در راستای گفتگوی ایران و آمریکا، روزنامه نیویورک تایمز نیز مدعی شده که ایران خواهان گفتگو با دولت ترامپ در زمینه هسته‌ای و منطقه‌ای است و کاهش تنش با دولت ترامپ را در دستور کار دارد. به گزارش سرویس بین الملل تابناک، مذاکرات ایران و تروئیکای اروپایی امروز جمعه در ژنو سوئیس برگزار می‌شود. پیشتر […]
در راستای گفتگوی ایران و آمریکا، روزنامه نیویورک تایمز نیز مدعی شده که ایران خواهان گفتگو با دولت ترامپ در زمینه هسته‌ای و منطقه‌ای است و کاهش تنش با دولت ترامپ را در دستور کار دارد.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، مذاکرات ایران و تروئیکای اروپایی امروز جمعه در ژنو سوئیس برگزار می‌شود.
پیشتر خبرگزاری کیودو ژاپن از برگزاری این نشست خبر داده بود. پس از این اطلاع رسانی «اسماعیل بقایی» سخنگوی وزارت خارجه ایران این خبر را تایید کرد.
بقائی در این زمینه گفت این نشست در سطح معاونان وزرای خارجه برگزار می‌شود و در آن نمایندگان سه کشور تروئیکای اروپایی یعنی فرانسه، آلمان و انگلیس حضور خواهند داشت.
وی با اشاره به سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تعامل و همکاری با دیگر کشور‌ها بر مبنای اصول عزت، حکمت و مصلحت، گفتگو‌های آتی با سه کشور اروپایی را در ادامه گفتگو‌های انجام شده با آنها در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک توصیف کرد و گفت در این دور از گفتگو‌ها که از همان نیویورک برنامه‌ریزی شده است، طیفی از مباحث و موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله موضوع فلسطین و لبنان، و نیز موضوع هسته‌ای مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت.
در همین راستا، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت جمهوری اسلامی ایران گفته است نشست معاون وزیر خارجه ایران با سه کشور اروپایی «با در نظر گرفتن سه اصل عزت، حکمت و مصلحت» خواهد بود که رهبر جمهوری اسلامی هم بر آنها «تاکید» کرده است.
مهاجرانی گفت: «متاسفانه کشور‌های غربی و در راس آن آمریکا، بار‌ها و بار‌ها ثابت کردند که بدعهد هستند و طبیعتا این چیزی است که مردم درک کرده‌اند ولی آنچه مسلم است منافع مردم ایران در چهارچوب مصالح کلی نظام بررسی خواهد شد.»
این مذاکرات را عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران به «طوفان فکری» تعبیر کرده است. وی در این زمینه گفته است: دیدار مذاکره‌کنندگان ایرانی و اروپایی در ژنو در روز جمعه در حقیقت یک جلسه طوفان فکری است تا ببینیم آیا واقعاً راهی برای خروج از وضعیت فعلی وجود دارد یا خیر.
وی اظهار داشته است: اگر غرب تهدید به اعمال مجدد همه تحریم‌های سازمان ملل متحد را ادامه دهد، احتمالاً بحث هسته‌ای در داخل ایران به سمت در اختیار داشتن تسلیحات (هسته‌ای) گرایش پیدا خواهد کرد. ایران پیشتر نیز توانایی و دانش ساخت سلاح هسته‌ای را داشته، اما این موضوع بخشی از راهبرد امنیتی این کشور را تشکیل نمی‌دهند.
وزیر خارجه ایران افزود: تعامل ایران با غرب در مورد برنامه هسته‌ای تضمین شده نیست. در حال حاضر در ایران این بحث وجود دارد که شاید سیاست اشتباهی بوده است. چرا؟ زیرا ثابت کرد که ما هر کاری که آنها می‌خواستند انجام دادیم و وقتی نوبت آنها بود که تحریمها را لغو کنند، در عمل اتفاقی نیفتاد. اگر کشور‌های اروپایی در شورای امنیت سازمان ملل تحریمها را مجدداً علیه ایران اعمال کنند، آن‌وقت همه در ایران متقاعد خواهند شد که بله، این دکترین اشتباه بوده است.
وی همچنین تاکید کرده است که «اگر «اسنپ بک» اتفاق بیفتد، با بحران مواجه می‌شویم»: اگر این اتفاق بیفتد، فکر می‌کنم همه متقاعد می‌شوند که ما در مسیر اشتباهی رفته‌ایم، بنابراین باید مسیر را تغییر دهیم. معتقدم اگر اسنپ بک اتفاق بیفتد، با بحران مواجه می‌شویم.
وی گفت: نسبت به این دیدار خوش‌بین نیستم چرا که مطمئن نیستم ایران با طرف درستی صحبت می‌کند یا نه. به نظر می‌رسد کشور‌های اروپایی به ویژه بریتانیا، آلمان و فرانسه سیاست تقابل را انتخاب کرده اند.
سیدحسین موسویان دیپلمات پیشین ایران و محقق کنونی دانشگاه پرینستون آمریکا: «اروپا در تلاش است تا مذاکرات هسته‌ای با ایران را احیا کند، اما به دلیل از دست دادن امتیازات قبلی خود بر ایران، احتمالاً این مذاکرات شکست خواهد خورد
سیدحسین موسویان دیپلمات پیشین ایران و محقق کنونی دانشگاه پرینستون آمریکا نیز در این بدبینی با وزیر خارجه ایران هم نظر است. وی در مقاله‌ای نوشته است: «اروپا در تلاش است تا مذاکرات هسته‌ای با ایران را احیا کند، اما به دلیل از دست دادن امتیازات قبلی خود بر ایران، احتمالاً این مذاکرات به دلایل پنج‌گانه ذیل شکست خواهد خورد:
۱-در سال ۱۳۸۲، اروپا روابط اقتصادی گسترده‌ای با ایران داشت، اما به دلیل تحریم‌های ثانویه ایالات متحده، این روابط به چین منتقل شده است.
۲-عمان و قطر در سال‌های اخیر نقش میانجی‌گری بین ایران و ایالات متحده را به عهده گرفته‌اند و این امر موقعیت اروپا را بیشتر تضعیف کرده است.
۳-اتحادیه اروپا در داخل خود دچار بحران سیاسی است.
۴-در قالب برجام ایران و به دلیل رفع تحریمها، پذیرای قوی‌ترین مکانیسم‌های راستی‌آزمایی و شفافیت در تاریخ عدم گسترش تسلیحات هسته‌ای شد. اما اکنون، با قطعنامه جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، سه کشور اروپایی از ایران خواسته‌اند که به مکانیسم‌های راستی‌آزمایی برجام بازگردد—در حالی که اروپا توانایی ارائه امتیازات متقابل برای لغو تحریم‌های کلیدی را ندارد؛ و آخرین نکته، اروپا قرار است مسائل منطقه‌ای و اوکراین را مطرح کند. اما باز هم، اروپا هیچ توانی برای ارائه امتیازات متقابل به ایران در مورد رفع تحریم‌های آمریکا را ندارد.»
وی همچنین معتقد است: «آغاز مذاکرات جدید بین ایران و سه کشور اروپایی گامی مثبت و ضروری است، اما در غیاب ایالات متحده، هیچ توافقی ممکن نخواهد بود. تنها راه خروج از بحران فعلی بستگی به نحوه تعامل ایالات متحده و ایران در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ دارد. اگر ترامپ به سیاست قبلی خود یعنی «فشار حداکثری» بازگردد و رویارویی‌های نظامی اسرائیل و ایران ادامه یابد، احتمالاً ایران از مرز خواهد گذشت و از آستانه توانمندی هسته‌ای به سمت ساخت سلاح‌های هسته‌ای حرکت خواهد کرد.»
طرح مذاکره با آمریکا در حالی است که پیش از شروع مذاکرات میان ایران و اروپا در ژنو، اعلام شده که «مجید تخت روانچی» معاون سیاسی وزیر خارجه که هدایت گفتگو‌های ژنو را نیز بر عهده خواهد داشت به نروژ سفر کرده است
طرح مذاکره با آمریکا در حالی است که پیش از شروع مذاکرات میان ایران و اروپا در ژنو، اعلام شده که «مجید تخت روانچی» معاون سیاسی وزیر خارجه که هدایت گفتگو‌های ژنو را نیز بر عهده خواهد داشت به نروژ سفر کرده است.
برخی ناظران معتقدند سفر او به نروژ پیش مقدمه شروع مذاکرات با اروپا و برای مهیا شدن برای آن مذاکرات است. با توجه به اینکه مذاکرات از سطح معاون وزیر خارجه شروع می‌شود و صرفا هم طرف اروپایی در آن حضور دارد این استدلال چندان قوی به نظر نمی‌رسد.
بر این اساس گمانه «زمینه سازی مقدمات برای مذاکره با آمریکا» منطقی‌تر به نظر می‌رسد.
با این حال، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه درباره انجام این سفر و ارتباط میان آن و گفتگو‌های پیش رو میان ایران و تروئیکای اروپایی در ژنو گفت: سفر معاون سیاسی وزیر خارجه به نروژ یک ماموریت کاری متعارف دیپلماتیک برای بحث و تبادل نظر راجع به روابط دوجانبه، تحولات منطقه و بین‌المللی بوده است.
به نظر می‌رسد سفر تخت روانچی به نروژ برای سنجش نگاه ایران برای مذاکره با آمریکا باشد. نروژ احتمالا نقش میانجی را در این زمینه بازی خواهد کرد. این نقش پیش از این توسط کشورهایی، چون قطر و عمان (روند مسقط) دنبال می‌شد.
اخیرا هم علی لاریجانی، مشاور رهبر انقلاب اخیرا در یک تابوشکنی سخن از گفتگوی مستقیم ایران با آمریکا را مطرح کرده است. وی در گفتگو با سایت Khamenei.ir خطاب به دولت ترامپ گفته است: «دو تا راه بیشتر پیش رویتان ندارید؛ یکی برگردید به همان برجامی که تصویب شده -خب ایران همیشه به شما گفته بیایید برگردید اشتباهتان را حل کنید البته خسارت‌های ما را هم باید یکجوری تأمین کنید. یک راه دیگرش هم این است که خیلی خب، قبول ندارید؟ چون شنیدم دولت جدید ایالات متحده گفته «ما آن برجام را اصلاً قبول نداریم، چون ایرانی‌ها سر ما را کلاه گذاشتند!» آن وحی منزل نیست، خب بیایید سر موضوع جدید: شما می‌گویید «ایران هسته‌ای را ما قبول داریم. به سمت بمب نرود عیب ندارد!»؛ ما غنی‌سازی در این حد داریم، خب بیایید توافق کنید که ایران یک شروطی دارد برای این امر با توجه به تجربه‌ی گذشته ما به سمت بمب نمی‌رویم، شما هم شروط ما را بپذیرید. توافق بعدی بکنید؛ بنابراین ما توصیه نمی‌کنیم شما رفتار غلط قبلی‌تان را دنبال کنید. ولی به‌هرحال این هم یک راه‌حل است. بیایید از این راه‌حل استفاده کنید.»
موسویان معتقد است «ترامپ همچنین فرصتی طلایی دارد—نه تنها برای حل بحران هسته‌ای بلکه برای پایان دادن به ۴۰ سال دشمنی میان غرب و ایران و حل بحران منطقه‌ای فعلی. او می‌تواند با پیروی از سه اصل، تاریخ ساز شود: اولین اصل این است که واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیم سطح بالا را از سر بگیرند.
دومین اصل این است که به یک توافق هسته‌ای پایدار دست یابیم که برای هر دو طرف آبرومندانه و برد-برد باشد. چنین توافقی نیازمند اجرای کامل معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (NPT)، با حداکثر شفافیت و راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای ایران در ازای لغو تحریمها علیه ایران خواهد بود.
فراتر از آن، و به عنوان بهترین تضمین بلندمدت برای عدم گسترش تسلیحات هسته‌ای، هشت کشور کشور‌های حاشیه خلیج فارس می‌توانند در چارچوب یک توافق بزرگتر در زمینه امنیت و همکاری جمعی، یک معاهده برای ایجاد یک منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای در منطقه خلیج فارس امضا کنند.
سومین اصل این است که مذاکرات جامع در مورد نه تنها مسئله هسته‌ای بلکه در مورد وضعیت خطرناکی که هم‌اکنون در سراسر خاورمیانه در جریان است، برگزار شود. بهبود روابط ایران و عربستان سعودی فرصتی برای ایالات متحده فراهم کرده است تا از یک توافق جامع بین هشت کشور حاشیه خلیج فارس برای ایجاد یک سیستم امنیت و همکاری جمعی حمایت کند.
رئیس‌جمهور ترامپ همچنین فرصتی برای پایان دادن به رویارویی‌های نظامی بین ایران و اسرائیل دارد و با فشار آوردن بر اسرائیل برای اجرای قطعنامه‌های سازمان ملل که خواهان راه‌حل دو دولتی برای فلسطین هستند، می‌تواند به بحران ۸۰ ساله فلسطین پایان دهد و قطعنامه سازمان ملل در مورد خاورمیانه عاری از تسلیحات هسته‌ای را محقق کند.»
در راستای گفتگوی ایران و آمریکا، روزنامه نیویورک تایمز نیز مدعی شده که ایران خواهان گفتگو با دولت ترامپ در زمینه هسته‌ای و منطقه‌ای است و کاهش تنش با دولت ترامپ را در دستور کار دارد
به اعتقاد موسویان: مردم ایران در انتخابات اخیر خود، یک سیاستمدار میانه‌رو را به ریاست جمهوری انتخاب کردند. مسعود پزشکیان در پی آشتی با غرب است. این فرصتی است که ایالات متحده و رئیس‌جمهور ترامپ نباید آن را از دست بدهند.
در راستای گفتگوی ایران و آمریکا، روزنامه نیویورک تایمز نیز مدعی شده که ایران خواهان گفتگو با دولت ترامپ در زمینه هسته‌ای و منطقه‌ای است و کاهش تنش با دولت ترامپ را در دستور کار دارد.
بر این اساس ایران می‌تواند همزمان با گفتگو‌های اروپایی بر سر مساله هسته‌ای و موضوعات دیگر، گفتگو با طرف آمریکایی را نیز در دستور کار جدی خود قرار دهد. تجربه قبلی نشان داده که مسیر رفع تحریمها و کاهش تنش‌های منطقه‌ای از مسیر گفتگو با آمریکا می‌گذرد.
