به گزارش سرویس علم و فن آوری تابناک، با پیشرفت فناوری و افزایش استفاده ما از اینترنت، بسیاری از ما به‌طور روزانه از موتور‌های جست‌و‌جو و ابزار‌های هوش مصنوعی مانند گوگل و ChatGPT بهره می‌بریم. این ابزار‌ها به ما کمک می‌کنند تا به سرعت به اطلاعات مورد نیاز دسترسی پیدا کنیم، اما آیا تاکنون به […]
به گزارش سرویس علم و فن آوری تابناک، با پیشرفت فناوری و افزایش استفاده ما از اینترنت، بسیاری از ما به‌طور روزانه از موتور‌های جست‌و‌جو و ابزار‌های هوش مصنوعی مانند گوگل و ChatGPT بهره می‌بریم. این ابزار‌ها به ما کمک می‌کنند تا به سرعت به اطلاعات مورد نیاز دسترسی پیدا کنیم، اما آیا تاکنون به تأثیرات زیست‌محیطی استفاده از آنها فکر کرده‌اید؟ بر اساس مطالعات اخیر، هر جستجوی گوگل به‌طور متوسط ۰.۲۵ گرم دی‌اکسید کربن به محیط زیست وارد می‌کند. این عدد ممکن است به نظر کوچک بیاید، اما با توجه به میلیارد‌ها جست‌و‌جو که روزانه انجام می‌شود، تأثیر آن به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد.
انرژی مصرفی در دنیای دیجیتال
هر بار که به اینترنت متصل می‌شوید و اطلاعاتی را جست‌و‌جو می‌کنید، انرژی خاصی مصرف می‌شود. این انرژی نه تنها برای سرور‌ها و دیتاسنتر‌ها که اطلاعات را پردازش می‌کنند، بلکه برای شبکه‌های ارتباطی و دستگاه‌های شخصی شما نیز نیاز است. این فرآیند شامل انتقال داده‌ها، پردازش اطلاعات و ذخیره‌سازی آنها می‌شود. برآورد‌ها نشان می‌دهد که انرژی مصرفی برای یک جستجوی ساده می‌تواند معادل روشن کردن یک لامپ کم‌مصرف برای چند دقیقه باشد.
تأثیرات کربنی
موتور جستجوی Ecosia، با استفاده از درآمد خود از تبلیغات برای کاشت درختان، به محیط زیست کمک می‌کند.
تأثیرات کربنی ناشی از استفاده از ابزار‌های دیجیتال به سادگی قابل مشاهده است. با توجه به اینکه هر جست‌و‌جو حدود ۰.۲۵ گرم دی‌اکسید کربن تولید می‌کند، اگر به میانگین روزانه ۳.۵ میلیارد جستجوی گوگل نگاه کنیم، این عدد به بیش از ۸۷۵,۰۰۰ تن دی‌اکسید کربن در روز می‌رسد. به‌عبارت دیگر، این میزان معادل کربن تولید شده توسط چندین میلیون خودرو در یک سال است.
ChatGPT و مصرف انرژی
در کنار گوگل، ابزار‌های هوش مصنوعی مانند ChatGPT نیز به میزان قابل توجهی در مصرف انرژی تاثیر دارند. ChatGPT برای پردازش هر درخواست کاربر حدود ۲.۹ کیلووات ساعت انرژی نیاز دارد که این مقدار تقریباً ده برابر بیشتر از یک جستجوی ساده در گوگل است. با توجه به اینکه روزانه حدود ۲۰۰ میلیون درخواست برای ChatGPT ارسال می‌شود، مصرف انرژی این سیستم نیز به‌طور قابل‌توجهی بالا خواهد بود.
چرا مدل‌های هوش مصنوعی مانند ChatGPT اینقدر انرژی مصرف می‌کنند؟
گوگل و ChatGPT نمایانگر مدل‌های مختلف پردازش اطلاعات هستند. موتور جستجوی گوگل نتایج صفحات وب موجود را بازیابی و رتبه‌بندی می‌کند، در حالی که ChatGPT پاسخ‌های مبتنی بر آموزش از مجموعه داده‌های بزرگ تولید می‌کند. این فرآیند که به آن «استنتاج» گفته می‌شود، نیازمند قدرت محاسباتی بسیار بیشتر و در نتیجه انرژی بیشتری است.
آیا می‌توانیم هوش مصنوعی را از نظر مصرف انرژی کارآمدتر کنیم؟
تلاش‌ها برای بهبود کارایی مدل‌های هوش مصنوعی در حال حاضر در حال انجام است. با استفاده از بهینه‌سازی سخت‌افزار، بهبود الگوریتم‌ها و در نظر گرفتن منابع انرژی مصرف‌کننده، می‌توان به کاهش اثر کربنی آنها کمک کرد. پیشرفت‌ها در چیپ‌های کارآمد از نظر انرژی، فناوری‌های خنک‌سازی مراکز داده و بهینه‌سازی نرم‌افزار ممکن است به کاهش مصرف انرژی در طول زمان کمک کند.
تأثیرات کربنی ناشی از استفاده از ابزار‌های دیجیتال به سادگی قابل مشاهده است. با توجه به اینکه هر جست‌و‌جو حدود ۰.۲۵ گرم دی‌اکسید کربن تولید می‌کند
پیش‌بینی می‌شود که مصرف انرژی سالانه ChatGPT به ۲۲۶.۸ گیگاوات ساعت برسد. برای مثال: مصرف انرژی در ChatGPT، معادل با سه میلیون و ۱۳۰ هزار خودرو برقی را کاملاً شارژ می‌کند؛ و یا برق حدود ۲۱,۶۰۲ خانه آمریکایی را برای یک سال تأمین می‌کند. همچنین برق کل کشور فنلاند یا بلژیک را برای یک روز تأمین می‌کند.
راهکار‌هایی برای کاهش اثرات زیست‌محیطی
برای کاهش تأثیرات منفی استفاده از فناوری‌های دیجیتال بر محیط زیست، می‌توان اقداماتی انجام داد:
۱. استفاده از موتور‌های جستجوی سبز
برخی از موتور‌های جست‌و‌جو از انرژی‌های تجدیدپذیر برای تأمین نیاز‌های خود استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، موتور جستجوی Ecosia، با استفاده از درآمد خود از تبلیغات برای کاشت درختان، به محیط زیست کمک می‌کند.
۲. بهینه‌سازی جست‌و‌جو‌ها
کاربران می‌توانند با بهینه‌سازی جست‌و‌جو‌های خود و استفاده از کلیدواژه‌های مناسب، تعداد جست‌و‌جو‌های غیرضروری را کاهش دهند. به این ترتیب، می‌توانند به صرفه‌جویی در مصرف انرژی کمک کنند.
۳. استفاده از فناوری‌های کارآمد
با انتخاب دستگاه‌ها و نرم‌افزار‌های بهینه‌سازی شده از نظر مصرف انرژی، می‌توان به کاهش مصرف انرژی در طول استفاده روزمره کمک کرد. به عنوان مثال، استفاده از لپ‌تاپ‌های با مصرف انرژی پایین می‌تواند تأثیر زیادی داشته باشد.
۴. آموزش و آگاهی‌رسانی
افزایش آگاهی عمومی درباره تأثیرات زیست‌محیطی استفاده از ابزار‌های دیجیتال می‌تواند به تغییر رفتار کاربران کمک کند. برگزاری کارگاه‌ها و ارائه اطلاعات درباره مصرف انرژی و کربن‌زدایی می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد.
