گرایش به کی‌پاپ: گسست نسلی یا ناکارآمدی فرهنگی؟
گرایش به کی‌پاپ: گسست نسلی یا ناکارآمدی فرهنگی؟

سال‌هاست که بحث درباره وضعیت موسیقی ایرانی بالا گرفته است. از یک سو، برخی آثار به ورطه شعارزدگی افتاده‌اند و از سوی دیگر، بسیاری از تولیدات، ارتباط خود را با سلیقه و ذائقه مخاطب از دست داده‌اند. این دوگانگی، موسیقی ایرانی را در وضعیتی بحرانی قرار داده است. چرا موسیقی ایرانی مخاطب ندارد؟ این پرسشی است که بسیاری از علاقه‌مندان به هنر و موسیقی امروز مطرح می‌کنند.

زیرنویس – گروه جامعه:  پدیده گرایش نوجوانان ایرانی به کی‌پاپ، در نگاه سطحی، صرفاً یک انتخاب فرهنگی و هنری به نظر می‌رسد، اما در لایه‌های عمیق‌تر، می‌توان آن را نشانه‌ای از گسست عمیق میان نسل جوان و حاکمیت فرهنگی تفسیر کرد.

گسست نسل جوان از حاکمیت فرهنگی

این گسست، حاصل دهه‌ها سیاست‌گذاری فرهنگی از بالا به پایین و رویکردهای دستوری است که در آن، نهادهای رسمی تلاش کرده‌اند هویت و ذائقه فرهنگی نسل جدید را مطابق با الگوهای از پیش تعیین‌شده تعریف کنند، بی‌آنکه کمترین توجهی به تجربیات زیسته و جهان‌بینی متاثر از دنیای مدرن آن‌ها داشته باشند.

جذابیت کی‌پاپ برای جوانان ایرانی، بیش از آن‌که نشانه‌ای از «تهاجم فرهنگی» باشد، بازتابی از ناکارآمدی حاکمیت در ارائه و پوشش الگوهای متنوع و معنادار هویتی است. حاکمیت سال‌هاست با وسواس، پروژه‌های کلان فرهنگی را طراحی و اجرا می‌کند؛ از حمایت از موسیقی فاخر(!) گرفته تا تولید محتوای وطنی با پیام‌های اخلاقی و ارزشی. اما نتیجه نهایی چیزی نیست جز نوجوانانی که در خلوت اتاق‌هایشان، به‌جای گوش دادن به سمفونی ملی، در حال حفظ کردن رقص گروه‌های کی‌پاپ هستند.

این تعارض نتیجه، نه خنده‌دار، بلکه تلخ و تأمل‌برانگیز است. حاکمیت فرهنگی ما، به جای پرسش بنیادین «چرا جوانان ما به کی‌پاپ روی آورده‌اند؟»، مدام به دنبال یافتن دشمن و مقصر پشت پرده است: «آیا این نیز بخشی از تهاجم فرهنگی غرب یا شرق است؟»

چرا جوانان ایرانی کی‌پاپ را انتخاب می‌کنند؟

کی‌پاپ برای نوجوانان و جوانان ایرانی شبیه یک اسنک پرزرق‌وبرق، خوش‌ظاهر و آماده مصرف است. اما پرسش اساسی اینجاست: چرا جوان ایرانی به جای نشستن بر سر سفره فرهنگی حاکمیت، این غذای حاضری وارداتی را انتخاب می‌کند؟ پاسخ ساده است: سفره حاکمیت در ذهن مخاطب چیزی جز غذاهای بی‌مزه و تحمیلی ندارد؛ محصولاتی که یا شعاری‌اند یا با ذائقه نسل جدید بیگانه.

جوان و نوجوان ایرانی، در دل محدودیت‌ها و روزمرگی خاکستری، به دنبال رنگ و هیجان است و ذائقه موسیقایی او در کج‌اندیشی‌های ممیزی‌ها، انتخاب دیگری ندارد. کی‌پاپ به شکلی سطحی و موقتی این نیاز را پاسخ می‌دهد. و حاکمیت، به جای بازنگری در سیاست‌های فرهنگی خود، همچنان به دنبال متهم می‌گردد، بی‌آنکه دریابد مشکل اصلی، بی‌نمک بودن غذای خودش است و شاید نسل نو آنقدر بی‌اعتماد شده که دیگر تمایلی به نشستن بر سر این سفره ندارد.

  • نویسنده : راضیه علی پور
  • منبع خبر : این گزارش به همت گروه جامعه سایت خبری-تحلیلی زیرنویس به صورت اختصاصی تهیه شده است