زیرنویس – گروه سیاست: شرافت، به عنوان یک اصل بنیادین در تعاملات انسانی و اجتماعی، بر تمام جنبه‌های زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها تأثیرگذار است. در عرصه سیاست و دیپلماسی، شرافت به معنای پایبندی به ارزش‌ها، اصول اخلاقی و حقوق انسانی در تصمیم‌گیری‌ها و مذاکرات بین‌المللی است. رعایت این اصل نه تنها منافع ملی و انسانی را حفظ می‌کند، بلکه به تقویت اعتماد و روابط سازنده بین کشورها نیز می‌انجامد. این موضوع به ویژه در مواجهه با قدرت‌های بزرگ و مذاکرات حساس بین‌المللی اهمیت مضاعف پیدا می‌کند؛ جایی که حفظ کرامت انسانی و منافع جامعه بر هرگونه مصلحت‌اندیشی کوتاه‌مدت و جزئی اولویت دارد.
امام علی (ع) می‌فرماید: «شرافتمند با مقامی که بدان رسیده است فریفته نمىشود هرچند مقامش بزرگ باشد، مانند کوهى که باد آن را نمىجنباند، و انسان فرومایه با اندک مقامى فریفته مىشود مانند علفى که با عبور نسیم به حرکت درمىآید.» (میزان الحکمه: ج۵، ص۵۱۶، ح ۹۴۴۸)
این کلام گهربار امام علی (ع) به ما می‌آموزد که شرافت حقیقی نه به جایگاه و موقعیت ظاهری، بلکه به ویژگی‌های درونی شخص وابسته است. فرد شریف، حتی در بالاترین مراتب قدرت یا در مواجهه با تطمیع و تهدید، هرگز فریب مقام و منصب را نمی‌خورد، در حالی که فرد بی‌شرافت، حتی با اندک مقامی نیز به آسانی فریب می‌خورد. تاریخ، نمونه‌های فراوانی از این دست را به ثبت رسانده است؛ مانند ماجرای جنگ صفین و ابوموسی اشعری یا عهدنامه گلستان و…
به گزارش زیرنویس، قرآن کریم نیز انسان را موجودی شریف و گرامی می‌شمارد. گواه این مدعا، آیه شریفه «… وَ نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی» (و در او از روح خود دمیدم…) است. همچنین، هنگامی که از انسان به عنوان جانشین و خلیفه‌الله یاد می‌کند («إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَه» – من در زمین جانشینی خواهم آفرید)، بر این شرافت ذاتی تأکید می‌ورزد.
در واقع، انسان به عنوان خلیفه‌الله در زمین، مسئول پاسداری و ارتقای کرامت انسانی است. این جایگاه، زمینه و بستری را برای تعالی و نزدیکی به سرچشمه عزت فراهم می‌آورد. به همین منظور، مربیان و پیامبرانی مبعوث شدند تا با تکیه بر عزت و کرامت، انسان‌ها را تربیت کرده و راه رسیدن به شرافت و بزرگی را به آنان بیاموزند. بنابراین، تربیت و آموزش همواره با حفظ شئون و کرامت انسانی شکل گرفته و تا به امروز نیز ادامه یافته است.
آنچه از آموزه‌های دینی و مناسبات اجتماعی در باب شرافت و کرامت استنباط می‌شود، عبارت است از ایفای نقش مؤثر تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران در راستای تأمین و تضمین منافع آحاد جامعه. با این حال، چنانچه در بزنگاهی، اعم از یک رویداد، نشست یا واقعه، حقوق عامه مردم مورد خدشه قرار گیرد و تأمین نشود، هیچ‌گونه توجیه، ارائه آمار و ارقام یا تفسیرهای مغرضانه قادر به جبران لطمات وارده یا کاستن از اهمیت آن نخواهد بود. در چنین وضعیتی، رفتاری که از متولیان امر سر می‌زند، جز مصداقی از فرومایگی و بی‌مسئولیتی، تفسیر دیگری نخواهد داشت و بالطبع، انتظار نتیجه‌ای غیر از آن نیز عبث و بیهوده است.
بنابراین، شرافت در عرصه سیاست و دیپلماسی، نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت است که عدم رعایت آن می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری برای ملت‌ها به دنبال داشته باشد.
- نویسنده : رمضانعلی علی‌پور
- منبع خبر : این گزارش به همت گروه سیاست سایت خبری-تحلیلی زیرنویس به صورت اختصاصی تهیه شده است
