سردار داوود معظمی، رئیس پلیس فتای پایتخت، مهمان ویژه سرویس اجتماعی تابناک بود و ساعتی را برای آگاهی بخشی از اتفاقات عجیب و غریب و غیرقانونی به شهروندان و کاربران اینترنتی اختصاص داد. گفت و گوی خبرنگار تابناک با سردار داوود معظمی گودرزی، رئیس پلیس فتای تهران بزرگ را باهم می خوانیم. سردار […]
سردار داوود معظمی، رئیس پلیس فتای پایتخت، مهمان ویژه سرویس اجتماعی تابناک بود و ساعتی را برای آگاهی بخشی از اتفاقات عجیب و غریب و غیرقانونی به شهروندان و کاربران اینترنتی اختصاص داد.
گفت و گوی خبرنگار تابناک با سردار داوود معظمی گودرزی، رئیس پلیس فتای تهران بزرگ را باهم می خوانیم.
سردار داوود معظمی، رئیس پلیس فتای پایتخت، خیلی خوش آمدید. سردار، چه خبر از سازمان و ایده‌ها و طرح‌های جدیدتان؟
یکی از برنامه‌های اصلی پلیس فتا این است که ما نهایت استفاده را از شرکت‌های دانش‌بنیان داشته باشیم و همکاران عزیزم بتوانند با تکنولوژی برتر و روز در راستای کشف بهینه پرونده‌های سایبری و همچنین پیشگیری از آن استفاده خیلی خوبی داشته باشند. در موضوعات مختلف این همکاری وجود دارد و در رده ستاد ما تفاهم‌نامه‌های منعقد شده است. تمام تلاش ما و همکاران عزیزم این است که بتوانند به صورت کیفی و با ارتقاء توان فنی در کشف پرونده‌ها و پیشگیری از جرایم سایبری اقدامات خیلی خوبی را انجام دهند.
اقدامات همکارانم در پلیس فتا تهران بزرگ در ۹ ماهه اخیر نشان داده که حدود ۱۰ درصد از جرایم مرتبط با سرفصل‌ها و کدینگ‌هایی که داریم، کاهش پیدا کرده و کشف ما خیلی کیفی‌تر شده است
خوشبختانه اقدامات همکارانم در پلیس فتا تهران بزرگ در ۹ ماهه اخیر نشان داده که حدود ۱۰ درصد از جرایم مرتبط با سرفصل‌ها و کدینگ‌هایی که داریم، کاهش پیدا کرده و کشف ما خیلی کیفی‌تر شده است.
ما بالغ بر ۸۰ پرونده جرایم سایبری را به نتیجه می‌رسانیم. یکی از دغدغه‌های اصلی ما تطبیق راهبردها و برنامه‌های روز پلیس فتا با دغدغه‌های مردم است.
این روزها شاهد هستیم که جوان‌ها، نوجوان‌ها و خیلی از مردم در رابطه با موضوعات مختلف فضای سایبر دغدغه‌هایی دارند.شما در این حوزه ها چه کارهایی کردید؟
در حال حاضر که محضر شما هستم، سه طرح جاری داریم که با جدیت همکاران عزیزم در حال پیگیری هستند. یکی از این طرح‌ها، “پویش کودکان سایبری” است که در راستای فرهنگ‌سازی و ارتقاء فرهنگ عامه مردم در خصوص استفاده از فضای سایبر و کاهش شکاف دیجیتال بین والدین و فرزندان و آموزش اصول والدگری در فضای مجازی و همچنین ایجاد همگرایی بین همه نهادهای درگیر در فضای سایبر و موضوعاتی که مرتبط با کودکان هستند، طراحی شده است. خوشبختانه طی چند سال اخیر توفیقات خیلی خوبی به دست آمده است و این طرح به صورت جاری در حال پیگیری است.
مرکز فوریت‌های سایبری ما تماس‌های مکرری از مردم دریافت می‌کند مبنی بر اینکه افرادی به خاطر تولید محتوا، دست به کودک‌آزاری می‌زنند و مزاحمت برای مردم ایجاد می‌کنند. متاسفانه گاهی شاهد اشاعه فرهنگ اوباشگری نیز هستیم
در کنار این، ما طرح ارتقاء امنیت روانی مردم عزیزمان در فضای مجازی را داریم. متاسفانه شاهد این هستیم که افرادی به خاطر جذب دنبال‌کننده و دیده شدن در این فضا، دست به اقداماتی می‌زنند که باعث مکدر شدن خاطر عامه مردم می‌شود. مرکز فوریت‌های سایبری ما تماس‌های مکرری از مردم دریافت می‌کند مبنی بر اینکه افرادی به خاطر تولید محتوا، دست به کودک‌آزاری می‌زنند و مزاحمت برای مردم ایجاد می‌کنند. متاسفانه گاهی شاهد اشاعه فرهنگ اوباشگری نیز هستیم. با اقدامات خیلی خوبی که همکاران عزیزم انجام داده‌اند، بالغ بر ۴۰ نفر متهم در همین راستا دستگیر شده‌اند و صفحات مرتبط با این افراد با همکاری قوه قضاییه مسدود گردیده و در فرآیند رسیدگی قرار گرفته‌اند.
در کنار همین طرح، موضوعات سلامت‌محور و محصولاتی که مستقیماً با جان و سلامت مردم عزیزمان در ارتباط هستند، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های پلیس فتا بوده و قطعاً خواهد بود. ما طی چند روز اخیر موفق شدیم تعداد زیادی از افرادی که تحت عنوان فروش داروهای مختلف در فضای مجازی فعالیت می‌کردند و داروهای تقلبی، تاریخ گذشته و داروهای برچسب‌گذاری شده را در اختیار مردم قرار می‌دادند، دستگیر کنیم. این افراد توسط عزیزانمان در دادسرای جرایم پزشکی تحت پیگرد قانونی قرار گرفته و بیش از ۳۰ سایت و پیج مرتبط با آنها مسدود شده است.
تعداد بازدید : ۰
تمام تلاش و دغدغه ما این است که بتوانیم ان‌شاءالله اقداماتی را انجام دهیم که برای مردم سودمند باشد و خروجی آنها قابل لمس باشد.
شاید نگاه آماری به اقدامات پلیس فتا نتواند جان کلام را منعکس کند، ولی وقتی ما درباره موضوعات مختلفی که برای مردم دغدغه است، طرح‌هایی را اجرا می‌کنیم، مردم ملموس‌تر و هم‌نوا‌تر با ما خواهند شد. به عنوان مثال، در همین طرح‌های اخیر، کمک‌های شایان ذکری از مردم عزیزمان دریافت کردیم، هم در گزارش‌های به موقع و هم در راهنمایی‌هایی که از کارشناسان امن گرفتیم و با جدیت موضوع دنبال شده و دنبال هم خواهد شد.
سردار، در خصوص خرید و فروش‌های اینترنتی و آنلاین که اتفاق می‌افتد، چه نکاتی را باید مد نظر قرار دهیم؟
من بر اساس سناریوها و پرونده‌هایی که روزانه در پلیس فتا همکاران عزیزم با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند، چند نکته را خدمت شما عرض می‌کنم.
کلید واژه کلاهبرداری در این گونه سایت‌ها بیعانه است. به هیچ وجه پرداخت نکنید، یعنی تا زمانی که کالا را تحویل نگرفتید و از صحت آن اطمینان حاصل نکردید، هیچ وجهی را پرداخت نکنید
اولاً، حتماً از سایت‌هایی که دارای نماد اطمینان هستند و سایت‌هایی که قبلاً از آنها خرید کرده‌اید و خوش‌نام هستند، خرید کنید. به هر دلیلی اگر خواستید از صفحات اینستاگرامی، سایت دیوار، سایت شیپور و هر سایت دیگری که بار اول می‌خواهید خرید کنید، توجه لازم را داشته باشید. کلید واژه کلاهبرداری در این گونه سایت‌ها بیعانه است. به هیچ وجه پرداخت نکنید، یعنی تا زمانی که کالا را تحویل نگرفتید و از صحت آن اطمینان حاصل نکردید، هیچ وجهی را پرداخت نکنید، زیرا ممکن است کلاهبرداری باشد.
اگر ما همین کلید واژه “بیعانه” را مد نظر داشته باشیم، خیلی از کلاهبرداری‌های این چنینی قطعاً برچیده خواهد شد. حالا برخی مردم هستند که می‌خواهند در این سایت‌ها مانند دیوار و شیپور و سایت‌های واسط فروشی را انجام دهند. من تأکید می‌کنم خدمت هم‌وطنان عزیز که به هیچ وجه این سایت‌ها محل مناسبی برای خرید و فروش طلا، سکه و ارز نیستند. بسیاری از افرادی که شما می‌بینید در این فضا به عنوان خریدار ظاهر می‌شوند، در واقع کلاهبرداران حرفه‌ای هستند.
این خرید و فروش ها چه تبعاتی دارند؟
اولین قدم این است که ممکن است شما به عنوان بستر پولشویی شناخته شوید. یعنی وجهی که به حساب شما واریز می‌شود، عایدات یک جرم اینترنتی مانند کلاهبرداری، فیشینگ و اسکیمر است. شما به عنوان حساب مقصد شناخته می‌شوید و زمانی متوجه می‌شوید که حسابتان مسدود شده و باید این موضوع را در دادسرا و پلیس پیگیری کنید.
دومین موضوع این است که ممکن است افراد به عنوان خریدار به شما مراجعه کنند و اطلاعات جعلی ارائه دهند. یعنی اعلام کنند که شماره حسابت چیست و بگویند که من همین را خریدارم و به همین مبلغی که شما می‌گویید. ممکن است برای ظاهرسازی با شما چونه بزنند و بعد شما شماره کارت را که ارائه می‌دهید، در همان نرم‌افزارهای رسید ساز شماره کارت شما را وارد کرده و اعلام کنند که پول واریز شد. یک رسیدی هم در گوشی خود به شما نشان می‌دهند. حتماً باید توجه کنید که اگر پیامک واریز وجه برای شما واصل نشد، به هیچ وجه اقدام نکنید، زیرا ممکن است این امر یک کلاهبرداری باشد.
در کنار این، ما سارقین منزل و سارقین زورگیر را داریم. وقتی که شما مقادیری طلا، جواهر یا سکه و ارز در معرض فروش می‌گذارید، فردی متقاضی می‌آید که این‌ها را از شما بخرد. شما باید احتمال دهید که این ممکن است یک فرد زورگیر باشد، فردی که می‌آید و تحت همین عنوان از شما سرقت می‌کند. بنابراین، این گونه موارد حتماً باید در صنف مربوطه که دارای جواز است، انجام شود و آن فرآیند هم تعریف شده است. ولو اینکه ممکن است قیمت‌ها در فضای مجازی بیشتر باشد، ولی ریسک آن خیلی بالا است و نباید این کار صورت بگیرد.
سردار، با توجه به پرونده‌های متعدد، و درگیریهایی که با انواع جرمها داشته اید، نوع نگاه شما نسبت به فضای مجازی چیست؟
نوع نگاه ما این است که فضای مجازی در وهله اول یک فرصت است، ولی باید آگاهانه استفاده شود. یکی از مسائلی که ما همیشه خدمت مردم عزیزمان عرض می‌کنیم، این است که باید سواد فنی، سواد رسانه‌ای و سواد سایبری خود را متناسب با تکنولوژی ارتقا دهیم. اگر سواد لازم را نداشته باشید، قطعاً باید منتظر آسیب‌های مرتبط با این فضا باشید. اگر آگاهانه استفاده نکنید، اگر سوادتان را متناسب با آن رشد ندهید و اگر مطالعه لازم را نداشته باشید، در خیلی از جرایم سایبری ممکن است گرفتار شوید.
نمونه‌هایی که در بحث کلاهبرداری وجود دارد، به ویژه پرونده‌های مرتبط با رمز ارزهاست. بسیاری از مردم نادانسته، ناخواسته یا به صورت هیجانی وارد این بازار می‌شوند و تمام زندگیشان ممکن است به یغما برود. بنابراین اگر ما سواد لازم را داشته باشیم، در وهله اول فضای سایبر یک فرصت است که نیاز جامعه امروزی ما نیز هست.
در خصوص افرادی که با آنها مواجه هستید، این افراد اساساً یک سری ویژگی‌ها و استعدادها و توانایی‌هایی دارند که می‌توانند برخی از کارها را در فضای مجازی انجام دهند. آیا شما برنامه‌ای احتمالی برای جذب این افراد دارید تا از استعداد و توانایی آنها استفاده شود؟
بله، البته شرایط جذب در پلیس فتا یک شرایط مشخصی دارد که فرآیند جذب آن توسط عزیزان ما در مرکز گزینش و استخدام انجام می‌شود. قطعاً اگر فردی آن شرایط عمومی را داشته باشد، این شرایط در رابطه با توانمندی‌های علمی و فنی می‌تواند برای او یک امتیاز باشد و در اولویت جذب قرار بگیرد.
اگر شما مدیریت فضای مجازی کل دنیا را بر عهده بگیرید، کدام قسمت از فضای مجازی را تقویت یا محدود می‌کنید؟
اگر من خودم در این حوزه تصمیم‌گیر کلان باشم، سعی می‌کنم حوزه امنیت سایبری را در سطح بسیار بالایی تقویت کنم. در رابطه با اینکه چه چیزی را ممکن است حذف کنیم یا محدود کنیم، سعی می‌کنم در رابطه با دسترسی کودکان به برخی محتواهای فضای سایبر و شبکه‌های اجتماعی تمهیدات بهتری بیندیشم. متاسفانه شاهد هستیم که بسیاری از اوقات کودکان ما قربانی این فضا می‌شوند.
سردار، پلیس فتا واقعاً حواسش به همه چیز هست؟
ما سعی می‌کنیم و تلاش داریم تا کارها درست انجام شود و منطبق با شرح وظایفی که داریم، حواسمان باشد. تلاش خود را انجام می‌دهیم.
ما چندین پلیس تخصصی داریم که هر کدام وظایف مجزایی دارند، اما در حوزه سایبری و بر اساس کدینگ جرایم و شرح وظایفمان، تلاشمون را کردیم که ان‌شاءالله موثر واقع شویم.
بیشترین نگرانی‌ها بر اساس سناریوها و پرونده‌های واقعی، شامل سرقت هویت است که باید به آن توجه لازم را داشته باشند. همچنین باید این اصل را قبول کنیم که هر کسی ممکن است خدایی نکرده طعمه مجرمان سایبری شود
در نهایت، سوال پایانی: مخاطبین ما در فضای مجازی باید نگران چه چیزهایی باشند؟
بیشترین نگرانی‌ها بر اساس سناریوها و پرونده‌های واقعی، شامل سرقت هویت است که باید به آن توجه لازم را داشته باشند. همچنین باید این اصل را قبول کنیم که هر کسی ممکن است خدایی نکرده طعمه مجرمان سایبری شود.
اگر دسته‌بندی بر اساس جرایم انجام دهیم، به عنوان مثال، بدافزارها که در قالب لینک‌های آلوده منتشر می‌شوند، می‌توان گفت راحت‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه نقض حریم خصوصی ما همین لینک‌های آلوده هستند. بسیاری از این لینک‌ها را در حوزه بانکداری الکترونیک و استفاده از خدمات بانکی مشاهده می‌کنیم و اطلاع‌رسانی‌های لازم به مردم عزیزمان انجام شده است.
این لینک‌های آلوده می‌توانند به راحتی بدافزارها را اشاعه دهند و هویت ما، تمام اطلاعات ما و هر چیزی که جز حریم خصوصی ماست را سرقت کنند. بنابراین صیانت از هویت خود و جلوگیری از سرقت اطلاعات، می‌تواند یکی از اولویت‌ها و مهم‌ترین موضوعاتی باشد که در استفاده از فضای سایبر باید مدنظر قرار گیرد.
ممنونیم از اینکه دعوت ما را پذیرفتید. ان‌شاءالله در مسیر طرح‌ها و ایده‌هایی که دارید، موفق باشید.
تشکر از جنابعالی و همکاران عزیزتان.
*محمدباقر محمدی
