدن در ۴ سال گذشته اگرچه تدابیری را برای خنثی کردن برخی از اقدام‌های دولت ترامپ انجام داد، اما در حوزه‌های دیگر، دولت بایدن بیش از آنچه بسیاری انتظار داشتند، تداوم سیاست‌های ترامپ را نشان داده است.
به عنوان مثال، آمریکا در دوران بایدن از رقابت استراتژیک با چین منحرف نشده است، حتی اگر تاکتیک‌ها کمی متفاوت باشد. دولت بایدن رویکرد تعرفه‌ای ترامپ را حفظ کرد و حتی حملات هدفمند خود را علیه پکن بر روی خودرو‌های برقی اضافه کرد.
سیاست دولت بایدن در قبال منطقه و اوکراین
سیاست خاورمیانه‌ای دولت بایدن در ابتدا تداوم قابلتوجهی با رویکرد ترامپ نشان داد. آمریکا خروج نیرو‌های خود را از افغانستان در تابستان ۲۰۲۱ تکمیل کرد، همان‌طور که در زمان ترامپ توافق شده بود.
دولت بایدن نیز از قالب و اهداف پیمان موسوم به ابراهیم استقبال کرد و حتی سعی کرد روابط دیپلماتیک رژیم صهیونیستی و عربستان براساس آن تقویت شود.
کامالا هریس پیشنهاد کرد که به سیاست بایدن در ارائه حمایت نظامی گسترده و مستمر به کی‌یف ادامه دهد؛ کاخ سفید بایدن و هریس، همراه با متحدان خود، طیف وسیعی از تحریم‌ها را علیه روسیه اجرا کردند، اما واشنگتن در زمان بایدن هنوز مایل به حمایت از ورود فوری اوکراین به ناتو نبوده است.
گذار جهان از تک‌قطبی آمریکایی
جهان در حال گذار به عصری چندقطبی است که مشخصه آن ظهور قدرت‌های جهانی متعدد و همچنین قدرت‌های متوسط و نوظهور است. این تغییر در نظم جهانی، نشان دهنده آغاز مرحله جدیدی است که به‌وسیله چندین عامل کلیدی هدایت می‌شود و پویایی بین‌المللی را تغییر داده و نفوذ را در طیف گسترده‌تری از کشور‌ها توزیع کرده است.
همان‌طور که این قدرت‌های در حال ظهور خود را در مناطق کلیدی و نهاد‌های جهانی تثبیت می‌کنند، درک تسلط منحصر به فرد آمریکا همچنان محو می‌شود.
نتیجه این وضعیت، نظم جهانی پراکنده‌تر و رقابتی‌تر است که در آن قدرت به‌طور فزاینده‌ای در میان بازیگران متعدد پخش می‌شود و هر کدام به دنبال شکل‌دهی پویایی جهانی به روش‌هایی هستند که اولویت‌های خود را منعکس می‌کنند.
این چشم‌انداز در حال تحول، توانایی آمریکا را برای تأثیرگذاری یک‌جانبه بر امور بین‌الملل به چالش می‌کشد و نشان‌دهنده ظهور دنیای پیچیده‌تر و چندقطبی است.
منبع: میزان
