با حضور این تعداد مهاجر افغانی غیرقانونی، خطر آن می‌رود که در آینده‌ای نزدیک، پیامد‌های کنترل ناپذیری را به جامعه تحمیل کنند.
ورود گسترده و غیرقانونی افغان‌ها به کشور که به‌دلیل وقوع جنگ، ناامنی، و بحران‌های اقتصادی در افغانستان ایجاد شده متاسفانه در ماه‌های اخیر وارد فاز جدیدی شده است، زیرا این حجم از پناه جویان مستاصل و بیکار همانند بمب ساعتی‌اند که نه تنها جامعه را با معضلات پیچیده و چالش زا روبرو می‌کند بلکه خطر آن می‌رود که در آینده‌ای نزدیک، پیامد‌های کنترل ناپذیری را به جامعه تحمیل کنند.
این پناهجویان غیرقانونی که عموماً از طبقات فرودست جامعه افغان بوده و بالقوه حامل آسیب‌های اجتماعی‌اند به‌خوبی آگاهند که مهاجرت از روش‌های قانونی همچون درخواست پناهندگی، مهاجرت تحصیلی و یا کاری هزینه‌های زیادی را در بر دارد و یا غیر ممکن بنظر می‌رسد لذا می‌کوشند از طریق ایران بعنوان تنها کشوری که هیچ کنترلی بر مرزهایش ندارد؟! به داخل کشور نفوذ کنند.
ورود غیر متعارف افغان‌ها به ایران اثرات اجتماعی و امنیتی گسترده‌ای به جامعه بار می‌کند این میهمانان ناخوانده فشار اقتصادی مضاعفی را به دولت و مردم تحمیل خواهند کرد، زیرا از منابع محدود و خدمات اجتماعی استفاده می‌کنند که می‌تواند بر بودجه دولت و منابع محلی تأثیر منفی بگذارد. افزایش افغان‌های غیر قانونی فشار بیشتری بر زیرساخت‌های جامعه وارد می‌کند، از جمله سیستم بهداشتی، آموزشی و حمل و نقل عمومی که این مسئله می‌تواند کاهش کیفیت خدمات عمومی و افزایش نارضایتی عمومی را در پی داشته باشد، زیرا افزایش جمعیت ناگهانی تناسب منابع به جمعیت را بهم می‌ریزد.
یادآور می‌گردد که پذیرش پناهجویان امری کاملا اخلاقی و انسانی است، اما مشکل اینجاست که کشور میزبان بایستی ظرفیت پذیرش پناه جو را داشته باشد دولت ایران از عهده خدمات رسانی بهینه به شهروندان خودش هم بر نمی‌آید بر این مبنا صلاحیت پذیرش پناه جویان را نخواهد داشت، زیرا معضلی به معضلات موجود اضافه خواهد شد وجود صد‌ها هزار افغانی غیرقانونی و بدون هویت به افزایش جرایم مرتبط با مواد مخدر، قاچاق انسان و دیگر نابسامانی‌های اجتماعی دامن خواهد زد، ناگفته نماند که افغانستان یکی از کشورهای تولیدکننده اصلی مواد مخدر در جهان است و افزایش تعداد افغان‌های غیرقانونی بطور قطع به افزایش قاچاق و مصرف مواد مخدر در ایران منجر خواهد شد این یعنی تمامی تلاش‌های ایران در سال‌های گذشته در راستای مبارزه با قاچاق و خرید و فروش مواد مخدر از دست رفته تلقی خواهد شد، وجود این حجم از آسیب‌های اجتماعی در یک کشور ممکن است منجر به افزایش تهدیدات امنیتی، از جمله تروریسم و فعالیت‌های گروه‌های مسلح شود.
از منظر اقتصادی افزایش تعداد افغان‌های غیرقانونی فشار بیشتری بر جمعیت محلی و منابع محلی ایجاد می‌کند. این می‌تواند به رقابت برای منابع محدود، افزایش بیکاری و کاهش حقوق کارگران ایرانی منجر شود که به تبع آن جامعه را مستعد هرگونه جنبش‌های اجتماعی خواهد کرد هجوم غیر قابل کنترل افغان‌ها جامعه را با افزایش جرایم خشونت آمیز از جمله: قتل، سرقت و تجاوز جنسی، مواجه خواهد کرد.
ناگفته نماند که افغان‌ها به دلیل فقر، بیکاری و عدم دسترسی به خدمات بهداشتی ممکن است به انتقال بیماری‌ها و مشکلات بهداشتی در جامعه دامن بزنند، زیرا نظام بهداشت عمومی در ایران تحمل چنین اضافه وزنی را نخواهد داشت به منظور مدیریت بهتر این مسائل، ضرورت دارد که دولت ایران اقداماتی مانند تقویت کنترل مرزی، افزایش همکاری با طالبان برای تسهیل بازگشت افغان‌های غیرقانونی و تقویت سیستم‌های انتظامی و کنترلی را در دستور کار خود قرار دهد.
